بسیاری از تاریخنگاران، ریشههای پیدایش استعمارگری را با تجارت برده همزمان میدانند. گرچه این دیدگاه تا حدودی صحیح است؛ اما شکل گیری بردهداری و تجارت برده، ریشه در عوامل دیگری نیز دارد. عوامل اقتصادی از جمله این عوامل است
قتل گریبایدوف وزیر مختار روس در ایران که نسخه قرارداد ترکمانچای را برای امضای تزار به روسیه برد و آن را با حکم وزیرمختاری خود به ایران باز آورد، یکی دیگر از بحرانهای عصر فتحعلی شاه بود. گفته میشود در این بحران زایی کشورهای فرانسه و انگلیس نیز دست داشتند.
شهادت غیر منتظره مصطفی در حالی که هیچگونه بیماری قبلی نداشت با شروع فعالیتهای سیاسی جدید امام در نجف از نظر همه یاران و شاگردان ایشان نمیتوانست بدون ارتباط باشد.
دکتر مصدق یکی از رهبران ملیگرای ایران است که نام او در قضیه ملی شدن صنعت نفت ایران بر سر زبانها افتاد. با این حال دکتر مصدق در جریان تحولات مرداد 1332 که از آن با عنوان کودتا نام برده شده است، به تیتر اول بسیاری از روزنامهها و اخبار مهم آن روزها تبدیل شد.
یکی از موارد مندرج در قانون اساسی، موضوع متساوی بودن حقوق افراد و گروههای مختلف بود. این موضوع، بحث و جنجال زیادی را در مجلس به پا کرد؛ زیرا کلیت این اصل با قوانین شرعی اسلام در تضاد بود. مخالفت با این اصل از سوی شیخ فضلالله نوری مطرح شد
جبهه ملی در زمان تاسیس، جبهه واحدی نبود؛ بلکه متشکل از چندین حزب سیاسی بود. احزابی که هر کدام با رهبری فردی، داعیه سیاسی متفاوتی داشتند؛ اما در نهایت همه آنها به دلیل اشتراکات سیاسی، جبهه ملی را به وجود آوردند.
موضوع حمایت از شاه در برابر انقلابیون، موضوعی بود که توسط بسیاری از نهادها و شخصیتهای سیاسی آمریکا مطرح شد و طرفداران خاص خود را داشت. جالب آنکه آمریکا پیرامون حذف شاه از قدرت بسیار نگران بود و به هر ترتیبی قصد حمایت از شاه را داشت
عباس میرزا آماده پرداختن به کار هرات میشد. پس از تمشیت امور خراسان، به درخواست عباس میرزا فرمان حکومت خراسان برای فرزندش محمدمیرزا صادر شد. میرزا، موسی رشتی را به وزارت پیشکار او، و میرزا موسی خان برادر کوچک قائم مقام را به نیابت تولیت آستان قدس برگزید.
فتحلعیشاه شخصا در وصول مالیاتها سعی فراوان داشت. با این همه همواره گرفتار کسری بودجه بود. او که در زیر فشار کسر بودجه و مخارج سرسام آور حرمسرای خویش مانده بود، مجبور شد به تدریج کسری درآمد عمومی مملکت را با گرفتن رشوه به عناوین مختلف از قبیل تقدیمی، پیشکشی، مداخل، سورسات، عایدی و غیره تامین کند و روز به روز دامنه این نوع درآمدها را توسعه دهد.
بسیاری از شرکتهای زراعی خاص که با هدف تشویق سرمایهگذاران بخش خصوصی در امور کشاورزی تعبیه شده بود، عملاً نتوانستند موفقیت لازم را کسب کنند. این موضوع متأثر از عوامل زیادی بود که شاید بتوان در میان تمام آنها، نقش مداخلهگرایانه دولت را پررنگترین عامل دانست.
در مذاکرات صلح ایران و انگلیس که در زمان ناصرالدین شاه منعقد شد، ناپلئون بناپارت نیز نقش اساسی داشت. این معاهده گرچه مربوط به فرانسه نبود اما بر فرانسه نیز تاثیراتی را به همراه داشت. علاوه بر این در زمان انعقاد قرارداد، نظرات و دیدگاههای متفاوتی وجود داشت، اما در نهایت این معاهده بدون توجه به نظر دیگران به بغداد امضا و ارسال شد.
مهرماه ۵۹ اولینباری بود که یک هیئت بلندپایه ایرانی برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل عازم نیویورک میشدند؛ محمد علی رجایی رییسجمهور ایران پای شکنجهشده خود را در آنجا به نمایش میگذارد.
آمریکا در جنگ سرد و در تقابل خود با حکومت شوروی، در بسیاری از کشورها نفوذ کرده بودند. این کشور با نصب و راهاندازی تجهیزات مختلف، نفوذ سیاسی شوروی را کنترل میکرد. آمریکا در برخی از کشورها از جمله هند، مراکز نظامی مجهیزی را نیز تاسیس کرده بود
مقارن با آغاز جنگ جهانی اول، بسیاری از روحانیون نسبت به حوادث سیاسی کشور سیاست انفعال را در پیش گرفتند. البته این موضع بعدها تغییر کرد. با این حال آنچه که مهم است مواضع متفاوت علما در این دوره در مقایسه با دوره مشروطه بود. این موضوع دلایل خاصی داشت
سال 1357 را میتوان سال اعتصابات نیز دانست. اعتصاباتی که بسیاری معتقدند هر کدام از آنها بخشی از فعالیتهای حکومت را فلج کرد و بدین ترتیب به مانند کاتالیزوری برای پیروزی انقلاب بود. مطبوعات از جمله بخشهایی بود که در این سال به بهانههای مختلف دست به اعتصاب زد.
آمریکا بعد از پایان جنگ جهانی دوم به عنوان بازیگر خارجی وارد عرصه سیاسی ایران شد. بسیاری معتقدند که آمریکا تا پیش از کودتای 28 مرداد 1332 نقش چندانی در امور مختلف ایران نداشت؛ اما این کشور یکی از طراحان برنامههای مختلف اقتصادی و اجتماعی ایران از جمله سازمان برنامه بود
در دهه 1350 شمسی روابط اقتصادی ایران و آمریکا با تحولات جدیدی مواجه شد. این تحولات تحت تاثیر مسائل مختلف از جمله افزایش ناگهانی قیمت نفت بود. تحولی که درآمد نفتی ایران را به یکباره افزایش داد. با این حال بخشی از تغییرات به وجود آمده در روابط دو کشور در قالب پیمانهای اقتصادی نمودار گشت. این پیمانها در بخشهای مختلف اقتصادی بود و برخلاف انتظارات نتوانست ...
در دوران صفویه، بروز بیماریهای مختلف یکی از عوامل اصلی مرگ و میر انسانها بود. بیماریها علیرغم آنکه بسیار زیاد نبودند اما به دلیل عدم پیشرفت علم پزشکی، مرگ و میر بالایی را به دنبال داشتند
بعد از کودتای 28 مرداد، شاه سیستم دو حزبی را به تقلید سیاسی از کشورهای غربی انتخاب کرد و نمایندگان مورد اعتماد خود را در راس آن دو حزب قرار داد. جالب آنکه علیرغم آنکه هر دو حزب و اعضای آن توسط شاه انتخاب شده بودند اما در زمان انتخاب دولت، انتخابات نمایشی به راه میانداختند و از هر دوز و کلکی نیز برای سبقت گرفتن در نمایش خود استفاده میکردند