پیش از استقرار صوفیان در ایران، شیعیان به طور خصوصی واقعه کربلا را گرامی می داشتند؛ بدون انکه مجالس تعزیه به سبک امروز را برقرار نمانید. آل بویه برای اولین بار در بغداد مراسم عزاداری به راه انداخته و در سال 352 هجری، معزالدوله دستور داد مردم گرد یکدیگر برآیند و اظهار حزن نمایند . . .
«هگل» معتقد بود، این تاریخ است که به مردان بزرگ حیثیت میبخشد، نه آنکه مردمان به تاریخ؛ ولی بوده اند آدمیانی که برای خود یا حیثیت خریدند و یا با وجود عنادی که با مردمان هم تبارشان داشته اند، حیثیت را چه ارزان فروختهاند، با وجود این، قضاوت با تاریخ نیست، بلکه با مردمان نسلهای پس از واقعه است.