سالروز صدور حکم ارتداد سلمان رشدی از سوی بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی (۲۵ بهمن ماه)، فرصتی برای بازخوانی فراز و فرودهای دیپلماسی فرهنگی پس از انقلاب بر محور این فتوای تاریخی است.
پایان عزتمندانه جنگ تحمیلی هشت ساله علیه جمهوری اسلامی ایران کافی بود تا دشمنان این مرز و بوم بفهمند که مقابله نظامی یا جنگ سخت با انقلاب اسلامی جواب نمی دهد و باید به دنبال مقابله و مبارزه فرهنگی با ایران باشند، همان نکتهای که امروزه هم تحت عنوان «جنگ نرم» مورد توجه است.
شاید بتوان گفت این پروسه با سفارش، انتشار و تبلیغ گسترده کتاب «آیات شیطانی» توسط فردی هندی الاصل و تبعه انگلستان به نام سلمان رشدی کلید خورد تا عملا دشمنان بتوانند میزان حساسیت جهان اسلام را نسبت به این مبارزه و تهاجم فرهنگی - که با وسیله ای فرهنگی مانند کتاب و رُمان انجام می شد ، ارزیابی و رصد کنند.
بدیهی بود که اگر دشمن حساسیت خاصی در برابر این حرکت نمی دید، قطعا انبوه سایر محصولات فرهنگی مانند فیلم، تیزر، داستانک و... بر اساس رُمان ۵۰۰ صفحهای آیات شیطانی – که در ۹ فصل و با ارائه شخصیتی موهن از حضرت پیامبر اعظم(ص)، همسران و صحابی ایشان و حضرت جبرئیل، نزول آیات الهی را وابسته به تلقینات شیطانی معرفی می کرد - روانه رسانه ها می شد و پروسه تحقیر اسلام و توهین به مسلمانان شدت می گرفت.
اینجا بود که حُکم انقلابی و فتوای تاریخی خمینی کبیر صادر شد تا دفاعی مقدس و منحصر بفرد در برابر تهاجمی فرهنگی و گستاخانه اتفاق بیفتد و نظام بین الملل برای همیشه بفهمد که توهین به مقدسات اسلام و بلکه همه ادیان توحیدی، همواره با پاسخی قاطع و کوبنده مواجه خواهد شد:
بسمهتعالی إنا لله و إنا الیه راجعون
به اطلاع مسلمانان غیور سراسر جهان میرسانم مؤلف کتاب "آیات شیطانی" که علیه اسلام و پیامبر و قرآن، تنظیم و چاپ و منتشر شده است، همچنین ناشرین مطلع از محتوای آن، محکوم به اعدام میباشند. از مسلمانان غیور میخواهم تا در هر نقطه که آنان را یافتند، سریعاً آنها را اعدام نمایند تا دیگر کسی جرأت نکند به مقدسات مسلمین توهین نماید و هر کس در این راه کشته شود، شهید است انشاءاللّه. ضمناً اگر کسی دسترسی به مؤلف کتاب دارد ولی خود قدرت اعدام او را ندارد، او را به مردم معرفی نماید تا به جزای اعمالش برسد.
و السلام علیکم و رحمت الله و برکاته/ روحالله الموسوی الخمینی – ۲۵ بهمن ماه ۱۳۶۷
این ابلاغ محکم و قاطع، البته با استقبال گسترده علما و مسلمانان مواجه شد؛ چرا که طبق نظر تمامی علمای اسلامی و برگرفته از روایات متواتر، توهینکنندگان به ذات اقدس پروردگار یا رسول گرامی اسلام، کافر و مرتد شناخته میشوند و البته کشتن گوینده ناسزا واجب است، خواه این فرد مسلمان بوده و با این کار، مرتد شود و خواه اینکه غیرمسلمان بوده باشد.
پس از آن بود که جریان رسانهای ضد اسلام، تا امروز تمام توان و تلاش خود را به کار برده است و خواهد برد که از قاطعیت این حُکم ماندگار بکاهد و شبهاتی به آن وارد کند، اما هوشیاری و بیداری حضرت روح الله و پس این ایشان، حضرت سیدعلی خامنه ای نگذاشته است و نخواهد گذاشت که شدت و صلابت مواجهه با حربه های فرهنگی دشمن، فروکش کند.
این نوشتار میکوشد در سالروز این حُکم ماندگار انقلابی، جریانات مربوط به آن را در سرفصل های زیر خلاصه کند:
یک. مقابله همیشگی با توطئه ها و شبهه افکنی ها
مدتی بعد از صدور این حکم تاریخی رسانههای خارجی وابسته به دستگاه استعمار سعی می کنند اینگونه القا کنند که اگر سلمان رشدی توبه کند، بخشیده شده و حکم اعدامش لغو میشود! این خط خبری تحریف شده در کوتاه ترین زمان ممکن، به تیتر یک رسانه های استکبار تبدیل می شود.
امام (ره) اما هوشیار است و دفتر ایشان بلافاصله این توطئه را بر ملا میکند:
«بسمه تعالی
رسانههای گروهی استعماری خارجی به دروغ به مسئولین نظام جمهوری اسلامی نسبت میدهند که اگر نویسنده کتاب آیات شیطانی توبه کند، حکم اعدام درباره او لغو میگردد. امام خمینی (مدّظلّه) فرمودند: این موضوع صد درصد تکذیب میگردد. سلمان رشدی اگر توبه کند و زاهد زمان هم گردد، بر هر مسلمان واجب است با جان و مال تمامی همّ خود را به کار گیرد تا او را به دَرَک واصل گرداند.
حضرت امام اضافه کردند: اگر غیرمسلمانی از مکان او مطلع گردد و قدرت این را داشته باشد تا سریعتر از مسلمانان او را اعدام کند، بر مسلمانان واجب است آنچه را که در قبال این عمل میخواهد، به عنوان جایزه و یا مزد عمل به او بپردازند.»
توطئه و شبهه افکنی البته به همین جا محدود نمیشود و دشمن امیدوار است تا روزی با درگذشت آیتالله خمینی(ره)، این موضوع نیز به فراموشی سپرده شود؛ اما خلف صالح امام یعنی آیتالله خامنهای(مدظله)، با هوشیاری کامل و در اولین پیام خود به حجاج (که حدود یک ماه پس از ارتحال امام صادر می کنند) با اشاره به کینهورزی دشمنان نسبت به اسلام مجدداً بر قضیهی سلمان رشدی تأکید میکنند: «... حُکم امام امت درباره آن نویسنده نگونبخت به قوّت خود باقی است و او باید همچنان در انتظار اجرای آن تا لحظه مقدّر بماند.»
تاکیدات رهبر حکیم انقلاب بر حُکمِ امام در سالهای دههی ۷۰، ۸۰ و ۹۰ نیز روندی پیوسته دارد و چندینبار تکرار میشود که از آن جمله می توان به پیام حج سال ۱۳۸۳، سخنرانی معظم له پس از انتشار کاریکاتورهای موهن از پیامبر اسلام در یک نشریهی دانمارکی در سال ۱۳۸۷ و واکنش به هتک حرمت قرآن توسط یک کشیش آمریکایی در سال ۱۳۸۹ اشاره کرد که معظم له، همه این اتفاقات را در ادامه پروژه دشمنان در ماجرای سلمان رشدی معرفی میکنند.
دو. استمرار قاطعیت در بیان حُکم الهی
به گواهی تاریخ، اول اسفندماه ۱۳۶۷، کشورهای عضو جامعه اقتصادی اروپا تصمیم میگیرند طی یک اقدام هماهنگ و مثلا برای مقابله با فتوای امام و فشار بر ایران، سفرای خود را فرا بخوانند!
سوم اسفندماه همان سال، حضرت امام در پیام مهم خود که به "منشور روحانیت" معروف شد، ماجرای سلمان رشدی را اینگونه تحلیل میکنند: «ترس من این است که تحلیلگران امروز، ده سال دیگر بر کرسی قضاوت بنشینند و بگویند که باید دید فتوای اسلامی و حکم اعدام سلمان رشدی مطابق اصول و قوانین دیپلماسی بوده است یا خیر؟ و نتیجهگیری کنند که چون بیان حکم خدا، آثار و تبعاتی داشته است و بازار مشترک و کشورهای غربی علیه ما موضع گرفتهاند، پس باید خامی نکنیم و از کنار اهانتکنندگان به مقام مقدس پیامبر و اسلام و مکتب بگذریم!»
این گونه است که مجلس شورای اسلامی در هفتم همان ماه، دو فوریت طرح قطع کامل روابط سیاسی با انگلستان را تصویب میکند و این طرح در جلسه نهم اسفند مجلس، نهایی میشود.
کمتر از دو هفته زمان کافی است تا با صلابت امام عظیم الشان، جامعهی اقتصادی اروپا از تصمیمش برگردد و سفرا یکی یکی بازگردند.
سه. تلاش مسلمانان جان بر کف برای اجرای حُکم
اگرچه پلیس اسکاتلندیارد با صرف میلیون ها پوند هزینه، سال ها محافظت از سلمان رشدی را بر عهده داشت، اما سرانجام و با اعتراض مردم به مخارج این محافظت، دولت انگلستان مجبور شد که او را رها کند و پس از آن بود که رشدی به دامان امریکا پناه برد. با همه این محافظتهای دقیق و البته هنگفت مالی، رشدی هر لحظه سایه سنگین مجازات را بر سر خود احساس میکند و از جمله آن که اگر در چهاردهم مرداد ماه ۱۳۶۸، عوامل محیطی و حرارت ناشی از پوشش و تحرک زیاد مصطفی مازح، جوان ۲۱ ساله لبنانی، موجب عمل کردن زودتر از موعد چاشنی و انفجار زودهنگام مواد منفجره نمیشد، اکنون این افتخار به نام جوانان غیور حزبالله لبنان ثبت شده بود؛ در عین حال نام و یاد شهید مصطفی مازح همواره به عنوان سرباز حقیقی اسلام در اذهان و یادها ماند و خواهد ماند.
و اما حُکم امام همچنان ادامه دارد و رشدی پس از آن عمل سخیف، هیچ گاه امنیت را درک نکرده و نخواهد کرد.
قرار بود کتاب «آیات شیطانی»، نقطه آغازی بر تحقیر فرهنگی و جنگ نرم نظاممند علیه جهان اسلام باشد، اما حکم قاطعانه امام راحل(ره)، آن برنامه را از بین برد تا همگان بدانند که اسلام با آزادی بیان و اندیشه کاملا موافق است، اما توهین به عنوان پدیدهای خارج از ضوابط و چارچوبهای علمی و منطقی، همیشه و در همه جا محکوم است و این مهم، از اصول دیپلماسی فرهنگی جهان اسلام است. منبع: مهر