با اجـازه روسهـا(!)

از : فرانسه                                                                         تاریخ : ۲۵۳۵/1/۲۰
به : 232                                                                               شماره : 1314

ایرج اسکندرى بطور خصوصى اظهاراتى به شرح زیر نموده است :
     در سال 1320 پس از آزادى از زندان به اتفاق رضا روستا تصمیم گرفتیم که به سفارت شوروى در تهران برویم و نظرات خود را در مورد تشکیل حزب روشن کنیم. چون رفتن به سفارت شوروى امکان‏پذیر نبود به قسمت بازرگانى در پامنار مراجعه کردیم و با مسوول اقتصادى مذاکره وپیامى به او داده و پس از چند روز روسها موافقت کردند که حزب توده ایران را پایه‏گذارى و فعالیت تبلیغاتى ما در درجه اول علیه هیتلر و مسأله فاشیسم گردد.
پس از آن که کمیته مرکزى رسمیت یافت، به تدریج طرفداران شوروى از جمله اردشیر آوانسیان ـ عبدالصمد کامبخش چون از استقلال فکرى من که وابستگى فکرى به شوروى نداشتم واهمه داشتند، سعى کردند مرا متهم به همکارى با دولت ایران کنند و حتى در یکى از مسافرتها که تصمیم به مراجعت به ایران از راه شوروى داشتم، روسها مى‏خواستند مرا در هتل بازداشت کنند ولى از این کار منصرف شدند. نامبرده در مورد رادمنش نیز اظهار نمود.
رادمنش با پیشنهاد و نظر روسها به عراق رفت تا با بختیار همکارى کند و قبل از رفتن نیز به مسکو رفت و تصمیم داشت چند نفر ازجمله احمد طباطبایى را با خود ببرد که در رادیو بغداد گویندگى کنند و هسته‏اى از توده‏ایها نیز در عراق به وجود آورند. لیکن طباطبایى با این امر مخالفت مى‏کند. پس از آن که رادمنش چندین بار به عراق رفت و با بختیار ملاقات کرد. یک نفر به نام نجفى که عرب و بیش از پنجاه سال دارد و در عراق مسوول رادیو فارسى است و خود نیز به زبان فارسى مسلط است، از طرف دولت عراق به شوروى آمد تا عده‏اى را به همراه خود ببرد لیکن چند نفر نپذیرفتند و یک نفر به نام محمد زهتاب را با خود به عراق برد.