وکیل یعنی صاحب اختیار کل موکل خود که عبارت از آحاد ملت است، می باشد.... حتی جنبش مژگان و حرکت چشم و ابروی وی و دیگر جزئیات حرکات او در ایجاد یک نتیجه سوء یا تولید یک ثمره نیکویی برای ملت اثر و دخالت عمده دارد.
جوان و تاریخ- اخبار تاریخی
مفهوم نمایندگی و وکالت اولین بار در عصر مشروطه در ایران باب شد. در ابتدا انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان دارای برخی محدودیت ها بودند و شامل همه مردم ایران نمی شدند. امری که فقط مختص ایران نبود و حتی زمانی کشورهای توسعه یافته امروز را نیز شامل می شد. با توجه به اینکه وکالت مفهومی جدید در ایران بود لازم بود تا شخصیت یک «وکیل» و «نماینده» برای مردم توضیح داده شود و همچنین لزوم اهمیت یک وکیل تشریح شود، تشریح شود. روزنامه تجدد در یکی از یادداشت های خود تلاش می کند تا مردم را در این زمینه روشن کند و دغدغه خود را در راستای انتخاب یک وکیل خوب بیان دارد:
«پس وکیل یعنی صاحب اختیار کل موکل خود که عبارت از آحاد ملت است، می باشد. همه نوع عمل و قول او در مدتی که صندلی وکالت را اشغال کرده و به حل و فصل امور ملی و ملکی اشغال دارد در جریان کلیه احوال و اوضاع ملت و مملکت موثر است. حتی جنبش مژگان و حرکت چشم و ابروی وی و دیگر جزئیات حرکات او در ایجاد یک نتیجه سوء یا تولید یک ثمره نیکویی برای ملت اثر و دخالت عمده دارد. پس معلوم می شود که انتخاب وکیل یا کسی که سر رشته اختیار و تصرف مقدرات و سرنوشت یک مملکتی از خوب و بد و زشت و زیبا در دست او هست. چه کاری به غایت مشکل و امری مافوق التصور خطیر و مهم است و افراد ملت حین اقدام به چنین عملی چه وظیفه سنگین و چه تکلیف فوق طاقت را متعهد می باشد و باید تا چه اندازه در خط انتخاب دقیق و عمیق بود. یعنی همه مقدرات حیاتی و اجتماعی و سیاسی و ... خود را فرد به فرد در مدت دو سال توکیل وکلا با رعایت جمیع اطراف کار کاملا در نظر گرفته و بعد یک وکیل از روی کمال بینایی و بصیرت برای خود انتخاب کند...»1
پی نوشت ها:
1-حکومت ملی یا سلطنت شوروری، روزنامه تجدد، 15 رجب 1335، ص 1.