در تاریخ معاصر ایران دو کودتای موفق اتفاق افتاده است. کودتاهایی که هر دو در راستای منافع غرب بوده است. یکی از کودتاها باعث تاسیس حکومت پهلوی شد و دیگری حکومت از دست رفته پهلوی را بار دیگر بازگرداند. هر دو این کودتاها، از وجود دو عنصر برخوردار بودند: یکی پولی که از خارج می آمد و دوم حضور گروهی خیانت پیشه در داخل کشور که در راستای منافع غرب گام بر می ...
کودتای ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ توسط سرویسهای جاسوسی آمریکا و انگلیس و با عاملیت برخی چهرههای خارجی و داخلی رخ داد که در این گزارش مختصر به عوامل و دلایل این موضوع پرداخت شده است.
جک استراو وزیر خارجه اسبق انگلستان در روایت خود از کودتای ۲۸ مرداد، نقشه سیا و ام ای 6 را شرح داده؛ از تبلیغاتی که ضد مصدق به راه افتاد و هدفش القای این موضوع بود که با انتشار اسناد جعلی (که همه گمان کنند اینها اسناد مخفی است و به بیرون درز کرده) نشان داده شود مصدق طرفدار حزب توده و حامی شوروی است.
رضاشاه درک درستی از سیاست خارجی نداشت. او طی دو دهه حکومت، همواره خطر حمله شوروی را پررنگ کرد. از این رو بخش مهمی از ارتش ایران را در مرزهای شمالی مستقر کرد. این در حالی بود که بسیاری از نقاط مرزی کشور از امنیت کافی برخوردار نبودند
شاه در راستای حفظ حکومت خود از روشها و سیاستهای مختلفی استفاده میکرد. یکی از این سیستمها، سیستم تفرقه بینداز و حکومت کن. ظاهرا هدف شاه از ایجاد این سیستم پیشگیری از هر گونه مخالف داخلی بود. اما در اصل اهداف دیگری نیز پشت این قضیه قرار داشت
همسرش «ثریا اسفندیاری» که همراهش بود برای تاریخ نقل کرده است: «ما به منطقه کلاردشت نزدیک رامسر پرواز کردیم. مسافرت ما ظاهرا طبیعی و برای فرار از گرمای طاقتفرسای تهران بود. چند تن از دوستان نزدیک ما هم در کلاردشت به ما پیوستند، ولی هیچکدام از آنها از صدور فرمان برکناری مصدق و انتصاب سرلشکر زاهدی به جانشینی وی اطلاع نداشتند.
مجموعه فرح آباد که شاه عباس بخشیهایی از دوران سلطنت خود را در آن گذراندهاست شامل مسجد، پل و کاخ جهان نما بوده که از ان میان تنها مسجد بدلیل موقعیت مردمی اش بجا ماندهاست.
جنگ جهانی دوم به دلایل زیادی نقطه عطف جدیدی را بر استعمارگری و آغاز استقلال تدریجی مستعمرات رقم زد و پیامدهای زیادی داشت. البته برخی از این پیامدها بعد از جنگ جهانی اول نیز اتفاق افتادند، اما پیامدهای جنگ جهانی دوم و تأثیرگذاری آن بر روند استعمارزدایی تا حدودی منحصر بود.
مجاهدین خلق به عنوان یکی از سازمانهای سیاسی مخالف با گرایشات چپ، فعالیت زیادی داشت. با این حال این سازمان سیاسی از نظر فکری با انشعابات و اختلافاتی روبرو بود. جالب آنکه این اختلافات گاه به داخل زندانهای سیاسی نیز کشیده میشد.
از اولتیماتوم روسیه و متعاقب آن حمله این کشور به ایران به عنوان یکی از بحرانهای سیاسی ایران در آن دوره یاد میشود. در بروز این بحران عوامل داخلی و خارجی زیادی دخیل بودند. در میان عوامل داخلی، میتوان از برخی از گروههای افراطی، به عوامل تشدیدکننده بحران نام برد.
براساس این سند برخی از اعضای جبههی ملی با «تیمور بختیار» در ارتباط بوده و حتی از وی پول نیز دریافت میکردهاند. در بخشی از این سند آمده است: «به قرار اطلاع بختیار مبلغ ده هزار دلار توسط دکتر مهدی که تبعه عراق و مقیم نیویورک میباشد در اختیار دکتر خسرو پارسا و دکتر بیژن مصاحبنیا از پزشکان ایرانی مقیم نیویورک گذارده [است]»
علم در زمان تشکیل حزب مردم، تلاش زیادی کرد تا علاوه بر جلب توجه شاه، نظر عوامل خارجی از جمله آمریکا را نیز به خود جلب کند. جلب توجه آمریکائیها برای علم منافع زیادی را به دنبل داشت و میتوانست به تحقق اهداف سیاسی او کمک زیادی نماید
مراسم عزاداری ماه محرم در دوره قاجار نیز جز مراسمات مهم مذهبی ایرانیان بود. ایرانیان در ماه محرم، رسوم خاصی داشتند که هر ساله آن را اجرا میکردند. در کنار گریه و زاری که جز ملزومات عزاداری بود، تشکیل دستههای عزاداری نیز از واجبات این مراسم بود.
افراد و گروههای مذهبی همچون آیتالله دستغیب، با تشکلات سیاسی فراوانی در ارتباط بودند. حزب برادران که یکی از تشکلهای سیاسی قدیمی شیراز بود و زمان تاسیس آن به دوره رضاشاه بازمیگشت از جمله این تشکلها است. آیتالله دستغیب، به واسطه افراد و اعضای این حزب همچون آیتالله ربانی با حزب در ارتباط بود. این حزب، در بسیاری از جریانات سیاسی همچون قیام 15 خرداد ...
بسیاری از منابع تاریخی از مورگان شوستر آمریکایی به عنوان مستشار بیطرف و دلسوز در امور اقتصادی ایران یاد کردهاند. برخلاف این تصور، مورگان شوستر منافع زیادی از حضور خود در ایران کسب کرد و حتی مرتکب تقلبات زیادی نیز شد.
دکتر مصدق را یکی از بزرگترین عاملان اجرایی سیاست ناسیونالیسم منفی یا موازنه منفی میدانند. اما منظور از موازنه منفی چیست و چرا دکتر مصدق این سیاست را اتخاذ کرد؟ ناسیونالیسم منفی در زمان مواجهه دکتر مصدق با موضوع ملی شدن نفت اتخاذ شد
روزهای جمعه در فرهنگ صفویان نیز جزء روزهای تعطیل محسوب میشد. البته تقریبا بدون استثنا و از قدیمالایام روز جمعه جزء تعطیلات عمومی ایرانیان بوده است. با این حال نحوه فعالیتهای افراد در این روزها متفاوت از هم بوده است. دن گارسیا د سیلوا فیگوئرا در سفرنامه خود به فعالیتها و تفریحات صفویان در روزهای جمعه پرداخته است