امیرکبیر بر فرد فرد هر ایرانی منت دارد و حق آن است که به نیکی از او یاد شود و از وطنپرستی و ضد اجانببودنش سرمشق بگیریم و به عنوان یک فرزند راستین مردم ایران او را مورد احترام قرار دهیم...
جوان و تاریخ- مقالات
«میرزا محمد تقیخان فراهانی» (زاده: ۱۱۸۶اراک، درگذشته:۲۰دی ۱۲۳۰کاشان) مشهور به امیرکبیر، یکی از صدراعظمهای ایران در زمان ناصرالدینشاه قاجار بود. امیرکبیر همسر عزتالدوله، خواهر ناصرالدینشاه قاجار، پدر تاجالملوک همسر مظفرالدینشاه قاجار و پدربزرگ محمدعلیشاه، ششمین پادشاه از دودمان قاجار بود. اصلاحات امیرکبیر اندکی پس از رسیدن وی به صدارت آغاز گشت و تا پایان صدارت کوتاه او دنبال شد. مدت صدارت امیر کبیر ۳۹ماه (سه سال و سه ماه) بود. وی بنیانگذار دارُالفُنون بود که برای آموزش دانش و فناوریهای نو به فرمان او در تهران پایهگذاری شد. همچنین انتشار روزنامهٔ وقایع اتفاقیه از جمله کارهای وی بهشمار میآید. سردار عزیز خان موکری داماد امیر کبیر و رهبر قشون ناصرالدین شاه بود. امیرکبیر پس از این که با دسیسهٔ اطرافیان شاه از جایگاه خود برکنار و به کاشان تبعید شد، در حمام فین به دستور ناصرالدینشاه به قتل رسید.
در تشریح قتل امیرکبیر میخوانیم:
«امیرکبیر بر فرد فرد هر ایرانی منت دارد و حق آن است که به نیکی از او یاد شود و از وطنپرستی و ضد اجانببودنش سرمشق بگیریم و به عنوان یک فرزند راستین مردم ایران او را مورد احترام قرار دهیم. چه صحنه غمانگیزی است هنگامی که در باغ فین کاشان امیر را میفریبند و از عزتالدوله آن زن مهربان و وفادار به شوهرش که نمونه یک زن ایرانی است، جدا میکنند و در حمام فین ناجوانمردانه به قتلش میپردازند.»
مولف در اظهارنظر درباره شخصیت سیاسی امیرکبیر مینویسد:
«چند روز پیش که به کاشان رفتیم و از حمام باغ فین دیدن کردیم خیلی برایم جانگداز بود که بزرگمردی چون امیرکبیر در حمامی به آن کوچکی که معادل شعور قاتلانش بود، به قتل رساندند. امیرکبیر کاملترین نمونه یک فرد اصلاحگر و میهنپرست است. یک ذره ناخالصی در او دیده نمیشود. شاید در مورد زندگی شخصیاش کوتاهی کرده باشد ولی در مملکت داریش هرگز. هرگز تسلیم بیگانگان و مزدوران نشد. هرگز در برابر عقدهجویان درباری کوتاه نیامد حتی اگرچه مادرزن خود مهد علیا باشد. آن پتیارهای که ننگ تاریخ است و زنان ایرانی، شرمسار از اینکه چنین حیوان کثیف خودخواهی در سلک خود دارند. تفاوت را ببین. مهدعلیا نموداری از اعمال و افکار شیطانی اهریمن و عزتالدوله دخترش سَمبُل زنانگی و عطوفت و نمونهای از تراوشات اهورامزدایی.»