حکومت انگلیس از بازیگران فعال در دوره قاجار، همواره ادعا می‌کرد که حامی مشروطه خواهان است. اما این کشور بعد از روی کار آمدن رضاشاه، به حمایت از او پرداخت و در واقع با شناختی که از رضاشاه داشت، کمک کرد تا او را به قدرت برساند

از موقعي كه پاي نمايندگان خارجي به ايران باز شد فتحعلي شاه، ميرزا عبد الوهاب نشاط معتمد الدوله اصفهاني را كه منشي الممالك بود، به كفايت مهام خارجه و رسيدگي به امور سفرا معين نمود. ولي معتمد الدوله در اين سمت هيچ‌وقت عنوان وزارتي مخصوص نداشت.در اوايل سال 1239 موقعي كه فتحعليشاه در اصفهان بود، حاجي ميرزا ابو الحسن خان شيرازي را به منصب وزارت دول خارجه ...

در حالی که فروغی عازم اروپا بود، تقی زاده نیز به آمریکا رفته بود: « رسماً خبر رسید که تقی زاده پُست وزارت خارجه را نپذیرفته و برای تصدی مدیریت نمایشگاه ایران در فیلادلفیا عازم ایالات متحده شده است. انتصاب جدید دیگری در کابینه اعلام نشده است.»

میرزا سعید خان انصاری (مؤتمن الملک) (۱۲۳۱–۱۳۰۱ قمری) وزیر امور خارجه  ایران در عصر ناصرالدین شاه قاجار بود. این شخص ابتدا از ملاهای خوش نویس و فاضل گرمرود آذربایجان و به «ملا محمدسعید انصاری» معروف بود.

با تغییر سلطنت در ایران، حکومت پهلوی تلاش کرد تا به انحاء مختلف حکومت ها و دولت های دیگر را وادار کند که حکومت تازه تاسیس ایران را به رسمیت بشناسند....

در ایران عصر پهلوی هر بخش از کشور تیول شخصی و فامیلی طیف خاصی از وابستگان به خاندان پهلوی بود. این مسئله در مورد وازارت خارجه ایران نیز صادق بود. خاطرات مجید مهران در دهه 1320 به خوبی می تواند بیانگر این  واقعیت باشد . . .

نا آگاهی از اوضاع جهان یکی از مشکلات مهمی بود که همیشه ایرانیان را در مواجه با استعمار دچار مشکل می کرد. مقامات وزارت خارچه ایران در عصر قاجار از موضوعات و رویدادهای روز هیچ اطلاعی نداشتند و از این رو نمی توانستند در مواقع اضطراری تصمیماتی درخور بگیرند. آنچه در ادامه می آید موردی از بی اطلاعی های مقامات وزارت خارجه است . . .

در این سند نامه محسن رئیس سفیر ایران در لندن به دکتر امینی نخست وزیر مبنی بر معرفی دانشجویان متحصن در سفارت و ارسال گزارش سوابق تحصیلی آنها ازجمله دانشجویان دولتی و بورسیه ، مشاهده می شود. سفیر ایران همچنین تعطیلی کاباره شهرزاد در لندن بدلیل مغایرت با مصلحت دانشجویان ایرانی را به تهران پیشنهاد می کند.

تاریخ شکل گیری سفارتخانه ها در دوره قاجار را باید از عصر ناصری پی گرفت. تا پیش از دوره مذکور، نامی از سفارتخانه به معنای مکان و ساختمانی که در آن هئیت سفارت به اجرای امور سیاسی مربوط به کشور خویش مشغول باشند ذکر نشده است. در ایران عهد ناصری سه نقطه به لحاظ وجود کنسولگریهای بسیار از اهمیت بسزایی برخوردار بودند . . .

ادره ای به نام روابط عمومی در دبیرخانه وزیر تاسیس شده بود که در لیست کارمندان، ده زن زیبا و شوخ و شنگ کارمند آن بودند، ولی در وزارت خارجه کمتر آفتابی می شدند. پس از تحقیق آشکار شد که آنها مهماندارند و برای سرگرم کردن مهمانان وزیر، بخصوص شیوخ عرب در حصارک حضور می یابند.

وزارت امورخارجه قدیمی ترین وزارتخانه ای است که در ایران تأسیس شده و تاریخ تشکیل آن تقریباً به دو قرن پیش می رسد.پس از تشکیل دولت واحد ایران که به دست آغا محمد خان قاجار انجام گرفت، لزوم برقراری روابط سیاسی با سایر دُول فکر تأسیس وزارتخانه یا سازمانی را به وجود آورد.

در سال 1257 هجرى به دستور و فرمان ناصر الدین شاه کارهاى دولت بین شش وزارتخانه تقسیم شد که عبارت بودند از:داخله،خارجه،جنگ،ملیه،عدلیه،وظایف و علوم.وزیران در برابر صدراعظم مسئولیت نداشتند و از شخص شاه دستور مى‌گرفتند. تعداد وزارتخانه‌ها به مرور زمان و برحسب مقتضیات و احتیاجات کشور افزایش یافت . . .

مقاله ای خطاب به اردشیر زاهدی درخصوص نظرات و پیشنهاداتی جهت نوسازی وزارت امور خارجه ، ایجاد دوایر جدید و استخدام نیروهای جدید ، بررسی هیات های دیپلماتیک ، آموزش چند زبان خارجه ، همکاری با ساواک و وزارت اطلاعات ، شرح وظایف بازرسان وزارت خارجه و بیان سفارشات و توصیه های کلی

همانگونه که از شرایط ورود به وزارت خارجه در دوران قاجار مشخص است، وزارت امور خارجه از‌‌ همان ابتدا، یکی از وزارتخانه‌های بسیار مهم و حساس بوده است و شرایط ورود افراد به آن نیز از حساسیت و وسواس زیادی برخوردار بوده است...

امیرعباس هویدا، در سال‌های پایان جنگ بین‌المللی دوم به استخدام وزارت خارجه در‌ آمده بود. سوابق پدرش در وزارت خارجه و نفوذ انوشیروان سپهبدی، موجب تسهیل امور مربوط به استخدام هویدا شده، موانع موجود بر سر راه استخدام او را از میان برداشته بودند.

«دیپلمات‌های عرب وقتی به مجارستان می‌آیند ابتدا به ما می‌گویند که مشروب نمی‌خورند؛ اما ما می‌بینیم که در جلسات خصوصی خلاف حرفشان عمل کرده، مشروب می‌خورند و وقتی ما به آن‌ها می‌گوییم که شما گفته‌اید مشروب نمی‌خورید و حالا می‌خورید، می‌گویند ما علنی مشروب نمی‌خوریم ولی در جلسات خصوصی می‌خوریم و اشکالی ندارد.»