سگ نفس ... | کافه تاریخ

نقل است که یک روز با اصحاب خویش نشسته بود بر سفره ای به نان خوردن. حسین بن منصور(حلاج) از کشمیر می آمد, قبایی سیاه پوشیده و دو سگ سیاه بر دست. شیخ اصحاب را گفت : جانی بدین صفت می آید, استقبال او کنید که کار او عظیم است. اصحاب برفتند و او را دیدند که می آمد , دو سگ بر دست. همچنان روی به شیخ نهاد. چون شیخ او را بدید, جای خویشتن بدو داد تا در آمد و سگان را با خود به سفره نشاند. و چون اصحاب دیدند که شیخ استقبال او فرمود و جای خویش بدو داد, هیچ نتوانستند گفت. شیخ نظاره ی او می کرد تا خود می خورد و به سگان می داد؛ و اصحاب انکار می کردند. پس چون نان بخورد, برفت. شیخ به وداع او برخاست. پس چون بازگردید , اصحاب گفتند: شیخا, این چه حالت بود که سگ را بر جای خویش نشاندی و ما را به استقبال چنین کس فرستادی که جمله ی سفره از نماز ببرد ! شیخ گفت : آری. سگ او بنده ی اوست. از پی او می دود از بیرون مانده, و سگ ما در درون مانده است و ما از پی او می دویم. و بسی فرق بود از کسی که مُتابِع سگ بود تا کسی که سگ متابع او بود. سگ او ظاهر می توان دید و آنِ شما بر شما پوشیده است. این بَتَر از آن هزار بار. پس گفت: در آفرینش پادشاه او خواهد بود. اگر سگ دارد و اگر ندارد, کار روی بدو خواهد نهاد.

عطار- تذکره الاولیا - ذکر ابوعبدالله تروغبدی