در این دوره ایران به اجبار و به دلیل شکست هایی که در جنگ با روسها خورد، تن به معاهده ای داد که نه تنها بخشهایی از کشور را از ایران جدا کرد، بلکه آثار شومی برای آینده کشور نیز فراهم آورد...
زمان صفویه اوج گیری کشورهای اروپایی در کشورهای خود است. در این زمان اگرچه میان این کشورها و ایران قراردادهایی به امضا رسید، اما اولین قراردادهای تحمیلی علیه ایران را می بایست به دوره فتحعلی شاه قاجار نسبت داد. در این دوره ایران به اجبار و به دلیل شکست هایی که در جنگ با روسها خورد، تن به معاهده ای داد که نه تنها بخشهایی از کشور را از ایران جدا کرد، بلکه آثار شومی برای آینده کشور نیز فراهم آورد. جالب اینکه در این میان حتی میان معاهده ترکمنچای و گلستان نیز تفاوت وجود دارد:
«عهدنامه ترکمانچای با عهدنامه های قبل از آن از جهات مختلفی دارای تفاوت است در عهود قبل از آن هم امتیازات و حقوق ویژهای به طرف مقابل داده شده بود ولی نه تا این حد که ایران را به صورت کشوری نیمه مستعمره درآورد.... در عهدنامه گلستان گرچه موادی در آزادی رفت و آمد و خرید و فروش برای اتباع طرفین در دو کشور (فصل هشتم) و نرخ گمرکی پنج درصد برای کالاهای طرفین (فصل نهم) قید شده بود ولی موضوع حق قضاوت کنسولی و مصونیتهای قضایی برای اتباع روسیه در ایران، در آن در نظر گرفته نشده بود. فرق دیگر میان عهدنامه ترکمانچای با عهود قبلی در این است که عهدنامه ترکمانچای منبع و ماخذی شد برای تمام دولتهای دیگر که بعدا با ایران معاهداتی می بندند. این دولتها در این معاهدات شرایط ترکمانچای را در نظر گرفته و همان مزایا و امتیازات را برای خود درخواست می کردند.»1
1-محمدعلی چلونگر، کاپیتولاسیون در تاریخ ایران، تهران، نشر مرکز، 1382، ص 72 – 73
cafetarikh.com/news/35889
تگ ها
جدیدترین عناوین
تمام حقوق محفوظ بوده و استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.