دیروز از بس آدم کشته بودند که در آنجا حمام خون راه افتاده بود؛ شهر تهران هم مثل شهر ارواح شده بود. نخستین بار که به تهران آمدم، انگار هاله ای از غم همه جا را فرا گرفته بود...
حکومت قاجاریه با سلطنت آغامحمدخان و ساختاری متمرکز پایه گذاری گردید. در این حکومت قدرت سیاسی به شاه و درباریان و نهادهایی که توسط این قدرتها تعیین و تشکیل میشدند، محدود شده بود.
پروین غفاری که کتاب خاطراتش در سال 1368 منتشر شد گوشه هایی از عصر تاریک سلطنت پهلوی را افشا کرده است. بنا به روایتهای مختلف از جمله روایت غفاری محمدرضا پهلوی چنان در منجلاب تباهی اخلاقی غوطه ور شده بود که حتی پس از فرار از کشور در دی ماه 1357(به موقع اقامت در پاناما) مانوئل نوریه گا رئیس گارد ملی پاناما را به قوادی واداشته و از او می خواهد تا ترتیب ...
مهدعلیا مادر ناصرالدین شاه به آش ماست علاقه فراوانی داشت. مخصوصاً از خوردن آش ماستی که در آن سبزی «تره آغجه» می ریختند خوشش می آمد. امیراصلان خان برادر مهدعلیا در اوایل سلطنت ناصرالدین شاه حاکم شهر خمسه بود. او برای خدمت به خواهرش هر ساله شخصی را به روستای «پاپایی» که در دو فرسنگی شهر بود می فرستاد تا بسته ای بزرگ تره آغجه از روستاییان بگیرد.
یکى از اقدامات نظامالسلطنه در دورانى که ریاست دولت مهاجر را بر عهده داشت، دخالت او در تصرف بغداد به دست قواى انگلیسى بود. شرح ماجرا به این شکل است که به هنگام ورود قشون عثمانى به کوتالعماره، و در زمانى که این قشون فرماندهان انگلیسى را دستگیر کردند و آنان را شکست دادند، انگلیسىها محرمانه با وى ارتباط برقرار کردند. بعد از این، او نوشتههایى براى خزعل ...
روز پانزدهم مهر 1300 در مراسم تدفین کلنل ، در شلوغی تجمع ژاندارم های هواخواه و مردمی که اشک می ریختند شعری از عارف قزوینی شنیده شد ، که بعدها در مقبره نادری مشهد ، سنگ مقبره کلنل محمد تقی خان پسیان می شود ، جوانی که مرگش در 30 سالگی نابودی خیلی از استعدادها و توانایی های مردی ذاتا رهبر بود که با کمی مدارا و گفت و گو ، می توانست زنده بماند و در پیشرفت ...
تلگراف سرداراستاروسلسکی از منجیل به مشیرالدوله رئیس الوزرا مبنی بر درخواست صدور دستور ارسال توپهای کوهستانی و صحرایی روسی به تبریز بدلیل عدم نیاز شیخ محمد خیابانی و دمکراتها به آنها
یکی از گروه های اجتماعی که به تدریج و در طول تاریخ معاصر ایران ماهیت خود را از دست دادند و دچار دگرگونی های اساسی شده اند، کولی ها هستند. گروهی که امروزه تعداد آنها به حداقل ممکن رسیده و به علاوه آنکه از بدی ها و معایب اخلاقی شان بسیار بسیار گفته می شود. اما شاید ذکر این نکته جالب توجه باشد که به حاشیه رفتن و تحولات ماهیتی این گروه ناشی از سیاست ...
بحران آذربایجان از جمله نقاط عطف و حساس تاریخ معاصر ایران بود. بحرانی که می رفت پاره ای دیگر از خاک کشور عزیزمان را از آن جدا کند. اگر روس ها می توانستند در این امر موفق شوند، این سومین بار می شد که توانسته بودند، بخشی از ایران را جدا نمایند. روس ها برای تحقق این امر تلاش های بسیاری انجام دادند.
محمدرضا سعی دارد مرا از شنیدن خشونت ها دور نگه دارد و به همه آن ها که به من اخبار می رسانند، سفارش می شود که در نقل اخبار، رعایت اعتدال بشود. اما من، بدون اینکه به او بگویم، از واقعیات مطلع می شوم.
محمدعلی شاه پس از فتح تهران توسط مشروطهخواهان، به سفارت روسیه در تهران پناهنده شد و با فشارهای داخلی و خارجی و با تحقیر مجبور به ترک ایران شد. مشروطهخواهان پس از وی پسر خردسالش احمدشاه را به سلطنت انتخاب کردند. وی بعد از تبعید به بندر ساوونا در ایتالیا رفت و در آنجا در سال ۱۳۴۴ ق درگذشت. پیکرش را در کربلا دفن کردند.
واقعه به توپ بستن مجلس منجر به قرار گرفتن علما در برابر محمدعلی شاه شد. غیاثی در بررسی محتوای تلگرافهای علما معتقد است: «از این ایام به بعد، علمای نجف طی یک سری اقدامات عملی تلاش میکنند تا با ارسال پیامها و تلگرافات گوناگون به سطوح مختلف مردم در مقاطع متفاوت زمانی، هدایت حرکت عامه علیه شاه و درباریان را سامان دهند.
شاه چه شاهی بیچاره شاه ، تا مرا دید زد زیر گریه و گفت : عمه جان دیدی رعیت چه بر سرما آورد گفتم : آنچه برسر شما هر چه آورد خود شما بودید که با ندانم کاری ها .... محمدعلی میرزا به تبعید روانه شد و چون قصد حمله به ایران کرد مستمری وی قطع شد ...
در سال 1326 قمری، محمدعلی شاه هم مجلس شورای ملی و هم خانه ظهیرالدوله، وزیر تشریفات و حاکم همدان را به توپ میبندد. به این دلیل که او هم آزادیخواه و مشروطهطلب بوده است. خود ظهیرالدوله در این تاریخ، در رشت بوده است. همسرش شرح ماوقع را برای او مینویسد.
در این دوره چهارصد ساله که از صفویه شروع مى شود تا دوره ناصرالدین شاه، ما یک مثلث قدرت را مى توانیم فرض کنیم که سه پایگاه قدرت را نشان مى دهد: پایگاه قدرت سیاسى دربار، پایگاه قدرت اقتصادى بازار و پایگاه قدرت فرهنگى حوزه علمیه.
ممتازالدوله که در 1286 در سن 32 سالگی به ریاست مجلس اول رسیده بود وقتی تجمع نظامیان روس در میدان بهارستان را دید تلفن را برداشت و به شاه اعتراض و پرخاش کرد. اما در همان حال اولین گلوله توپ به مجلس برخورد کرد و باعث تخریب قسمتی از تلفنخانه مجلس شد...
محمدعلی میرزا از چهرهها و مهرههای دلبسته به روسیهی تزاری، محسوب میشد و استعمار انگلیس در پی برقراری نظام مشروطه نمیخواست شاهی بر تخت سلطنت بنشیند که دل در گرو رقیب سرسخت و خطرناکش داشته و طبق سیاست آن دولت حرکت کند.
سردار اسعد مجددا شمشیر را بر کمر او بست و گفت : او وظیفه سربازى خود را عمل کرده و ایرادى بر وى نخواهد بود ! بدین ترتیب لیاخوف پس از جنایت خود بدین سادگی جان سالم به در برد .