ایران در دوره قاجار فاقد امکانات بهداشتی و درمانی بود. به طوری که تهران علیرغم آنکه پایتخت سیاسی کشور بود؛ اما به هیچگونه خدمات درمانی از جمله مراکز بهداشتی دسترسی نداشت. البته بعدها و در دوره امیرکبیر تلاشهایی در این زمینه صورت گرفت اما تا آن دوره بیمارستان به معنی واقعی وجود نداشت.
اگر حیله حکیم مکشوف میشد باز هم دست بر نمیداشت و هیچ خود را نمیباخت و از رو نمیرفت بلکه از راه دیگری وارد می گشت تا با داروهای زیان بخش خود سایرین را هم بیچاره سازد.
علوم پزشکی در عصر صفویه صرفاً در دست پزشکان آموزش دیده در این حوزه قرار نداشت و محدود به پزشکان تعلیم دیـده نبود. بلکه گروه های مختلف جامعه صفوی با آموزه های تجربی دست به درمان و معالجه می زدند.
بعد از آنکه مدرسه دارالفنون به عنوان نخستین نهاد برای بهره گیری از پزشکی جدید و توسعه این رویکرد جدید برآمده از علم و دانش عصر جدید، تأسیس گردید، در گام بعدی و پس از شیوع انـواع بـیماری هـای واگیردار در شهرهای مختلف ایران نـیاز بـه تـأسیس یک نهاد بهداشتی فراگیر تحت عنوان «هیأت صحیه » یا «مجلس حفظ الصحه » احساس شد . . .
درس کالبدشناسی تا سال 1270 قمری/ 1232 خورشیدی به صورت نظری بود و جز اسکلت و برخی ابزارهای آموزشی ساده چیز دیگر نبود. تا آن زمان استادان دارالفنون اجازه کالبدشکافی نداشتند...
امیرکبیر در سال ۱۲۶۶ هـ.ق بنای تاسیس مدرسه ای بنام دارالفنون را نهاد که سرانجام در نبود او در سال ۱۲۶۸هـ.ق به طور رسمی مشغول به فعالیت گردید و جالب است بدانید که یکی از شبعات آن مدرسه ی طب دارالفنون بود
در گندیشاپور گروهی از پزشکان ایرانی و هندی و سریانی و یونانی به آموزش پزشکی سرگرم بودند و این آموزش نخست به زبان یونانی و سپس پهلوی بود، ولی زبان پزشکان گندیشاپور پارسی بود. نشانه های زبان پارسی در بخشهای داروسازی بسیار روشن و نمودار است.
مقدمه مولف به دو زبان فارسی و انگلیسی در علت تدوین این کتاب است، از جمله این که این کتاب در راستای تالیف دانشنامه «تاریخ و اخلاق پزشکی در اسلام و ایران» تالیف شده است.
یکی دانشهایی که ایرانزمین در آن نقش مهمی را ایفا کرده دانش پزشکی است. دانش پزشکی در ایران پیش از دوره اوستایی و ظهور اشوزرتشت وجود داشته. زمانی که زرتشت که خود نیز یکی از پزشکان برجسته عهد باستان ایران می باشد پا به عرصه وجود می گذارد، قرنها یا هزاران سال بوده که این دانش در ایران زمین رواج داشته است.
در سال ۱۲۶۶ هجری قمری میرزا تقی خان فراهانی (امیرکبیر) در گوشهای از اراک شاهی بنای مدرسهای را به سبک مدارس عالیه اروپا آغاز نمود و آن را دارالفنون نامید. ساختمان این مدرسه در سال ۱۲۶۷ به پایان رسید و در سال ۱۲۶۸ رسما افتتاح شد.