شکل و فرم جامعه ایرانی در گذر تاریخ

کانون تمرکز نظریه های این کتاب، کل جامعه معاصر ایران است. نویسنده درکی پیوسته از جامعه دارد و معتقد است که جامعه معاصر را نمی توان در گسست از جامعه تاریخی تحلیل کرد.

مولف این کتاب اعتقاد دارد در نظریه های جامعه شناسی تاریخی، ما به دنبال تاریخ نگاری نیستیم؛ بلکه در پی سرنخ هایی از گذشته برای شناخت زمان حال هستیم. وقتی این نظریه ها را کنار هم قرار می دهیم تصویر کلی از جامعه ایران و علل توسعه نیافتگی آن ظاهر می شود.

کتاب در دو بخش و 16 فصل تنظیم شده است؛ در هر فصل نظریه اصلی به صورتی روشن توضیح داده شده است و در انتها مدل یا گزاره های نظریه ارائه شده اند.

در انتهای کتاب همه نظریه ها در یک نظریه ترکیب شدند. شما با مطالعه این کتاب دیدی جامع از جامعه ایران و علل توسعه نیافتگی آن کسب می کنید.

در بخش نخست کتاب با عنوان«نظریه های جامعه شناسی تاریخی ایران»، نظریه استبداد شرقی ویتفوگل، نظریه انحطاط ایران سید جواد طباطبائی و نظریه مالک و زارع و نظریه دولت در ایران لمبتون در کنار نظریه موانع رشد سرمایه داری در ایران احمد اشرف به همراه نظریه جامعه کوتاه مدت همایون کاتوزیان و نظریه راهبرد و سیاست سرزمینی پرویز پیران و نظریه مقاومت شکننده جان فوران بررسی شده است.

بخش دوم «نظریه های جامعه معاصر ایران» نام دارد، در این بخش نظریه موانع توسعه سیاسی در ایران حسین بشیریه، نظریه زبان و منزلت در تعامل ایرانیان ویلیام بی من، نظریه توسعه و تضاد فرامرز رفیع پور و نیز فرهنگ یاریگری در ایران مرتضی فرهادی در کنار نظریه سازگاری عرفی سعید معیدفر و نظریه توسعه و نابرابری محمد جواد زاهدی در این کتاب بررسی شده است.

مولف در ادامه تالیف این کتاب و در بخش دوم، نظریه جامعه ایرانی تقی آزاد ارمکی را به همراه نظریه جامعه کژ مدرن جلائی پور و نظریه ترکیبی جامعه ایرانی از نظر گذرانده است.