دکتر نصر یکی از پیشگامان نحله فکری با گرایشات دینی- فرهنگی در زمان حکومت پهلوی بود. وی موسس سازمان‌ها و نهادهای فرهنگی و فلسفی زیادی نیز بود. با این حال دکتر نصر از جمله افرادی بود که مورد توجه فرح و دستگاه پهلوی نیز قرار گرفت. این موضوع دلایل خاصی داشت

اواخر حکومت پهلوی، دوران بسیار تیره و تاری بود. آشفتگی‌های سیاسی و اقتصادی باعث شده بود که کشور آبستن وضعیتی تیره و تار شود. این ادعا نه تنها به لحاظ منابع موجود قابل اثبات است، بلکه گزارش‌های اتباع خارجی مقیم ایران نیز بر این موضوع صحه گذاشته‌اند. گزارش امبرشتس یکی از این گزارش‌ها است.

همه پرسی لایحه انقلاب سفید با انتقادات و اعتراضات گسترده‌ای از سوی مردم و روحانیون مواجه بود. به همین دلیل بعد از انجام همه‌پرسی و پیروزی آن، شاه تلاش‌هایی را برای جلب رضایت مردم آغاز کرد. اما این تلاش‌ها، اتفاقات و اعتراضات جدیدی را به دنبال داشت

در دوره حکومت پهلوی، سازمان‌ها و نهادهای متعددی به مبارزه علیه حکومت مشغول بودند. مدارس با اقدامات مختلفی به انتشار اخبار و اعلامیه‌های مربوط به امام مبادرت می‌کردند. مدرسه آقاباباخان شیراز، نمونه‌ای از مدارس فعال سیاسی است که در دوران مبارزات اسلامی نقش پررنگی داشت

بعد از حمله روسیه به ایران(در جریان مشروطیت)، نمایندگان و مسئولان بریتانیا دو موضع متفاوت نسبت به آن ابراز کردند. برخی از نمایندگان بریتانیا به مخالفت کامل پرداختند که البته مخالفت آنها برگرفته از منافع ملی بریتانیا بود. برخی نیز با ابراز خشنودی، از اقدام روسیه استقبال کردند. سرادوارد گری از جمله افرادی بود که از سیاست روسیه دفاع کرد.

امام در مخالفت با رفراندم لایحه انقلاب سفید تنها نبود. علاوه بر مردم و سایر روحانیون، برخی از گروه‌های سیاسی نیز به مخافت با این لایحه پرداختند. از جمله این گروه‌ها می‌توان به هیئت موتلفه اسلامی اشاره کرد که در مخالفت با رفراندم، امام را همراهی کردند

مشی سیاسی آیت‌الله مهدوی کنی با جریانات مختلف سیاسی بر اساس احترام متقابل بود. این رویه در رابطه با مخالفان سیاسی نیز صادق بود. با این حال، ایشان در عین احترام، همواره مواضعی صریح و روشن داشت

ارتقا نظامیان در حکومت پهلوی متاثر از دلایل مختلف بود. اما این دلایل پیش از آنکه ناشی از صلاحیت‌های شخصی باشد، بیشتر به دلیل رابطه و پیوندهای سیاسی بود. این دلایل بیشتر جهت حفظ و تحکیم قدرت سیاسی شاه بود.

همزمان با اوج گرفتن اعتراضات مردمی، برخی از افراد و تحلیلگران شایعه توطئه روسها را مطرح کردند و عنوان نمودند که شوروی به دنبال تغییر حکومت در ایران و یا بی‌ثبات کردن ایران است. دزموند هارنی از شاهدان عینی آن روزهای ایران، پاسخ این شایعه را در کتاب خود اینگونه مطرح کرده است

فرح در اوایل دهه 1350، دکتر نصر را به ریاست دفتر خود انتصاب نمود. او در این مقام دست به کارهای گسترده‌ای زد. دکتر نصر در این مسئولیت دست به اقدامات زیادی زد. نصر از نسل فیلسوفانی بود که تا حدودی گرایش دینی داشت اما وجهه دینی نداشت.

سال 1342 سال پرالتهابی برای حکومت پهلوی بود. در این دوره حکومت با انتخابات مجلسین مواجه بود و از طرفی کشور التهابات و اعتراضات گسترده‌ای چون قیام 15 خرداد و حادثه فیضیه را پشت سر گذاشته بود.

آمریکا بعد از آنکه به عنوان یک قدرت جدید وارد صحنه جهانی شد، راه استعمارگران را به شکلی جدید آغاز کرد. این کشور برای مداخله در امور داخلی کشورهای جهان سوم، اقدام به تاسیس ارتش جهانی و چندین نهاد و موسسه مالی- نظامی بین‌المللی کرد.

همزمان با ورود امام به کشور عده‌ای که گفته می‌شد به حکومت وابسته بودند، تلاش می‌کردند با تحریک مردم به حمله به فرودگاه، بهانه لازم برای سرکوب مردم را به دست آورند. اما بسیاری از روحانیون از جمله آیت‌الله مهدوی کنی با درک این نقشه، مانع از حمله مردم به فرودگاه شدند.

پیش از اجرای لایحه انقلاب سفید، محمدرضا شاه لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی را مطرح کرد. این لایحه مشتمل بر مواردی بود که بر اصلاحات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دلالت داشت. به اعتقاد بسیاری شاه تصمیم داشت با این لایحه واکنش عمومی را نسبت به اصلاحات اساسی‌تر که همان لایحه انقلاب سفید بود بسنجد. اما این لایحه به دلیل مخالفت روحانیون و مردم ناکام ماند

دیدگاه‌های شهید دستغیب در رابطه با مجاهدین خلق بسیار تندتر از سایر روحانین بود. برخی از روحانیون به دلیل آنکه ماهیت و چهره واقعی مجاهدین خلق چندان روشن نبود با آن‌ها برخورد مسالمت‌آمیز را در پیش گرفتند؛ اما شهید دستغیب مخالف چنین دیدگاهی بود.

رفراندم شان برای لایحه انقلاب سفید از همان ابدا موافقان و مخالفان خاص خود را داشت. روحانین از جمله مخالفان اصلی این لایحه بودند. از این رو چندین بیانیه، اعلامیه سیاسی و حتی دیدار سیاسی میان نمایندگان روحانیون با شاه جهت انصراف او از این اقدام صورت گرفت. یکی از این دیدارها دیدار آقای کمالوند با شاه بود

بخش مهمی از سخنرانی امام در 13 خرداد 1342 بر علیه اسرائیل بود. این موضوع برای حکومت بسیار سنگین بود؛ زیرا حکومت به اشکال مختلف تلاش می‌کرد رابطه خود با اسرائیل را به شکل پنهان و حتی مسالمت‌آمیز حفظ کند.

قدرت سیاسی شاه از ابتدای سلطنت تا پایان آن با فراز و فرودهایی مواجه بود. شاه تا پیش از کودتای 28 مرداد قدرت سیاسی چندانی نداشت؛ اما بعد از کودتای 28 مرداد، قدرت او به یکباره تغییر کرد و به شخص اول مملکت تبدیل شد.

در دوره حکومت پهلوی و همزمان با طرح اندیشه بازگشت به خویشتن و نیز مخالفت با غربزدگی، نهادها و سازمان‌هایی جهت ترویج این اندیشه تاسیس شد. یکی از این نهادها، انجمن فلسفه بود. این انجمن که توسط برخی از منتقدان غربگرایی وابسته به سلطنت شکل گرفته بود بیشتر یک تاکتیک نمایشی بود

رقابت و دیانت، دو رکن اصلی استعمارگری است. استعمارگران در کنار رقابت با یکدیگر، برای دستیابی به سد بیشتر بارها در حق یکدیگر خیانت و نسل‌کشی کردند. نمونه‌ای از این خیانت را می‌توان در حمله هلندی‌ها به انگلیسی‌ها و قتل عام آن‌ها مشاهده کرد.