وی در تشریح وضعیت تحصیلی خود اینگونه سخن گفت:«دوشنبه خوارکم تمام می‌شد، سه‌شنبه دو ریال پولم را خرج می¬‌کردم، چهارشنبه که آخرین روز تحصیل بود بدون پول و غذا می‌گذراندم و برای مطالعه در شب از نور چراغ نفتی توالت‌های مدرسه استفاده می‌کردم. در روزهای جمعه به یکی از مساجد دور افتاده اصفهان می¬‌رفتم و از صبح تا عصر در آن ¬مسجد درس‌های یک هفته را دوره می‌کردم در مدت دوازده ساعتی که آنجا مطالعه می‌کردم غذای من فقط مقداری دانه ذرت برشته بود..

 شهید "آیت‌الله عطاء‌الله اشرفی اصفهانی" در سال 1323 هجری قمری در یک خانواده روحانی در خمینی‌شهر دیده به جهان گشود. وی تنها فرزند ذکور "حجت‌الاسلام والمسلمین میرزا اسدالله" و جد اعلای ایشان از علمای بزرگ جبل عامل بود و در زمان تحصیل در حوزه‌های علمیه با تحمل رنج و مشقت توانست در تربیت نیروهای اسلامی و انقلابی همگام با روحانیون و  انقلابیون در سراسر کشور به ایفای نقش بپردازد.

 

از تحصیل تا اجتهاد

 "شهید آیت‌الله اشرفی اصفهانی" از آغاز کودکی برای تحصیل علوم دینی به حوزه‌های علمیه ورود پیدا کردند و به مدت 10 سال بطور متوالی در حوزه علمیه اصفهان اشتغال به تحصیل داشتند و سپس در سن 22 سالگی جهت ادامه تحصیل رهسپار حوزه علمیه قم شد و ضمن کسب علم و دانش و نیل به درجات عالیه اجتهاد در سن 40 سالگی از سوی "آیت‌الله خوانساری" به درجه اجتهاد نائل آمد.

وی در تشریح وضعیت تحصیلی خود اینگونه سخن گفت:«دوشنبه خوارکم تمام می‌شد، سه‌شنبه دو ریال پولم را خرج می¬‌کردم، چهارشنبه که آخرین روز تحصیل بود بدون پول و غذا می‌گذراندم و برای مطالعه در شب از نور چراغ نفتی توالت‌های مدرسه استفاده می‌کردم. در روزهای جمعه به یکی از مساجد دور افتاده اصفهان می¬‌رفتم  و از صبح تا عصر در آن ¬مسجد درس‌های یک هفته را دوره می‌کردم در مدت دوازده ساعتی که آنجا مطالعه می‌کردم غذای من فقط  مقداری دانه ذرت برشته بود.»

 حتی زمانی که در حوزه علمیه اصفهان مشول کسب علو بود هر هفته فاصله میان اصفهان تا خمینی‌شهر را که دوازده کیلومتر بود طی می‌کرد.

 

هجرت برای تبلیغ دین

 آیت‌الله اشرفی اصفهانی پس از گذراندن تحصیلات عالیه در حوزه علمیه قم بنا به دستور مرجع بزرگ جهان شیعه، " آیت‌الله العظمی بروجردی" جهت تبلیغ و نشر معارف و احکام دین و تقویت بنیه دینی به استان کرمانشاه هجرت کرد این درحالی بود که رژیم طاغوت به روحانیان و سخنرانی‌های روحانیون، بسیار حساس بود، اما این شهید با شجاعت فراوان، همچون دیگر انقلابیون مسایل سیاسی روز را برای آگاهی مردم بازگو می‌کرد.

 

آغاز فعالیت‌های سیاسی، انقلابی

 با اوج‌گیری انقلاب اسلامی ایران به رهبری حضرت "امام خمینی(ره)" شهید اشرفی با پایه‌گذاری حرکت‌های وسیع در کرمانشاه در این مسیر گام‌های موثری برداشت که در این میان می‌توان به  دعوت و صدور اطلاعیه به منظور شهادت "آیت‌الله حاج سید مصطفی خمینی" در مسجد آیت‌الله بروجردی اشاره داشت که این حرکت جرقه‌-ای در جهت شعله‌ور شدن یک آتش عظیم در این منطقه بود لذا بارها به دلیل ایراد سخنرانی‌های پرشورش در مساجد و اماکن مذهبی و انجام فعالیت‌های مبارزاتی از سوی ساواک به تبعید و زندان تهدید شد.

 

شهید اشرفی رهبر مبارزات مردم در کرمانشاه

 هنگام اوج‌گیری‌ نهضت اسلامی در سال 1356، شهید اشرفی اصفهانی در کرمانشاه، فرماندهی مبارزات مردمی را عهده‌دار شد و با دعوت از روحانیون مبارز در هدایت مردم، نقش مؤثری در نهضت امام خمینی(ره) ایفا کرد.

 مرحله تازه‌ای از قیام مردم با چاپ مقاله‌ای توهین‌آمیز درباره امام خمینی(ره)، در 19 دی سال 56،  آغاز شد و در این میان آیت‌الله اشرفی اصفهانی با برگزاری مراسم بزرگداشت شهدای 19 دی و نیز برگزاری مراسم بزرگداشت شهادت آیت‌الله سیدمصطفی خمینی(ره) و ایراد سخنرانی‌های روشن‌گر، مردم غیور  کرمانشاه را برای انقلاب بزرگ اسلامی آماده می‌کرد و  تا پیروزی انقلاب رهبری مردم کرمانشاه را برعهده داشتند.

 

نقش شهید محراب در وحدت میان تشیع و تسنن

با تلاش‌های استکبار جهانی جهت تفرقه میان امت‌های اسلامی، در هر زمانی شاهد بیداری عالمان دینی در خنثی‌سازی توطئه‌های دشمن بودیم تا  نقش آنان را بر آب کنند.

در این میان نباید از نقش شهید آیت‌الله شرفی اصفهانی غافل ماند که برای وحدت میان شیعه و سنی، رنج‌های فراوانی را متحمل شد. او با انجام مسافرت‌های متعدد به شهرهای پاوه، جوانرود و روانسر و تشکیل سمینارهای بی‌شمار مرکب از ائمه جمعه سنی و شیعه در استان کرمانشاه، در خنثی کردن توطئه‌های تفرقه‌افکنان داخلی و خارجی، سهم بسزایی داشت.

پس از پیروزی انقلاب در سنگر نماز جمعه

یکی از عوامل مهمی که در ثبات و تداوم انقلاب اسلامی، نقش ارزنده‌‌ای داشت نماز سیاسی ـ عبادی جمعه بود و  آیت‌الله اشرفی اصفهانی از جمله رادمردانی است که به فرمان امام خمینی(ره) به امامت نماز جمعه کرمانشاه منصوب شد، تا این بار در صحنه حفظ و پاسداری از نظام مقدس، اسلامی تلاش و جان‌فشانی کند.

 

 رشادت‌های شهید اشرفی در دوران دفاع مقدس

 با آغاز جنگ تحمیلی و بسیج همه جانبه مردم و قوای مسلح برای حضور در جبهه و پشتیبانی جبهه‌های جنگ، آیت‌الله اشرفی نیز با مهم توصیف کردن مسئله جنگ، در مدت 25 ماه با حضور در جبهه‌ها علی‌رغم کهولت سن مسافت‌های طولانی و راه‌های صعب‌العبور را به عشق دیدار دلاور مردان جبهه توحید در مناطق جنگی مختلفی همچون ایلام، قصر شیرین و پادگان ابوذر، گیلان غرب، نوسود، بستان، آبادان، خرمشهر، سومار  با وسایل نقلیه نظامی در شرایط دشوار می‌پیمود و در تمام خطبه‌های نماز جمعه، با ایراد سخنرانی به تقویت روحیه سپاهیان اسلام پرداخت.

اقامه نماز شکر برای آزاد سازی قصر شیرین

پس از آزادی قصر شیرین به آن شهر سفر کرد و با خواندن دو رکعت نماز شکر در مسجد این شهر،‌ سپاسگزاری خود را به درگاه خداوند به جای آورد.

آیت‌الله اشرفی اصفهانی درباره دیدارش با رزمندگان جبهه گفت:"وقتی به جبهه می‌روم، تا مدتی روحیه‌ام قوی می‌شود."

در یکی از سفرهای خود به اهواز پس از آزادی خرمشهر، مردم این شهر نماز شکر را به امامت وی به جای آوردند و بعد از ورود به منطقه خرمشهر در جمع رزمندگان گفتند: "امروز یکی از روزهای مهم اسلامی و یوم‌الله است و از جمله آرزوهای من فتح خرمشهر بود که بحمدالله من زنده ماندم و این روز را دیدم."

در شب جمعه هشتم مهر 1361 در منطقه غرب، در هنگام عملیات "مسلم بن عقیل" وی تا صبح به دعا و مناجات مشغول بود و نزدیکی‌های صبح یک عدد گلوله توپ در نزدیکی چادر ایشان منفجر شد. فرماندهان جهت ترک آن محل اصرار کردند اما با مخالفت وی مواجه شدند و گفت: "من از این محل نمی‌روم و آماده هر گونه مسئله‌ای هستم، زیرا خون من رنگین‌‌تر و جان من عزیزتر از این عزیزان رزمنده نیست. من باید تا پایان عملیات اینجا باشم." سرانجام شهید محلاتی، عبا و عمامه ایشان را برداشت و بر سر و دوش ایشان گذاشت و عصا را به دستش داده و او را عازم کرمانشاه کرد.

 

فعالیت پشت جبهه‌های جنگ

حساب‌های بانکی مختلف برای جمع‌آوری کمک‌های نقدی به جبهه‌ها، مهاجران جنگی، بازسازی منطقه گیلان غرب که به استان کرمانشاه محول شده بود، از سوی شهید محراب افتتاح شد.

خدمات پربار دیگر شهید اشرفی اصفهانی

تأسیس حوزه علمیه امام خمینی(ره) در کرمانشاه، بازسازی مدرسه و  توسعه کتابخانه مدرسه آیت‌الله بروجردی، تاسیس حوزه علمیه خواهران، ایجاد وحدت کامل بین روحانیت شیعه و سنی، بازسازی مسجد جامع کرمانشاه، بازنمودن شماره حساب‌های متعدد به نام مهاجرین جنگی و جبهه جنگ و بازسازی مناطق جنگی و همچنین کمک به سیل‌زدگان خوزستان و زلزله کرمان و طبس.

ماجرای ترور شهید اشرفی چه بود؟

علی‌اکبر رحمانی استاندار وقت کرمانشاه درباره جزئیات ترور شهید محراب می‌گوید: ترور، خیابانی بود. تشکیلات رجوی، این‌طور طراحی کرده بودند که در حد فاصل منزل تا حوزه علمیه درمسیر حرکت که حاج آقا اشرفی ناچار بودند از یک کوچه عبور کنند و به گونه‌ای نبود که ماشین به راحتی بتواند حرکت کند و اکثر اوقات هم شهید از آن جا پیاده می‌آمدند، ترور را اجرا کنند، ولی موفق نشدند.

در مورد ترور بعدی، این که آقای اشرفی، روز پنج‌شنبه با حضرت امام(ره) ملاقات داشتند که درآن ملاقات، ائمه جمعه مراکز استان‌ها نیز حضور داشتند، حاج آقا چون باید آهسته قدم بر می‌داشتند کمی دیرتر آمدند و حضرت امام(ره) در عین حال که ائمه جمعه را احترام کردند، برای وی تمام قامت ایستادند و شهید اشرفی اصفهانی بعد از ملاقات با امام(ره)، به سمت کرمانشاه، حرکت کردند، شب هنگام رسیدند و ما همان شب جمعه با او ملاقات داشتیم. دو نکته عجیب بود؛ یکی این که من گفتم شما خسته هستید و این جا امام جمعه‌های موقت خوبی هم داریم که به اقامه نماز بپردازند اما خود وی مطرح کرد که من چون با امام(ره) دیدار داشته‌ام، لازم می‌دانم مطالبی را که خدمت امام(ره) مطرح شده است، به مردم منتقل کنم. این نکته عجیبی بود که آن شب مطرح شد.

 

نکته دیگری که در یادداشت‌های من هست و آن شب مطرح کردند، این بود که به من گفتند: " فلانی ، عمرم به آخر رسیده است" ، یعنی درست یک شب قبل از شهادت این حرف را زدند. پرسیدم : " چطور ؟" گفتند: " من شصت سال است که با امام ملاقات دارم، همیشه با من مصافحه می‌کرد، این بار امام با من معانقه‌ای داشت، فکر می‌کنم آخرین روز ملاقات من و امام بوده است."

 ما به دلیل این که خبری را از دفتر آقای هاشمی رفسنجانی رئیس وقت مجلس دریافت کرده بودیم، این خبر را با فرزند شهید محراب در میان گذاشتیم و همچنین به سپاه و شهربانی و کمیته و اعضای تامین استان منتقل کرده بودیم، سعی داشتیم مانع از حضور وی در مسجد جامع شویم.

 

 تاج زرّین شهادت در محراب عبادت

ترور شخصیت‌های تاثیرگذار مذهبی و سیاسی برای ضربه زدن به انقلاب اسلامی از سوی دشمنان پس از پیروزی انقلاب اسلامی از نمونه‌های قابل ذکری است که از آن زمان تاکنون مشاهده می‌شود.

 آیت‌الله اشرفی اصفهانی که یکی از یاران دیرینه امام(ره) و از شخصیت‌های مورد توجه مراجع و حوزه‌های علمیه بود که در پیشبرد انقلاب نیز نقش بسزایی داشت و از اینرو، استکبار جهانی و مزدوران داخلی آن‌ها با کینه‌ای که از او به دل داشتند سرانجام پس از دو بار ترور ناکام، در بیست و سوم مهرماه سال 1361 در مسجد جامع کرمانشاه، به آرزوی دیرینه‌ خود یعنی شهادت در راه خدا نایل شد و مانند مولایش، امام علی(ع)در محراب نماز، تاج زریّن شهادت را بر سر نهاد.

 

شهید آیت‌الله اشرفی اصفهانی در کلام امام خمینی(ره)

 

«مرحوم شهید بزرگوار حاج آقا عطاءالله اشرفی اصفهانی را در این مدت طولانی به صفای نفس و آرامش روح و اطمینان قلب و خالی بودن از هواهای نفسانی و ترک هوا و اطاعت امر مولا و جامعیت علم مفید و عمل صالح می‌شناسم».

 "مقام معظم رهبری" درباره شخصیت پنجمین شهید محراب فرمودند:«شهید آیت‌الله اشرفی یکی از شخصیت‌های کم‌نظیر انقلاب اسلامی بود.»

 

همچنین "آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی" هم درباره شهید اشرفی اصفهانی و نقش بی‌بدیلش در انقلاب و تثبیت نظام جمهوری اسلامی و جنگ تحمیلی اظهار داشت: این شهید بزرگوار از آن دسته از بزرگان انقلاب بودند که هم حیاتشان و هم شهادتشان در رشد، تعالی و موفقیت نظام جمهوری اسلامی تاثیر بسزایی داشت و حضور این شهید عزیز با لباس رزم در میدان‌های نبرد حق علیه باطل روحیه‌بخش و همچون دژی خلل ناپذیر برای رزمندگان و فرماندهان دفاع مقدس بود.