ایرانیان در عصر قاجاریه آنچنان ضعیف شده بودند که نتوانستند در مقابل ارتش سراپا مجهز روسیه بایستند و سرانجام علیرغم جانفشانی ها و مقاومت بخش های زیادی از منطق شمالی ایران و از جمله گرجستان را از دست دادند. اما به غیر از قدرت روسیه، عوامل دیگری نیز در شکست ما از این کشور موثر بود. از جمله آنکه سالها پیش از آن در حمله اقامحمدخان به این سرزمین خاطرات بدی بر جای ماند . . .