آمال خبیثه محمدعلی شاه

جوان و تاریخ- اخبار تاریخی

یکی از مخاطراتی که مشروطه خواهان با آن مواجه بودند، مساعی محمدعلی شاه برای بازگشت به قدرت بود. او از همان زمان که ولیعهد بود از اینکه پدرش مظفرالدین شاه مشروطیت را پذیرفت، ناخرسند بود. اگرچه در برخی از مواقع به ناچار با مشروطه خواهان از در سازگاری وارد می شد، اما در کل نمی توانست سرنگونی قدرت همه جانبه شاه در ایران را بپذیرد. مقابله او با مشروطه خواهان آنچنان ادامه یافت که به جنگ و درگیری انجامید. جنگی که او را مجبور به استعفا از ایران و پذیرش جانشینی فرزندش احمدشاه می کرد. او اگر چه از ایران رفت، اما پس از چندی با حمایت روس ها برای بازپس گیری قدرت به ایران بازگشت. امری که مشروطه خواهان را دچار وحشت کرد. اگر او در این کارزار پیروز می شد نه تنها از مشروطیت چیزی نمی ماند، بلکه از مشروطه خواهان نیز جز جنازه شان چیزی بر جای نمی ماند. برای همین همه مشروطه خواهان برای مقابله با وی بسیج شدند. تلگراف زیر بخشی از تلاش ها برای مقابله با وی را به تصویر می کشد:

«مقام منیع والاحضرت نیاب سلطنت عظمی و دارالشورای ملی و کابینه وزراء و سفرای دول متحابه دامت شوکتهم قریب سال است که ما ملت ایرانیه به فداکاری جان و مال صاحب حکومت مشروطه شده و در نیل به این مقصد از هیچ گونه اقلامی فرو نگذاشته حالا محمد علی میرزا پادشاه مخلوع ایران به همدستی خائنین دین و ملت قدم ناپاک خود را به خاک پاک وطن عزیز ما گذارده، با دولت محبوب ما بنای یاغی گری نهاده تا جان در بدن ایرانی است ممکن نیست بگذارد آمال خبیثه خود او صورت گیرد. این است که ما اصناف بدریعه]به طریقه[ این تلگراف هم آوازی خود را با سایر افراد ایرانی اعلان کرده، از آن جوان مصروع و اعوان او اظهار انضجار و نفرت می نمائیم و برای مساعدت با دولت مشروطه خود حاضر ]به[ همه گونه فداکاری و جان فشانی هستیم.»1

سرانجام نیز محمدعلی شاه در رویارویی با مشروطه خواهان شکست خورد.

پی نوشت ها:

1-تلگراف اتحادیه اصناف اصفهان به تهران، پروانه، 27 شعبان المظم 1329، شماره 28، ص 1.