سند زیر به درگذشت آیتالله روحاله کمالوند از روحانیون برجستهی استان لرستان اختصاص دارد. این عالم مبارز از اولین کسانی بود که به نهضت حضرت امام خمینی (ره) پیوست و در حوادث سال 1342 واسطهی میان دربار و روحانیون بود.
در دروهی پهلوی صلاحیت افراد و یا مصالح ملی بر اساس رأی شاه تفسیر و تعبیر میشد. به عبارت دیگر معیارهای انتخاب افراد تابعی از میزان وابستگی آنها به دربار محسوب میشد.
از اقدامات رژیم پهلوی برای تضعیف نهاد روحانیت، فرستادن طلاب به خدمت نظام وظیفه بوده است. یکی از هدفهای رژیم از این اقدام جدا کردن طلاب از فضای حوزوی و متأثر کردن آنها از طریق آموزشهای جدید بوده است.
در این سند مأمورین ساواک همهی شعارهایی را که در آن روزها داده میشد را گردآوری و گزارش کردهاند. لازم به توضیح است که منظور از منصور در این شعارها «محمدرضا پهلوی» است.
پیام تسلیت شتابزدهی محمدرضا پهلوی به «آیتالله العظمی محسن حکیم» به مناسبت ارتحال «آیتالله العظمی بروجردی» در سال 1340 واکنشهای زیادی را به دنبال داشت؛ چرا که سیاسی بودن این اقدام برکسی پوشیده نبود.
این سند به همسویی دانشآموزان با انقلاب اسلامی در شهرستان «فسا» اشاره میکند. بر اساس این سند: «شعار نویسی، انتقاد و اهانت به مقدسات ملی روز به روز در محیط آموزش و پرورش افزایش و در صورتی که تصمیم قاطع و عاجلی اتخاذ نگردد درآینده خطرات و زیانهای جبران ناپذیری ایجاد خواهد نمود..»
به طوری که بین دانشجویان دانشگاه اظهار گردیده، رحلت حضرت آیتالله بروجردی گذشته از جنبه مذهبی جنبه سیاسی نیز به خود گرفته و غیر مسلمانها (کلیمیها، ارامنه و آسوریها) نیز نسبت به تشکیل مجالس ترحیم مبادرت کردهاند.
رژیم غاصب اسرائیل در دورهی پهلوی نفوذ فراوانی در ایران به دست آورده بود و آژانسهای یهودی و صهیونیستی فعال در ایران، در کنار کارهای سیاسی و اقتصادی، به محلی برای جاسوسی و خیانت به آرمانهای اسلامی ملت ایران تبدیل شده بودند.
قانون اصلاحات ارضی یکی از چند موردی است که در جریان آن «آیتالله العظمی سید حسین بروجردی» در برابر رژیم ایستاده و آن را مخالف با احکام شرع دانست. گزارش ساواک و متن نامهی آیتالله العظمی بروجردی برای «آیتالله سید محمد بهبهانی» در سال 1338 این موضوع را به خوبی نشان میدهند.
حزب توده در دههی چهل به دنبال گسترش حوزه نفوذ خود در مناطق مختلف کشور خصوصاً مناطق محروم و دور از مرکز بود. کردستان از مناطقی بود که برای حزب توده جذابیت داشت.
این سند گزارشی است از گستردگی نهضت امام خمینی (ره) در سراسر کشور در اوایل دههی چهل. در این سند میبینیم که الصاق عکس امام در یکی از مساجد استان کرمانشاه چگونه مقامات امنیتی و سیاسی رژیم پهلوی را به وحشت انداخته است.
انقلاب شکوهمند اسلامی ایران در 22 بهمن سال 1357 به پیروزی رسید و مردم انقلابی، اداره حکومت کشور را به دست گرفتند.سال 1357 در حالی آغاز شد که صدای مهیب انفجار خشم مردم که از 19 دی سال 1356 در قم آغاز شده بود از تبریز، یزد، جهرم، کازرون، تهران، اصفهان، شیراز، مشهد، رفسنجان، همدان، نجفآباد و سایر شهرهای ایران به گوش شاه و آمریکا میرسید.
این راهپیمایی به دعوت جامعه روحانیت تهران شکل گرفته بود و گروههای مختلف مردم در آن شرکت داشتند. حضور همافران نیروی هوائی و پرسنل نیروی زمینی در این راهپیمایی مورد توجه گزارشگر قرار گرفته است.
در این روز در سال 1357 مهندس «مهدی بازرگان» در حضور نزدیک به سیصد خبرنگار خارجی در مدرسهی علوی به عنوان نخست وزیر موقت در مراسمی معرفی گردید. در این روز دولت آمریکا در واکنشی از دولت بختیار حمایت کرد. همچنین در این روز برخی از وقایع و حوادث مختلف در استانها و شهرهای کشور در گزارش نوبه ای شماره 57 ساواک به شرح زیر آمده است.
12 بهمن روزی مهم و سرنوشت ساز در تاریخ ایران به شمار میرود. حضرت امام خمینی(ره) پس از سالها دوری و تبعید و رهبری مبارزه با رژیم پهلوی، امروز وارد تهران شدند.
در دوران 13 ساله نخست وزیری هویدا (1343-1356) فساد مالی و اقتصادی به اوج خود رسیده بود. هویدا به خاطر روحیهی مطیع و سرسپردهای که داشت، نه تنها دستورات شاه را بیچون و چرا انجام میداد، بلکه برای تثبیت موقعیتش برای بسیاری از رجال امتیازهای ویژهای قائل میشد.
با مسجل شدن بازگشت امام خمینی (ره) پس از سالها تبعید به کشور، مردم از روزهای قبل خود را برای استقبال از ایشان آماده کرده بودند، این سند شور و هیجان عمومی در شهر قم را نشان میدهد
با سقوط رضاخان و اشغال ایران و در شرایطی که هنوز پهلوی دوم به عنوان یک دیکتاتور همه امور را در دست نگرفته بود، پای دولتهای خارجی هم به انتخابات مجلس شورای ملی باز شد یعنی سه جریان شامل نیروهای خارجی که عمدتاً شوروی و انگلیس و در مناطقی هم آمریکاییها بودند، دوم دربار پهلوی و سوم برخی از احزابی که به نحوی با بیگانگان مربوط هستند میدان دار انتخابات ...