در دوره قاجار و بویژه عصر حکومت ناصرالدین شاه بر ایران، به دنبال روابط گسترده با اروپا، فراگیری زبان های خارجی امری ضروری تلقی می گشت.
۰
«حسب الامر الاقدس الاعلی، سابقا امر و مقرر شده بود که دارالترجمه همایونی انعقاد یافته و جمعی مترجمین ایرانی، که به فرنگستان رفته به مراقبت و توجه اولیای دولت تربیت یافته اند، و مترجمین خارجه، که از دول مختلفه به دربار همایون آمده اند، مجتمع شده- به این تفصیل: آقا میرز رضای کاشانی، موسیو پروسکی، میرزا هارتون خان، میرزا علی خان، میرزا علیقلی، «مادروس» خان- به ترجمه و خدمات مرجوعه پردازند. و حسب الامر الاعلی از تاریخ بیستم شهر شعبان المعظم، دارالترجمه مبارکه سمت انعقاد خواهد یافت و سودای دوشنبه و جمعه، مجلس دارالترجمه منعقد خواهد بود. و محض رواج السنه مختلفه و ترقی این صنعت در مملکت محروسه، مقرر و اعلان می شود که در ایام تحصیل همه روزه از دو ساعت به غروب مانده تا هنگام غروب، مترجمین داخله و خارجه از چهار زبان تدریس می نمایند: زبان فرانسه، زبان انگلیس، زبان روس، ترکی، اسلامبولی، و هرکس از اعالی و ادانی در وقت معین در دارالترجمه حاضر شود، بدون اینکه چیزی از او خواسته باشند قبول نموده، مجانا او را به هر یک از این چهار زبان میل باشد می آموزند. محض اعلام عمومی در این روزنامه مبارکه سمت انطباع یافت».
یک ماه بعد، دومین اعلان دارالترجمه دولتی در روزنامه«ایران» شماره 55، مورخ هفدهم رمضان 1288 هجری قمری، به چاپ رسید. آن اعلان حاکی از شروع فعالیت کلاس های رایگان آموزش زبان و حاوی اسامی نخستین شاگردان بود که بدین قرار ذکر گردید:
«از وقتی که اعلام شده بود که در دارالترجمه همایونی از هر زبان مجانا درس گفته می شود تا کنون، از معرف اشخاص مفصله ذیل به شوق تحصیل همه روزه حاضر شده، تحصیل زبان فرانسه را به معلمی «موسیو پروسکی» که در فن تعلیم زبان فرانسه مهارت کامل دارد، می نمایند: میرزا تقی خان ولد مجدالملک؛ حاجی میر تقی تاجر تبریزی؛ مرتضی قلی خان و عزیز خان ولدان میرزا زمان مستوفی خاصه؛ میرزا مسعود ولد میرزا رضای عمو، مترجم؛ میرزا عبدالرحیم طبیب، برادر میرزا طاهر مستوفی دیوان؛ میرزا محمود ولد میرزا اسدالله طبیب کاشانی؛ میرزا عباس ولد میرزا علی خان ناظم دارالطباعه.»
از آن پس نیز بر تعداد شاگردان کلاس ها افزوده شد و اخبار مربوط بدان در روزنامه «ایران» مرتبا درج گردید. در ماه شوال تعداد شاگردان به بیست و چهار نفر و در پایان ماه به چهل نفر بالغ گردید. از جمله زبان های خارجی هم، طبق مندرجات آن اعلان ها، تنها آموزش فرانسه و انگلیسی عملی گردید. این کلاس ها را به نام «میرزا حسین خان سپهسالار، مشیرالدوله» منتسب ساخته و «مکتب مشیریه» نام نهادند.
منبع:قدس
cafetarikh.com/news/29264
تگ ها
تمام حقوق محفوظ بوده و استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.