لوطی و لوطی گری يك پديده اجتماعی شهری ديرپا در حيات اجتماعي جامعه ايراني است كه درك و فهم كاركردهاي آنان، متضمن بررسي عميق تر آنان در زمينه گسترده اي از تاريخ اجتماعي ايران است . منظور از لوطيان در در دوره قاجاریه، اشاره به گروهي است كه نقش بسيار آرماني آنها را بايد در عياران و اهل فتوت دوره هاي پيش از دوره قاجار جستجو كرد.
جنس این گروه ها با رفتار و فرهنگ جامعه مدرن بسیار فاصله دارد و حتی نمی تواند خود را با آن هماهنگ کند؛ به همین دلیل تغییر چهره می دهد و یا به حاشیه می رود.
محسن آزموده: لات جوانمرد (1337)، تنها عنوان یکی از ده ها فیلمی نیست که از آغاز دهه 1340 خورشیدی، با اَنگ تمسخرزنی که هوشنگ کاووسی ساخته بود، یعنی فیلم فارسی مورد اشاره قرار می گرفت بلکه اشارتی به یکی از شخصیت های اصلی این دست آثار سینمایی نیز داشت، کاراکتر مرد سبیل از بناگوش در رفته قدرتمندی که کلاه شاپو به سر می گذارد، کت و شلوار مشکی به تن می کند،...
در تهران قدیم ،یک دسته از مردم بودند که جزء پائین اجتماع به حساب می آمدند واگر چه از سواد و معلومات بی بهره بودند ولی به ارزش های اخلاقی و اصول مروت و جوانمردی پای بند بودند.