۳۱ تير

مرگ "احمد قوام" سياستمدار و نخست وزير دوره قاجار و پهلوي (1334ش)
احمد قوام، معروف به قوام السلطنه، از بزرگترين رجال و سياستمداران دوران معاصرايران در سال 1252 ش در تهران به دنيا آمد. وي از زمان سلطنت ناصرالدين شاه قاجار وارد امور ديواني شد و بعدها رئيس دفتر صدر اعظم گرديد. بعدها فرمانرواي خراسان و سيستان شد و پس از سيدضياءالدين طباطبائي دوبار به صدارت رسيد. قوام پس از دوره دوم نخست‏وزيري ظاهراً به جرم توطئه‏اي عليه رضاخان وزير جنگ تحت تعقيب قرار گرفت و پس از مدتي زنداني شدن، راهي اروپا شد. او پس از چند سال به ايران بازگشت و در لاهيجان به كشاورزي پرداخت. قوام السلطنه از آن پس در كارهاي سياسي دخالت نكرد تا اينكه رضاخان پهلوي سقوط كرد. در اين هنگام قوام بار ديگر به نخست‏وزيري رسيد و در سال‏هاي 1324 و 1331 نيز در اين مقام بود. وي در سال 1324 جهت حل مسأله حضور نيروهاي روسي در ايران راهي مسكو شد و مذاكراتي انجام داد. در سال 1331 پس از اختلافي كه بين مصدق و شاه بروز كرد، شاه براي اينكه حريف قَدَري در مقابل مصدق بتراشد، سراغ قوام السلطنه رفت. قوام‏السلطنه جاه‏طلب كه در آن هنگام 80 سال از سنش مي‏گذشت با اكثريت ضعيفي از مجلس راي اعتماد گرفت. اما اين صدارت بيش از چهار روز دوام نياورد و با مقاومت و خروش ملت مسلمان ايران به رهبري آيت‏اللَّه كاشاني، قوام در سي تير 1331، مجبور به استعفا شد. قوام پس از استعفا، مدتي در حالت اختفا مي‏زيست و احساس خطر مي‏كرد. مجلس حكم به مصادره اموال او داد و او كه بعد از اين جريان، كاملاً تاب و توان خود را از دست داده بود سرانجام در 31 تيرماه 1334 در 83 سالگي درگذشت. احمد قوام، روي هم، پنج بار به نخست وزيري رسيد و بيش از بيست بار به وزارت دست يافت. قوام ذاتاً مردي مستبد و قانون‏شكن و جاه طلب بود و از جنجال و سر و صدا لذت مي‏برد. از تملق لذت مي‏برد به همين دليل، اطرافيان او را هميشه افراد چاپلوس تشكيل مي‏دادند. او هم‏چنين از علوم زمان بهره داشت و گاهي شعر هم مي‏سرود.