همه روزهای جمعه که تعطیل هفتگی ایرانیان و دیگر مسلمانان است بیشتر اهالی شهر را در راه دراز و تنگی که دروازه آهن را به قصر شاه میپیوندد در حرکت میبینید. این جمعیت - پیاده و سواره - به میدان عمومی میروند.
روزهای جمعه در فرهنگ صفویان نیز جزء روزهای تعطیل محسوب میشد. البته تقریبا بدون استثنا و از قدیمالایام روز جمعه جزء تعطیلات عمومی ایرانیان بوده است. با این حال نحوه فعالیتهای افراد در این روزها متفاوت از هم بوده است. دن گارسیا د سیلوا فیگوئرا در سفرنامه خود به فعالیتها و تفریحات صفویان در روزهای جمعه پرداخته است:
«همه روزهای جمعه که تعطیل هفتگی ایرانیان و دیگر مسلمانان است بیشتر اهالی شهر را در راه دراز و تنگی که دروازه آهن را به قصر شاه میپیوندد در حرکت میبینید. این جمعیت - پیاده و سواره - به میدان عمومی میروند. در این میدان سربازان و اشخاص سرشناس به مسابقه دو و چوگان بازی با اسب میپردازند که مشق نظامی و تفریح همیشگی آنهاست. پیادگان که بیشتر مرد هستند تا زن پس از آنکه مدتی به تماشای این بازیها پرداختند برای گردش به باغها میروند به فرمان شاه در باغها همیشه به روی مردم باز و مقرر است که باغبانان همه مردم را - بشرط آنکه به درختان آسیبی نرسانند - بدون استثنا پذیرا شوند. سوارکاران نیز هنگامی که براثر تمرینات خود خسته میشوند در جائی دورتر از باغ از اسب پیاده میشوند و در حالی که هر يك تنگ شراب خود را که هیچگاه فراموش نمیشود در دست دارند به دیگران می پیوندند و در باغ به گردش میپردازند.»
منبع: دن گارسیا د سیلوا فیگوئرا، سفرنامه دن گارسیا د سیلوا فیگوئرا، سفیر اسپانیا در دربار شاه عباس اول، ترجمه غلامرضا سمیعی، تهران، نشر نو، 1363، صص 158- 159