مردی صد و چهل سانتیمتری که سلطنت رضاشاه را لرزاند

جوان و تاریخ- اخبار تاریخی

قیام گوهرشاد با هدف مقابله با اجباری شدن پوشش کلا شاپو برای مردان روی داد. اتفاقی که حدود شش ماه پیش از اجباری شدن کشف حجاب اتفاق افتاد. در واقع این رویداد و طرح لباس جدید برای مردان، مقدمه ای برای کشف حجاب زنان شد. اتفاقی که نهایتا در 17 دی 1314 با تبلیغات بسیار رخ داد.

اما کم نبودند که کسانی که در همان زمان که حکومت سخن از اجباری شدن کلاه شاپو را پیش کشید، تا آخر ماجرا را خواندند و به مقابله برخاستند. از جمله این افراد شیخ محمد تقی بهلول بود. فردی که در خطابه و سخنرانی زبردست بود. توصیف شخصیت و ویژگی های این مبارز بزرگ از لحاظ ظاهری و باطنی در حد چند خط از زبان محمد علی شوشتری جالب توجه است:

«بهلول نام سبزواری واعظ که واقعا قیافه آن دیدنی است و هیچ عکس نمی توانست و نمی تواند تشخیص کند که در این کالبد کوچک و این قیافه جالب توجه چه اسراری نهفته، زیرا نامبرده از حیث جثه فوق العاده لاغر و ضعیف بنیه و از حیث قد تقریبا یک متر و چهل سانتیمتر و چند مویی بیشتر به زنخ ندارد، رنگش گندمی و بیشتر به زردی متمایل، لباسش کرباسهای وصله زده مندرس، خوراکش در بیست و چهار ساعت حداقل مایه جات، یعنی مثلا دو یا سه دانه سیب با سه سیر نان خشک و احیانا یک پیاله چای، ولی حافظه به قدری قوی است که آقای حاجی سید صدرالدین مجتهد شوشتری، ابن عم مکرمم می فرمودند: در سه ماه توقف عتبات عالیات به قدری فصیح و بلیغ عربی را صحبت می کرد که اعراب مبهوت شده بودند. از یک طرف حافظ قرآن و کمتر حدیث و خبری است که او محفوظ نباشد. سن او در آن تاریخ بیست و شش الی یست و هفت. بالاتر از همه آن که در مجادله و محاجه به قدری زبردست است که در مقابل طرف خود فورا از ایات و اخبار اقامه دلیل می کند، مضافا از آن که تحصیلات و معلومات طلبه فاضلی را داراست.»1

پی ‌نوشت‌ ها:

1-محمد علی شوشتری، خاطرات سیاسی محمدعلی شوستری، به اهتمام: غلامحسین میرزا صالح، تهران، انتشارات کویر، 1379، ص47.