پهلوی دست مکتبدار همیشه دو ترکه وجود داشت؛ یکی کوتاه برای بچه هایی که پای میز آمده در دسترسش بودند و یکی بلند، جهت آنها که اجازه گریز به خود داده کنار می کشیدند...
آموزش سبک قدیم در تاریخ ایران وضعیتی عجیب داشت که قطعا با آموزش دوره کنونی زمین تا آسمان تفاوت میکرد. روایتی از نوع تنبیه بچه ها در این دوره وجود داشت و انواع ترکه هایی که در مکتب خانه ها بود، به نوبه خود شنیدنی است:
«پهلوی دست مکتبدار همیشه دو ترکه وجود داشت؛ یکی کوتاه برای بچه هایی که پای میز آمده در دسترسش بودند و یکی بلند، جهت آنها که اجازه گریز به خود داده کنار می کشیدند یا مکانشان دورتر قرار گرفته بود، غیر از ریگ های زیر تشک برای لاله های گوش و مدادهای لای انگشتان که ملا قبل از نشستن، بود و نبودشان را دقت می نمود. همچنین از تکالیف هر شاگرد مکتبی بود که چنانچه خانه اش دارای درخت انار و آلبالو و مثل آن باشد به نوبت ترکه هایی از آن را کنده برای مکتبدار بیاورد....»1