خلیج فارس یکی از مناطق مهم در میان استعمارگران بود. پرتغال اولین کشوری بود که توانست بر این منطقه نفوذ پیدا کند؛ اما بعد از آن سایر استعمارگران از جمله فرانسه و انگلیس تلاش خود را برای نفوذ بر خلیج فارس آغاز کردند

جدایی بحرین از ایران تنها از سوی شاه و حامیان داخلی و خارجی او اقدامی صحیح و مثبت تلقی شد. در حالیکه بسیاری از گروه‌های سیاسی با این اقدام مخالف بودند و آن را برخلاف تمامیت ارضی ایران می‌دانستند

بحرین تا دهه50شمسی جزء خاک ایران بود.

بعد از ظهر سفیر انگلیس به دیدنم آمد. درباره بحرین و جزایر خلیج فارس که او مایل است به عنوان دو موضوع جداگانه مطرح شود مذاکره کردیم.

رژیم شاه به هر دو بیماری مبتلا شد. فساد دربار کم کم از پرده برون افتاد و مردم مسلمان ایران را سخت به عکس‌العمل واداشت. بخش اعظم تظاهراتی که از سال 1356 در ایران آغاز شد، متوجه فساد دربار بود. به گفته ژان لوروریه، روزنامه‌نگار فرانسوی «اگر در کوچه و خیابان از ایرانیان بپرسید که چرا رژیم را مورد انتقاد و سرزنش قرار می‌دهند و جواب آنها را جمع کنید، فساد ...

از موقعی که جنگ دوم جهانی آغاز شد تا دو سال بعد از آن صنعت نفت ایران مواجه با اشکالات بسیاری گردید. پیشرفت‌های سریع قوای آلمان در اروپا موجب شد که بازارهای اروپایی شرکت نفت از دست آن برود و صادرات ایران محدود به بازارهای شرقی گردد. در سال 1940 که ایتالیا وارد جنگ شد دریای مدیترانه میدان نبردهای دریایی گشت و حمل نفت با کشتی‌ مشکل شد.

پیمان منطقه اى بغداد با شرکت چهار کشور خاورمیانه(عراق، ایران، پاکستان، ترکیه ) و انگلستان شکل گرفت. سرپرستى پیمان به انگلستان واگذار شده بود و آمریکا نیز به عنوان عضو ناظر در جلسات آن شرکت مى کرد....

در مود کاپیتولاسیون با سکوت مرگبار رجال سیاسی، احزاب و گروه‌های ایرانی مواجه هستیم. در مسئله پانزده خرداد آنها خودشان را مبرا دانستند از اینکه با نهضت امام خمینی حرکت کرده باشند. اما در مسئله کاپیتولاسیون هم هیچ چیزی نگفتند. حتی یک اعلامیه و یک بیانیه ندادند. خب حزب توده به دلیل آن‌که وابستگی به شوروی داشت، این‌ها بیرون از این کارها بودند. جامعه سوسیالیت‌ها ...

ملی‌گرایان در تمام دوران حضور خود در عرصه‌ی سیاسی و با توجه به تمام شعارهای ملی‌گرایانه‌ی خود، همواره منتظر کمک‌های مالی یا تسهیلاتی آمریکا برای عبور از بحران بودند و این مغایر مباحث ملی‌گرایی و وطن‌دوستی است.

روز 23 مرداد 1350 شیخ نشین بحرین اعلام استقلال کرد و محمد رضا پهلوی شاه ایران این استقلال را به حاکم بحرین تبریک گفت!

نخستین گام‌ جدایی بحرین در زمان پهلوی دوم برداشته شد و آن زمانی بود که انگلیسی‌ها و آمریکایی‌ها از هر دو سو شاه را به چنین تصمیمی ترغیب، تهدید و تطمیع کردند. تا در نهایت در روز ۲۳ مرداد ۱۳۵۰ جزیره بحرین از ایران جدا شد.

جدایی بحرین از ایران؛‌ نفع ایران یا انگلیس؟

تحلیل دیپلماسی استعماری انگلیس در جدایی پیوندهای تاریخی بحرین از ایران

بررسی تاریخی کهن ترین پیوندهای تاریخی ایران و بحرین

سندهای بدون شرح درباره جدایی بحرین از ایران

خیزش مردم بحرین در سال 1302 شمسی

بحرین چرا و چگونه از ایران جدا شد؟

بحرین در مطبوعات مشروطه

خاطرات علم در سال 1969 بیشتر مربوط به آینده خلیج فارس و روابط ایران و عراق است. در ژانویه 1968 دولت بریتانیا قصد خود را به خروج از خلیج فارس در پایان 1971 اعلام نمود. شاه ضروری دانست ترتیبی بدهد تا این خلاء را که از فروپاشی امپراتوری انگلیس ناشی می‌شد پر کند. بحرین و قطر و شیخ نشین‌های سواحل متصالح در جنوب خلیج فارس طبق معاهدات قرن نوزدهم تحت الحمایه ...

در هفته گذشته لایحه جدید تقسیمات کشوری که به ابتکار راهنمایی شخص اول مملکت تهیه و تنظیم شده بود در جلسه فوق‌العاده هیات دولت در پیشگاه اعلیحضرت همایونی به تصویب رسید. به موجب این لایحه بحرین، سیستان، لرستان و کردستان هر یک به صورت استان جداگانه‌‌ای در خواهند آمد و ایران به جای ده استان، دارای چهارده استان خواهد شد.