نقش علما در تاریخ تشیع در ایران قابل کتمان نبوده است. علما حتی در زمان مشروطیت نیز بیش از روشنفکران در راه آزادی ملت ایران از دست دیو استبداد کوشیدند و مبارزه کردند. البته راه آنان راهی بومی و در مسیر آرمان های تشیع بود. جالب اینکه حتی کسروی نیز از این امر دفاع می کند...
در تشریح سیاست دولت انگلیس در ایران در 14 آبان سال 1320 شمسی رادیو لندن گفتار جالبی تحت عنوان «خطاب به ملت ایران» پخش نمود. این گفتار یکی از بی پرواترین و صریح ترین اعترافات دولت انگلیس درباره سیاست استعمارگرانه خود در کشور ما است. به قول مصطفی فاتح بهترین سندی است که ثابت می کند انگلستان در روابط خود با ایارن پایبند به قوانین و سنن بین المللی نبوده ...
در این روش طرف را خیلی محترمانه به دستگاه و قلاده را به گردنش میانداختند، سپس هر روز با هر چند ساعت یک بار با اهرمی که پشت گاروت هست، قلاده را سفتتر و سختتر میکردند. این ابتکار را اسپانیاییها وقتی زدند که سرخ پوستها نسبت به افشای محل اختفای طلایشان خست به خرج داده و چیزی از خودشان بروز نمیدادند.
با وجود پیروزی عظیم نهضت ملی ایران در سی ام تیر 1331 و تصویب قانون اختیارات در مجلس، دولت دکتر مصدق نتوانست مدت درازی استوار بماند و بی تردید یکی از علل آن دخالت های عمال امریکا و انگلیس در ایران بود.