رشت از سال 1003 هجری قمری با فرمان شاه عباس صفوی به عنوان مرکز استان گیلان انتخاب شد.
رشت در آن زمان به عنوان مرکز معاملات تجاری منطقه به ویژه نوغان و ابریشم محسوب میشد و دارای محلههای زیبا و قدیمی فراوانی نظیر دباغیان، ساغریسازان، خمیران زاهد خواهر امام رضا (ع)، صیقلان و ... بود که هر یک از ساکنان آن مشاغلی داشتند.
رشت دارای حدود 101 کیلومتر مربع مساحت و بالغ بر 625 هزار نفر جمعیت است. امروزه دیگر رشت مرکز تجاری نوغان ابریشم نیست و رنگ و بوی قدیم را ندارد و از سالهایی که مرکز گیلان شد، تغییرات زیادی پیدا کرد و اکنون مشکلات زیادی از جمله بیکاری، چاله و چولههای زیاد و آبگرفتگی به هنگام چند ثانیه بارندگی این شهر را رنج میدهد. یکی از نمادهای معروف شهر رشت مجموعه ساختمان میدان شهرداری با بنای برج ساعت، ساختمان اداره پست و هتل ایران است که ترکیب زیبایی از معماری اوایل قرن بیستم را به نمایش میگذارد. خانه نخستین شهردار رشت محل استقرار شورای اسلامی این شهر است که این بنا بیش از 100 سال پیش «1283 خورشیدی» توسط حاج میرزا خلیل رفیع ساخته شده بود. ساختمان خانه شهردار قدیم رشت و محل استقرار شورای امروز، نمونه چشمگیری از معماری یک قرن پیش محسوب میشود. بازار رشت کانون اغلب فعالیتهای بازرگانی گیلان است و این مجموعه تجاری سنتی در بافت قدیمی مرکزی شهر قرار دارد. در بافت قدیمی و 24 هکتاری بازار رشت 14 کاروانسرا که توسط راستههای مختلف بههم مربوط هستند وجود دارد. برخی از کاروانسراهای معروف رشت شامل طاقیهای بزرگ و کوچک، محتشم، چینیچیان، ملک و... است. *توسعه پایدار شهری هدف مهم در رشت است شهردار رشت هدف نهایی خود را توسعه پایدار شهری، ارتقای کیفیت زندگی و تحقق شهری با قابلیت استانداردهای تعیین شده بری یک زندگی آرام، شاد و با نشاط و رضایتمندانه عنوان کرد. محمدابراهیم خلیلی، اظهار کرد: در تحقق توسعه پایدار شهری چهار عامل اساسی طبیعت، اقتصاد، جامعه و اخلاق نقش تعیین کننده و مهم دارند. به گفته وی، از منظر توسعه پایدار جامعهنگری و تلفیق جنبههای محیطی در برنامهریزی شهری الزامی است تا ترتیبات سازمانی هماهنگ و یکپارچه صورت گیرد.