نون خونه | کافه تاریخ

جوان و تاریخ- تاریخ شفاهی

مستوفی الممالک از شخصیت های معروف و شناخته شده تاریخ معاصر ایران است. او چند دوره رئیس الوزرا بود؛ با همه این احوال از او کارنامه منفی به ثبت نرسیده است. آنچنان که برخی از رجال هم دوره او با تکیه بر روس و انگلیس در پی چپاول ایران بودند. او را می توان حتی در نقطه مقابل قرار داد. فقرا را شناسایی می کرد و به آنان کمک می کرد. امری که زمانه ای که قحطی هزاران هزار نفر از مردم ایران را کشت، موهبتی بزرگ بود. روایت زیر به خوبی می تواند بیانگر کرامت وی را نشان دهد:

«مستوفی در زندگی شخصی و خصوصی اش فرد بخشنده و کریمی بود و همواره به فکر اقوام و نزدیکان و اطرافیاش بود. او به مناسبتهای مختلف مثل شب عیدنوروز یا مناسبتهای مذهبی هدایایی به عنوان کمک به منزل نزدیکان و آشنایان و افراد تنگدست می فرستاد. خانواده ما نیز از این محبت او برخورداربود. به یاد دارم که یک بار به مناسبتی یک تخته قالی برای ما فرستاد و نام این نوع کمکها را «نون خونه» می گذاشت. به خاطر دارم در اواخر عمرش وقتی که وضع مالی اش خوب نبود، از دارو و نصرت الدوله در خواست نمود که اوضاع زندگی و دخل و خرج او را سروسامانی بدهند. آن دو نیز با حذف این نوع کمکهای «نون خونه» از مخارج زندگی مستوفی الممالک، برنامه ای تنظیم و به آن مرحوم ارائه کردند. ایشان از این برنامه خیلی ناراحت شد و گفت: آقایان من قصدم این بود که «نون خونه» ها قطع نشود وگرنه خودم این قبیل کارها را بلدم و به هیچ وجه حاضر نبود کمک به تنگدستان را قطع نماید.»1

1-علی اکبر کوثری، گفتگو با علی اکبر کوثری، به کوشش مرتضی رسولی پور، تهران، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1393، ص 30- 31