رفراندوم بزرگ ایران در فروردین ماه سال ۵۸ رخدادی بزرگ بود که رسانه‌ها ناگزیر از پرداختن به آن بودند؛ روزنامه‌های کیهان واطلاعات که در آن زمان بیشترین مخاطب را داشتند هم از این قاعده مستثنی نبودند.

عدم تامین کسر بودجه 70 میلیون دلاری علیرغم درآمد 300 میلیون دلار حق الامتیاز نفت و کمک 1 میلیارد و 200 میلیون دلاری امریکا به ایران ،تخصیص بیشتر بودجه به ارتش به درخواست شاه و...

شاه همواره تمایل داشت تصویری قدرت‌طلبانه از او نمایش داده شود. از این رو بسیاری از روزنامه‌ها و رسانه‌ها مجبور بودند در همه حال تصاویری را از او ثبت کنند که نشان از اقتدار او در برابر مردم و حتی مسئولان خارجی داشته باشد.

دبیر سرویس عکس اطلاعات، این اقبال را داشته است که در برخی از عرصه‌های تاریخی انقلاب که دیگران حضور نداشتند و یا به دلایلی نتوانستند از تمام لحظات مهم عکس بگیرند، حضور داشته و آن لحظات را ثبت کند.

یکی‌ از‌ جراید مخالف جمهوری خواهی رضاخان و  شخص سردار سپه، روزنامه فکاهی قرن‌ بیستم به مدیریت میرزاده‌ عشقی‌ بود و عشقی با آنکه آزادی‌خواه و شخصا‌ طرفدار رژیم جمهوری بود‌،با‌ این وجـود بـا جمهوری مصنوعی‌ و اجباری‌‌ رضاخانی مخالف بود.

عـلاقه مـفرط بـه آگاهی از مطالب‌ روزنامه‌های ترکی،روسی،فرانسه و انگلیسی،بنا به یادداشت‌های اعتمادالسلطنه‌، یکی از خصوصیات رفتاری جالب ناصرالدین شاه بوده است.

همزمان با شروع روند نوسازی در ایران، تلاشهای زیادی توسط روشنفکران و برخی سیاسیون جهت چاپ و راه اندازی مطبوعات و روزنامه های داخلی و خارجی صورت گرفت. در آن زمان اروپا به دلیل برخورداری از توسعه سیاسی محیط مساعدی برای چاپ روزنامه بود.

از‌  نشریات این دوره،می‌توان بـه روزنامه مرد آزاد به مدیریت علی اکبر خان داور اشاره کرد.وی از کارگزاران،نظریه‌پردازان و معماران دولت مطلقه رضا خان بود.

روزنامه ثریا تا دوران مشروطه به کار خود ادامه داد؛ اما بعد از مشروطه و حدود 9 سال فعالیت در تهران، کاشانی تصمیم گرفت کار چاپ و انتشار آن را در زادگاه خود یعنی کاشان از سر گیرد.

در آن روزها، منظره ازدحام مردم گرسنه در اطراف نانوایی ها، به راستی دل خراش و تکان دهنده بود: مردم، پس از ساعت ها انتظار در صف های طولانی که اغلب به کشمکش و زد و خورد منجر می شد، حداکثر می توانستند به چند قرص نان دست یابند...

بعد از پیروزی انقلاب مشروطه و استقرار نهادهای دمکراتیک نظیر مجلس شورای ملی، بدون شک یکی از اقدامات عاجل و  فوری، تاسیس روزنامه ای جهت انعکاس اخبار روزانه مجلس و همچنین تحولات سیاسی و اجتماعی آن زمانه بود. لذا به عنوان اولین اقدام، روزنامه مجلس به طبع و انتشار رسید.

بعد از پیروزی انقلاب مشروطه و استقرار نهادهای دمکراتیک نظیر مجلس شورای ملی، بدون شک یکی از اقدامات عاجل و  فوری، تاسیس روزنامه ای جهت انعکاس اخبار روزانه مجلس و همچنین تحولات سیاسی و اجتماعی آن زمانه بود. لذا به عنوان اولین اقدام، روزنامه مجلس به طبع و انتشار رسید.

مشروطه خواهان کمتر توانستند از آزادی های اعمال شده در این دوره بهره درست ببرند. آنان به جای مقابله با استعمار و استبداد به مواجهه با دیانت و مقابله با شیخ فضل الله پرداختند. در این میان باید به روزنامه های مشروطه خواه اشاره کرد که دست در دست استعمار به مقابله با روحانیت پرداختند. افسوس که این فرصت مغتنم صرف تلاش های بی موردی شد . . .

در ایران به دلیل نبود آزادی مطبوعات عمدتا  نمی شد واقعیت های زندگی شاهانه و بریز و به پاش های محمدرضا پهلوی و خانواده او را در روزنامه ها تبلور داد؛ اما شاه نمی توانست روزنامه های خارجی را مجبور به کتمان واقعیت ها کند؛ اگرچه رجال سیاسی اروپایی از درنظر گرفتن این واقعیت ها در ارتباط با شاه پرهیز می کردند . . .

در دوران پهلوی اول تقریبا هیچ نشانه ای از مطبوعات مستقل کشور باقی نماند. دستگاه دیکتاتوری عریض و طویل رضا خان تقریبا با هر صدایی که اندک زاویه یا مخالفتی با او داشت برخورد می کرد. احمد ملکی مدیر روزنامه ستاره وضعیت مطبوعات در این دوران را اینگونه توصیف کرده است . . .

اعلامیه کمیته قیام سعادت خطاب به هم مسلکان مسلمان در موضوع اضمحلال عمر کودتای 3 اسفند 1299 ، لزوم مبارزه با استبداد رضاخان سوادکوهی از جمله زندانی نمودن آزادیخواهان ، توقیف روزنامه ، مبارزه با افکار اسلامی ، غارت اموال مردم ، غارت ثروت های گیلان ، قزوین ، آذربایجان و ... ، قتل آزادیخواهان ، لزوم جلوگیری از اجرای هدف رضاخان در انقراض قاجاریه و به سلطنت ...

با توجه به این حقیقت که دولت ایران نسبت به چگونگی انعکاس اخبار داخلی در خارج از کشور بسیار حساس بود واکنش آن نسبت به جراید خارجی دوگانه بود. هرگاه نشریه ای با دید موافق اخبار مربوط به سیاستهای دخلی دولت ایران را انتشار می داد نه تنها موجب خشنودی دولتمردان ایران می شد؛ بلکه این گونه جراید پاداش نقدی نیز دریافت می کردند...

روزنامه نگاری با آنکه در زمان محمدشاه قاجار آغاز شده بود؛ در زمان ناصرالدین شاه رشد نسبتاً گسترده ای یافت، اما همه روزنامه ها دولتی بودند. منحنی فراوانی روزنامه ها در دوره مشروطیت جالب توجه است و نشان می دهد در مدت 891 روز( 14 ژوئیه 1909 تا 23 دسامبر 1911 میلادی ) 860 روزنامه جدید در نقاط مختلف کشور منتشر شده است . . .

دوران نخست وزیری امیرعباس هوایدا (1343 تا 1356) سخت ترین برهه سانسور و کنترل سازمان یافته مطبوعات و روزنامه ها را تجربه نمود و ارباب مطبوعات و نویسندگان جراید اساساً در چهارچوب تعیین شده از سوی ساواک و مجموعه حاکمیت قلم فرسایی کرده و نشریات خود را چاپ و منتشر می کردند. بدین سان مطبوعات همواره سایه سنگین ساواک را بر روی فعالیتهای خود احساس می کردند....

جامعه ایران در زمانه استبداد حکومت های سلسله ای همیشه آنچنان در خفقان بود که با باز شدن گستره فعالیت سیاسی هم چیز شکلی غیرعادی به خود می گرفت. به عبارتی دیگر حضور مردم شکلی نامعقول می یافت و تعداد احزاب، روزنامه ها و .... غیرمتعارف می شد. روایت زیر از دوره انتخابات مجلس پنجم به خوبی بیانگر این مسئله است. آزادی ای که پس از آن توسط رضاشاه کور شد . . ...