گزارش روزنامه رعد از قحطی بزرگ در تهران

روزنامه رعد یکی از روزنامه‌های مهم در دوره مشروطه و بعد از آن است که بسیاری از تحولات سیاسی و اقتصادی کشور را تحت پوشش قرار می‌داد. این روزنامه در بحران 1296 یا بحران نان نیز نگاه خاصی به این موضوع داشته است:

«به گزارش روزنامه رعد در اوایل سال نو، در تهران هفته‌‌ای پانصد و بیست تن از گرسنگی تلف می‌‌شدند، نرخ معمولی مرگ و میر در سال 1336 هفته‌‌ای سیصد تن بود و دویست و بیست مورد مرگ و میر باقیمانده را ناشی از قحطی و گرسنگی می‌‌دانستند. رعد به حزب دمکرات تاخت و نوشت تا زمانی که خبازخانه‌ها در دست آن‌ها نبود، ستون‌‌های جرایدشان مملو از شکایت نان و عدم ترتیب صحیحی برای این معضل بود، اما حال که خبازخانه‌ها به دست خودشان افتاده است در روزنامه‌ها حتی کلمه‌ای از موضوع صحبت نمی‌کنند سایه‌‌های تهدید و به خطر افتادن بیشتر امنیت اجتماعی احساس می‌‌شد. مورد زیر یکی از موارد بی شمار این تهدیدات بود. اواخر جمادی الاوّل سال 1336 از سوی هیئت اتحادیه جوانان دمکرات بیانیه‌‌ای در باب وضعیت نابسامان اقتصادی کشور و تبعات قحطی بزرگ منتشر شد، متن بیانیه به این شرح بود: «محتکرین! متمولین! بیش از شش ماه است که در همه نقاط ایران خصوصاً پایتخت هر روز جمع کثیری از مردم ستمکش رنجبر از ظلم خانه برانداز شما تلف می‌‌شوند و شما هنوز شرم نکرده و آذوقه مردم را بیشرمانه حبس کرده اید! شکیبایی بیش از این باعث تجری شما خواهد شد و دیگر ما نمیتوانیم ببینیم که در هر روز بسیاری از هموطنان مظلوم ما از گرسنگی و سرما جان دهند! به شما اخطار می‌کنیم که اگر تا اوّل سال انبار‌های خود را باز نکرده و آذوقه حبس شده را به فقرا ندهید، به موجب صورتی که در هیئت از انبار‌های شما است، جوانان دمکرات را امر خواهیم کرد که انبار‌های شما را غارت کنند! این را هم بدانید که ما مثل شما و سایر هم مسلکان سست عنصر خودمان نیستیم، ما هر چه که می‌گوییم می‌کنیم. نه از سیاه چال نظمیه و نه از خشم حضرت اشرف ها، بلکه از هیچ چیز نمی‌ترسیم!»»

منبع: حسین آبادیان، ایران از سقوط مشروطه تا کودتای سوم اسفند، تهران، موسسه مطالعات و پژوهش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های سیاسی، 1385، ص 226