حضور بیگانگان در ایران و استبداد حاکم بر جامعه ایرانی عملا نوسازی معقول جامعه ایران را با مشکل مواجه کرده بود. از همین رو برای ایرانیان و حتی خود مستبدین داشتن برخی مظاهر مدرنیته مثل بانک، ارتش مدرن و یا راه آهن به آرزو تبدیل شده بود. قطعا یکی از مهمترین این نهادها بانک بود که می بایست با بانکهای خارجی حاکم بر اقتصاد ایران رقابت می کرد؛ رویایی که البته ...

خلاصه گفتار رادیوی فرقه دمکرات مبنی بر اظهار تنفر از برگزاری روز 4 آبان (تولد محمد رضا پهلوی) و چاپلوسی مقامات دولتی، ابراز انزجار از رژیم سلطنتی سرسپرده انگلستان و امریکا و جنایت رضا خان و پسرش

دهه 1960 را می توان عصر حرکتهای انقلابی و جنبشهای دانشجویی در آلمان دانست که متاثر از رویدادهای سیاسی این دوره از جمله اقدامات انقلابی در آمریکا جنوبی و جنگ ویتنام بود. سفر محمد رضا پهلوی شاه ایران به آلمان غربی مصادف با چنین دوره ای بود. در سال 1967 شاه به همراه همسرش فرح دیبا به برلین رفت، نیروهای مخالف رژیم شاه با برگزاری راهپیمایی به این سفر اعتراض ...

در ابتدای مشروطه که تا حد زیادی زمینه فعالیت نخبگان فکری فراهم شده بود و برخی از آنها توانستند وارد مجلس شورای ملی شوند، بخش عمده وقت و انرژی آنها صرف دعوای فلسفی بر روی تعریف مفاهیمی مانند آزادی، برابری، قانون و.. شد. اختلاف نظر بحث و مناظره از ویژگیهای محیط روشنفکری است؛ اما مدیریت توسعه به انسجام، اجماع نظر و تعیین اصول مشترک و همگرایی نیز دارد....

تئاتر دارای صحنه گرد مرکزی در کامل ترین شکل، در زاویه 360 درجه ، بهترین فضای ممکن نمایشی برای حضور بازیگر و شی تئاتری بر صحنه است. جالب است که فضای تئاتری تعزیه و سایر شکلهای نمایش سنتی ایران فضایی دایره ای است . . .

«فوکه تی» افسر ایتالیایی از نخستین کسانی است که نام او به عنوان یکی از پیشگامان عکاسی در ایران به ثبت رسیده است. وی از جمله شش تن معلمانی بوده است که به دستور ناصرالدین شاه قاجار از وین پایتخت اتریش برای تدریس در مدرسه دارالفنون استخدام شده بود و در ماه نوامبر 1851 م/ 1268 ق به ایران آمدند . . .

ادوارد براون، جهانگرد انگلیسی در سفرنامه خود از آداب و رسوم اجتماعی جامعه ایرانی سخنان بسیاری گفته است. به اعتقاد وی ایرانیان، بزرگان درگذشته را مطلق و مقدس انگاشته و باب نقادی درباره آنها را مسدود می کنند . . .

جامعه ایران در زمانه استبداد حکومت های سلسله ای همیشه آنچنان در خفقان بود که با باز شدن گستره فعالیت سیاسی هم چیز شکلی غیرعادی به خود می گرفت. به عبارتی دیگر حضور مردم شکلی نامعقول می یافت و تعداد احزاب، روزنامه ها و .... غیرمتعارف می شد. روایت زیر از دوره انتخابات مجلس پنجم به خوبی بیانگر این مسئله است. آزادی ای که پس از آن توسط رضاشاه کور شد . . ...

در ایران عصر پهلوی اول نظامیان دخالت زیادی در امر انتخابات داشتند. البته این مسئله در دو دوره دیگر نیز وجود داشت، یکی قبل از آغاز سلطنت رضاخان و دیگری در سالهای بین 1320 تا کودتا در کشور. پس از آن دیگر در کشور انتخاباتی به معنای واقعی نبود تا نیازی به دخالت نظامیان باشد!

در این تصویر عبدالحسین تیمورتاش وزیر دربار به همراه چند تن از مقامات وزارت خارجه در سفربه یک کشور اروپائی مشاهده می شود. تیمورتاش در زمان سلطنت رضاخان، به عنوان مشاور امین شاه در حوزه سیاست خارجی مأموریت داشت . . .

نامه پنج روحانی متحصن به محمدعلی شاه و بیان اهداف خود از تحصن مبنی بر اعاده مشروطیت و قانون اساسی ، ممانعت از ریختن خون مسلمانان اعم از قزاق ، توپچی و مجاهد ، هشدار در مورد وضعیت رو به زوال کشور

جمال میرصادقی یک مجموعه از داستانهای کوتاه خود را چاپ کرده بود که بیشتر آن‌ها در مجله «سخن» قبلا انتشار یافته بود. اسم این مجموعه را «هراس» گذاشته بود. گفتند در کشور شاهنشاهی هراس معنی ندارد و باید اسم کتاب را عوض کنند. . . .

فساد در حکومت شاه آنچنان گسترده بود که بخش زیادی از آنچه می بایست در اختیار مردم قرار می گرفت، نصیب عده ای محدود از اطرافیان شاه می شد. با همه این احوال فساد بسیار مخفی بود و شاه علاوه بر آنکه از مفاسد اطرافیان خود مطلع بود، از آن صحبتی به میان نمی آورد. اما در برخی مواقع زمینه امری طوری پیش می رفت که خبر فساد جهانی می شد. در چنین مواقعی مصائب مردم ...

در حالیکه زنان مسلمان همواره به دلیل پاسداشت فرهگ ایرانی- اسلامی برای حضور در محافل هنری بسیار با احتیاط رفتار کرده اند، زنان ارامنه به دلیل تفاوتهای بارز فرهنگی با زنان مسلمان از نخستین زنانی بودند که در صحنه تئاتر به عنوان هنرپیشه ظاهر شدند.در این میان می توان به افرادی چون . . .

بی شک یکی از بزرگترین نقدهای وارده به شرحهای نوشته شده درباره زندگانی ایرانیان به نوشته های جیمز موریه باز می گردد. وی در یکی از ادعاهای خود با بزرگنمایی فرهنگ غلط دروغگویی در میان ایرانیان به گونه ای سخن رانده است که گویی ایرانیان هیچ بویی از راستگویی و صدق نبرده اند. در ادامه یکی از نقلهای وی را می خوانیم . . .

تاریخ شروع به کار صنف قهوه خانه در تهران از دوران صفویه آغاز شد و در زمان حکومت قاجارها و به ویژه در ایام سلطنت ناصرالدین شاه قاجار به اوج رونق و شکوفایی خود رسید. از معروف ترین قهوه خانه های تهران در زمان قاجاریه ، قهوه خانه . . .

در پاسخ به این سئوال که چه کسانی برای اولین بار به ساختار استبداد ایران ضربه زد؟ نقل قولی از مرحوم دکتر عنایت در اینجا می تواند مفید شود. این قول که به نحوی اندیشه سیاسی در تاریخ تحولات ایران محسوب می شود معتقد است آیا نوشته های میرزا آقاخان کرمانی، طالبوف، آخوندزاده، ملکم خان با آن تعابیر و اصطلاحات که اغلب بیگانه و برگردانیده زبانهای بیگانه بود مانند ...

در این عکس دو تن از مسیونرها و مبلغین خارجی و چند تن از جوانان ایرانی تحت تعلیم ایشان در اواخر دوره قاجاریه مشاهده می شود. سدة نوزدهم را باید سدة تحولات مهم از جمله تحولات آموزشی در ایران دانست. در این سده، شکست ایران از روسیه، زمینة گسترش حضور و نفوذ اروپائیان را در ایران و به ویژه با انگیزۀ تغییر شیوه‌های آموزشی فراهم آورد. کشورهای قدرتمند اروپایی ...

در این سند صورت خلاصه بودجه پیش بینی شده سالیانه وزارت دربار پهلوی مشاهده می شود. همانطور که مشاهده می شود در قسمت توضیحات در بند 1، هزینه های خاص محمدرضا و فرح پهلوی به عنوان هزینه ای پیش بینی نشده است (والبته قبال پیش بینی نشدن) آمده است،تا شاه و ملکه هر چقدر که دوست داشته باشند از منابع ملی صرف هزینه های گزاف خود نمایند.

استفاده غلط دولت پهلوی از نفت که ناشی از گرایش استبدادی و ستم شاهی آن بود و در کنار آن نقش و حضور غرب که جهت کسب منافع خود بر دولت اعمال نفوذ می کرد، مسیر استفاده از نفت را که می توانست در جهت توسعه اقتصادی بکار رود تغییر داد. بناباین جامعه دوران محمدرضاشاه را نمی توان یک جامعه مدنی دانست بلکه همواره در میان یک جامعه سنتی و جامعه توده وار در نوسان ...