جنگ جهانی اول از جمله مهمترین حوادث تاریخ معاصر است که تاثیر بسزایی بر روی آینده جهان اسلام نیز نهاد. شاید بتوان گفت پایان این جنگ باعث تشدید وابستگی کشورهای جهان اسلام به غرب شد. بخصوص که پس از این جنگ برخی از کشورها مستقیما تحت قیمومت کشورهایی مانند انگلستان در آمدند. اما یکی از سوالات مهم، چگونگی به تصرف در آمدن سرزمین های اسلامی بوسیله دول غربی(به طور ویژه انگلیسی) است که طبعتا بسیار دورتر از خاک خود می جنگیدند و یا به مدیریت نبرد می پرداختند. متاسفانه مثل عمده مواقع، بیشتر مشکل از درون جوامع اسلامی بر می خیزد.
۰
جنگ جهانی اول از جمله مهمترین حوادث تاریخ معاصر است که تاثیر بسزایی بر روی آینده جهان اسلام نیز نهاد. شاید بتوان گفت پایان این جنگ باعث تشدید وابستگی کشورهای جهان اسلام به غرب شد. بخصوص که پس از این جنگ برخی از کشورها مستقیما تحت قیمومت کشورهایی مانند انگلستان در آمدند. اما یکی از سوالات مهم، چگونگی به تصرف در آمدن سرزمین های اسلامی بوسیله دول غربی(به طور ویژه انگلیسی) است که طبعتا بسیار دورتر از خاک خود می جنگیدند و یا به مدیریت نبرد می پرداختند. متاسفانه مثل عمده مواقع، بیشتر مشکل از درون جوامع اسلامی بر می خیزد. خاطرات، علامه شیخ محمد حسین کاشف الغطاء می تواند به خوبی این مسئله را نشان دهد. او دو عامل را دلیل عمده از دست رفتن عراق و تصرف آن بوسیله نیروهای انگلیسی می داند:
«اول: دسیسه های انگلیسی ها و پول هایی که به واسطه خائنان و بلکه دو خائن اصلی در الکوت و محمره به جیب بعضی روسای قبایل و به ویژه برخی روسای الاماره ریختند که با آنان ارتباط همسایگی و رفاقت داشتند.»
«دویم: که شاید نیرومند از سبب اول باشد، سوء مدیریت افسران ترک عثمانی و فرماندهان جبهه ها و بد رفتاری آنان با مجاهدان داوطلب بود. از این قرار که مواد غذایی را در مخزن ها ذخیره کردند. در دو سوی رودخانه های دجله و فرات، انبار و بنه داشتند، اما نیروهای سواره نظام نه علوفه برای اسب هایشان می یافتند و نه چیزی برای خوردن خود. اگر گروهی به دنبال مواد غذایی می آمدند، ناگزیر از پیمودن مراحل اداری و کاغذبازی می شدند که حاصل آن، نوش داروی پس از مرگ سهراب بود.» 1
شکست نهایی در شرایطی پیش آمد که به روایت این علامه عزیز القدر شیعیان تمام تلاش های خود را کرده بودند. آنگونه که ایشان بیان می دارد، با آنکه دولت عثمانی دولتی سنی مذهب بود، اما شیعیان بسیار بیشتر از سنی مذهبان در کار جنگ پیش قدم بودند. در آن روزها و در حالی که مدتی از مرگ مرجع بزرگ علامه خراسانی می گذشت، سید یزدی به عنوان مرجع عالیقدر شیعه فتوای بسیج عمومی داد و تمام شیعیان با جوشش خاصی وارد جنگ شدند. اما مشکلاتی که در بالا ذکر شد، نهایتا سبب ساز شکست گشت. 2
پی نوشتها:
1-محمد حسین آل کاشف الغطا، بندبند سرگذشتم: ترجمه کتاب عقود حیاتی، زندگی خودنوشت و خاطرات آیت الله حاج شیخ محمد حسین کاشف الغطا، ترجمه، توضیح و بازپژوهی: علی شمس، تهران، موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی، 1394، ص 100
2-همان، صص 97-99
cafetarikh.com/news/22993
تگ ها
تمام حقوق محفوظ بوده و استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.