اختلاس در آذربایجان

جوان و تاریخ- اخبارتاریخی

اختلاس احتمالا در سال ها و دهه حاضر به واسطه حضور رسانه ها بیشتر نمایان می شود. اما مسئله مهم آن است که مفهوم اختلاس در همیشه تاریخ بوده است. شاید به جرات بتوان گفت تاریخ اختلاس با تاریخ پیدایش بشر همخوانی دارد. شاید حتی بتوان مدعی شد در زمانه ای که چیزی به نام شفافیت اطلاعات وجود نداشت و رسانه ای جهت اطلاع و آگاهی بخشی به مردم نبود، اختلاس نیز بیشتر و بیشتر بود.

روزنامه تجدد در یکی از شماره های خود به اختلاس پیشکار آذربایجان می پردازد. این نشریه در سر مقاله خود طی بررسی اختلاس معدل الدوله به آسیب شناسی آن نیز می پردازد که هم جنبه فرهنگی و هم جنبه سازمانی دارد. بخش هایی از این یادداشت را در زیر مرور می کنیم:

«اهمیت مالیه آذربایجان و کشف اختلاس مامورین وظیفه ناشناس، بیش از آن است که ما یک سرمقاله خود را تخصیص به آن داشته باشیم.... فداکاری و احساس لزوم خدمت یک نوع تربیت قیمت دار اخلاقی است که در محیط ایران در آن طبقه مامورین که حدود آنان در نظر عنصر با نزاهت محدود است، متاسفانه کمتر یافت می شود. ولی چون برای هر طبقه چرکین و آلوده که هر روز در قالب نوین آن روز خودنمائی می کنند، حدی و فاصلی در میان نبوده و تربیت اخلاقی ما، طوری متزلزل و سریع الانفعال است که اگر یک عنصر سر تا پا آلوده به چرکاب یک ماضی قریب، امروز خود را خادم وطن فداکار ملت معرفی نماید، هدف هیچ گونه تقید و اعتراض نه گشته، سهل است اغلب به خطا، براستگوئی و درستکاری خود نیز تولید ظن و احتمال می نماید.»

«.... این و امثال اینگونه اختلاسات که در توالی و تکرر است، مادامی که بودجه کشور ثابت و یک موازنه مالیه متقن و قطعی نداریم، مادامی که یک دیوان محاسبات منتظمی نداریم، مادامی که واردات و مصارفات دولتی از روی قوانین معینه استحصال و توزیع نمی شود، مادامی که در ادارات مالیه در مرکز ایالات و ولایات و نواحی، هست]هستند[ مامورینی که در خارج تکالیف دولتی و بی آنکه مربوط به یک قانون و دفتر و انتظام اداری باشد از اهالی به انواع نام ها اخذ وجود می نمایند، قابل نیست در مرکز به طور قطعیت کسب وضوح نمایند.» 1

پی نوشت ها:

1-روزنامه تجدد، معدل الدوله، سال اول، شماره 11، ص 1