آمریکا قبل از جنگ جهانی دوم خط مشی انزواطلبی را به عنوان محور اصلی سیاست خارجی خود انتخاب کرده بود. این سیاست باعث شده بود تا آمریکا از اتخاذ سیاست‌های استعماری دور باشد. بر این اساس، ایران در دوره مشروطه و در راستای فائق آمدن بر مشکلات خود، تصمیم گرفت برای اولین بار از یک گروه مستشاری اقتصادی بهره ببرد.

رهبر معظم انقلاب در دیدار اخیر خود با نمایندگان مجلس خبرگان رهبری به متزلزل شدن و به چالش کشیده شدن پایه ‌های حکومت غرب در دنیا صحبت پرداختند. ایشان به طور عمده از دو پایه‌ علمی-ارزشی که پایه‌ی نظری تمدن غرب است و دیگری پایه‌ عملی یعنی سلطه‌ی نظامی و سیاسی غرب بر دنیا نام بردند. در این نوشتار مختصر برآنیم به تبیین این بخش از صحبت‌های ایشان بپردازیم....

رژیم پهلوی در ماه‌های پایانی حیات سیاسی خود، حتی به نزدیک‌ترین و وفادارترین عناصر خود نیز رحم نکرده و آن‌ها را قربانی بقای خود کرد. رژیم بر این باور بود که دستگیری و حذف برخی مهره‌های سیاسی می‌تواند آتش خشم عمومی مردم را که در خرمن رژیم افتاده بود آرام نماید، اما از آنجا که توده‌های خروشان ملت و حضرت امام(ره) از ماهیت این اقدامات آگاه بودند، این ترفندها ...

مارکوپولو، نام شناخته شد‌ه ای در میان جهانگردان در بسیاری از کشورهاست. مارکو، گرچه با هدف جهانگردی و کشف سرزمین‌‌های ناشناخته، قدم در این راه گذاشت، اما شرح سفر‌های او که بعدها در قالب کتاب منتشر شد، نقش مهمی در رویکرد استعمارگران داشت.

در سیستم پادشاهی ایران، حرمسرا یکی از نهادهای مهم دربار تلقی می‌شد. در دوره قاجار نیز پادشاهان قاجاری دارای حرمسراهای متعدد بودند. حرمسراها، از نظر ساختار درونی و ظاهری، ساختار خاصی داشتند. از طرفی حرمسراها محل رفت و آمد و استقرار افراد خاصی بودند.

در دوره رضا شاه، یکی از کنسولیارهای آمریکایی، به قتل می‌رسد. این قتل باعث شد تا رضاشاه بهانه لازم برای اعمال قدرت کامل خود را به دست آورد. در این شرایط، آیت‌الله مدرس که از نیات رضاشاه آگاه شده بود، به این اقدام واکنش نشان داد و به مخالفت با رضاشاه پرداخت.

یکی از افسران آمریکایی، به نام سرهنگ «لاری دیویس»، مورد حمله قرار گرفته است. او در حال بازگشت به اقامتگاهش بوده است که مردی به سوی او شلیک می‌کند و فرار می‌کند.

با آغاز جنگ جهانی دوم، حکومت ایران به رهبری رضا شاه، اعلام بیطرفی نمود؛ اما رضا شاه از همان آغاز بنا به دلایل و تصورات سیاسی خود، به حمایت پنهانی از هیتلر پرداخت. این موضوع اعتراض متفقین از جمله انگلیس را به همراه داشت؛ اما رضا شاه همواره این موضوع را انکار می‌کرد. متفقین جدا از آنکه همکاری رضا شاه و هیتلر را نقض آشکار بیطرفی ایران می‌دانستند، مدعی ...

میان شکل‌گیری روشنفکران در کشورهای جهان سوم و استعمار رابطه نزدیکی وجود دارد. درواقع بیراهه نیست اگر گفته شود یکی از عوامل مؤثر در شکل‌گیری روشنفکری غربی‌گرا، موضوع استعمار بوده است. این گروه با الهام‌گیری از فرهنگ غرب، از عوامل مزدبگیر استعکارگران بودند.

شکل‌گیری هر نهضت، جنبش و یا تشکل سیاسی را باید در متن حوادث آن دوره و حتی پیش از آن بررسی کرد. بر این اساس، شکل‌گیری نهضت ملی نیز متاثر از حوادثی بود که پیش از آن به وقوع پیوسته بود. برخی از این حوادث عبارت است .

رضاشاه تا پیش از سلطنت، تلاش می‌کرد به اشکال مختلف نظر مساعد مردم را جلب کند و خود را حامی مردم نشان دهد. اما در مواردی، ذات واقعی او با رفتارهای خشونت‌آمیزش نمایان می‌شد و چهره حقیقی او برای مردم ثابت می‌شد. نمونه‌ای از رفتارهای خشونت‌آمیز رضاشاه را می‌توان در برخورد او با فرماندار اراک مشاهده کرد.

یکی از گروه‌های مهمی که انگلیس توانست منافع نفتی خود در جنوب ایران را توسط آنان حفظ کند، عشایر بودند. عشایر، بارها و به حیله‌های مختلف، به عاملی جهت تامین خواسته‌های انگلیس تبدیل شدند. انگلیس، توانست با وعده‌های دروغین، از آنها استفاده ابزاری کند و در نهایت به هیچ یک از وعده‌های خود عمل نکرد.

اردشیر زاهدی فرزند سپهبد فضل الله زاهدی، در مهرماه 1307 شمسی در تهران متولد شد. وی در زمان سپری نمودن تحصیلات متوسطه خود در بیروت در سال 1325، با عوامل سیاسی و امنیتی امریکا نظیر کرومیت روزولت ارتباط پیدا می نماید

قتل امیر کبیر روز جمعه هفدهم ربیع الاول 1268 در حمام فین کاشان روی داد. از چگونگی تفصیل وقوع این قتل دلخراش بگذریم، نکته در خور توجه آن است که پس از قتل امیر، انگلیس‌ها که خود یکی از محرکین عمده وقوع این حادثه بودند، چه کردند؟

بسیاری از نشریات ایرانی در زمان قاجاریه در کلکته و استانبول منتشر می‌شدند. این روزنامه ها نقش موثری در وقایع مهمی مانند انقلاب مشروطه داشتند اما اینکه چطور روزنامه های مذکور به دست ایرانیان می ‌رسیدند موضوع بسیار جالب توجهی است.

بسیاری، تشکیل ارتش مدرن را به اقدامات رضاشاه نسبت می‌دهند، اما واقعیت آن است که تشکیل ارتش مدرن، خیلی پیشتر از رضاشاه و توسط اصلاح‌طلبان قاجاری شکل گرفت. هر چند آن‌ها در این زمینه به موفقیت کامل نرسیدند؛ اما گامه‌ای ابتدایی و اصلی را در این زمینه برداشتند.

بعد از جنگ جهانی دوم کشورهای مستعمره آفریقایی در حرکتی ضداستعماری کنفرانس‌هایی را برای تأکید هر چه بیشتر بر استقلال سیاسی خود و رهایی از استعمار تشکیل دادند. یکی از کنفرانس‌های مهمی که در این رابطه شکل گرفت، کنفرانس همه مردم آفریقا بود که بر محوریت‌های خاصی قرار داشت.

حجم شکنجه مخالفان و نارضایتی آنان از وضعیت خود در زندان باعث شد تا بسیاری از سازمان‌های بین‌المللی فعال در زمینه حقوق بشر نیز نسبت به وضعیت زندانیان در ایران حساس شوند. این در حالی بود که حکومت شاهنشاهی با انکار شکنجه، اجازه بازدید این نهادها از زندان‌های ایران را نمی‌داد.

داستان استقلال بسیاری از مستعمرات از یوغ استعمارگران با جنایات و کشتارهای داخلی هزاران و گاه میلیون‌ها انسان بی‌گناه همراه بوده است. نمونه این داستان پر درد را می‌توان در زمان استقلال پاکستان از هند نیز مشاهده نمود که به دلیل احاطه انگلیس بر هند و اختلافاتی که این کشور میان مسلمانان و غیرمسلمانان هند برانگیخت در نهایت باعث جدایی پاکستان شد.

بسیاری از نهادهای وابسته به رژیم پهلوی فاسد بوده و از نظر عملکرد اقتصادی محلی برای فسادهای کلان اقتصادی محسوب می‌شدند. سطح فساد در این نهادها گاه به اندازه‌ای بود که افراد وابسته به شاه و یا نزدیکان او نیز از عضویت در آن سازمان‌ها سرافکنده بودند