تمام کاروانسرا تقریباً مانند هم است و بعضی از آنها یک طبقه است اطاقهای طبقه اول توسط دربهائی بسته میشود؛ مسافرانی که همه چیز مانند رختخواب و وسائل پخت و پز با خود دارند در یکی از این حجرات مسکن مییابند.
علیرغم آنکه که در گذشته نه چندان دور هتلها به شکل و معنای مدرن آن در ایران وجود نداشت، اما محلهایی برای استراحت مسافران تعبیه شده بود که کاروانسرا نام داشتند و از نظر آسایش و راحتی تقریباً کارکردی مشابه با هتلها داشتند:
«کاروانسرا ساختمانی بزرگ و چهار گوش است که فقط یک درب دارد و فاقد پنجره بیرونی میباشد و شامل یک حیاط بزرگ داخلی است که اطراف آن به ارتفاع یک متر بالاتر از زمین حجراتی کوچک بعرض تقریباً دو متر و عمق چهار و ارتفاع سه متر چنان تعبیه گردیده که گویا آنها را در دیواری بسیار ضخیم حفر کرده باشند. تمام کاروانسرا تقریباً مانند هم است و بعضی از آنها یک طبقه است اطاقهای طبقه اول توسط دربهائی بسته میشود؛ مسافرانی که همه چیز مانند رختخواب و وسائل پخت و پز با خود دارند در یکی از این حجرات مسکن مییابند. آسایش در این اطاق با بهترین هتلهای اروپائی برابری میکند. حیوانات را در حیاط جا داده به میخهای چوبی میبندند.»
منبع: هنری بایندر، سفرنامه هانری بایندر، کردستان، بینالنهرین و ایران، ترجمه کرامتالله افسر، تهران، انتشارات فرهنگسرا، 1370، ص 99