شاهرخ میرزای تیموری

جوان و تاریخ- مقالات

شاهرخ میرزا گورکانی پسر امیرتیمور و جانشین او در نخستین هفته مارس 1416 (20 روز مانده به نوروز) شهر کرمان* را متصرف شد و آن را ضمیمه قلمرو پسر خود ابوالفتح ابراهیم ـ حاکم فارس کرد. شاهرخ پس از فتح کرمان به دیدار «شاه نعمت الله ولی» عارف معروف که در ماهان [40 کیلومتری شهر کرمان] سکونت داشت شتافت و از وی استدعای اندرز کرد و شاه نعمت الله اورا نصیحت به فروتنی و ساده زیستن کرد، از همنشینی با چاپلوسان و مکّاران [حیله گران] برحذرداشت و گفت که شخصا [بدون واسطه] به شکایات و درد دل اتباع گوش فرادهد، قاضی خوب برگزیند و کاری نکند که عوامل دیوانی او (مقامات اداری) به فساد و تباهی بگرایند. شاه نعمت الله که در97 سالگی درگذشت در ماهان مدفون است. کتابی در دسترس است که گفته شده است حاوی پیشگویی های این صوفی شهیر درباره اوضاع است. طبق این پیش بینی ها، در این عصر (قرن 21) شتاب گسترش فساد در سطح کره زمین [به دلیل ضعف اخلاقیات وانساندوستی و قوّت خودخواهی و آزمندی] بیش از ادوار دیگر خواهد بود که منجر به یک رشته انقلابات در کشورهای مختلف و سرانجام، آغاز عصر تاریخی تازه ای خواهد شد.شاهرخ میرزا هنگام ترک کرمان جمعی از هنرمندان این دیار مرکب از چند معمار و نقّاش را با خود به شهر هرات برد و از آنجا روانه نواحی شمال شرقی و کاشغرستان کرد تا میان ساکنان مناطق شمال و جنوب رود سیحون (سیر دریا) مبادله هنری صورت گیرد. در میان هیات هنرمندان و استادکاران اعزامی شاهرخ میرزا، یک طرّاح کرمانی ترسیم نقش و رنگ آمیزی قالی هم وجود داشت.این هیات به ریاست غیاث الدین نقّاش به سال 1419 میلادی وارد مناطق شمال شرقی رود سیحون شد و به مبادله مهارتهای هنری پرداخت.

*کرمان قرن ها حکمران تُرک زبان داشت ولی مردم آن که خودرا پرچمدار ناسیونالیسم ایرانی می دانند حتی یک واژه تُرکی یاد نگرفته اند که باعث شگفتی تاریخنگاران شده است.