سیستم قضایی حکومت پهلوی گرچه نحوه محاکم تخطیکاران را مشخص کرده بود؛ اما عملاً محاکمه افراد بدون هیچ ضابطه قانونمندی انجام میشد. چنانچه در برخی از محاکمات افرادی بیگناه به راحتی کشته میشدند و افراد به ظاهر تخطیکار نیز بدون رسیدگی به جرم خود، به راحتی مجازات میشدند.
از نظر رضاخان، فرماندهان وظیفهای جز جنگیدن با مخالفان و شکست آنان نداشتند. در صورت عکس شدن این قضیه، یعنی شکست خوردن فرماندهان، مجازاتی بزرگ پیش رویشان قرار داشت. این مجازات اعدام و یا مرگ به بدترین شکل ممکن بود. درواقع هیچ چیز نمیتوانست شکست را برای رضا خان توجیه نماید.
میرهاشم تبریزی (۱۲۸۹ (قمری) - ۲۲ رجب ۱۳۲۷ (قمری)) معروف به میرهاشم دَوَهچی از روحانیان محله دوهچی (شتربان) و سرخاب تبریز بود. وی در ابتدا درجبهه موافقان مشروطه و عضو انجمن تبریز بود ولی به مرور علم مخالفت برافراشت. در جریان حمله و محاصره تبریز توسط عینالدوله وی به همراه تفنگچیهای خود مدت چهارماه با قوای ستارخان جنگید و در خط مقدم جنگ بود. عاقبت ...
مدرسه رفاه گذشته از آن که به محل مهم دیدار امام و مردم تبدیل شده بود؛ محل دستگیری و اعدام برخی از سران رژیم شاهنشاهی نیز بود. ارتشبد نصیری، رحیمی فرماندار نظامی تهران، خسرو داد از فرماندهان نیروی هوایی از جمله افرادی هستند که در پشت بام این مدرسه اعدام یا تیرباران شدند.
به شهادت بسیاری از مورخان یکی از درخشان ترین اقدامات امیرکبیر را باید سرکوب فتنه باب دانست. در این سرکوب که در نتیجه اش بسیاری از چهره های سرشناش بابی و بهائی اعدام شده اند زرین تاج یا همان قره العین زن زیباروی بابی نیز در خفا اعدام شد. برخی معتقدند امیرنظام بنا به برخی مصالح مملکتی در اسرع وقت این زن مفسد را اعدام نمود.
سرهنگ پولادین از آن نام های ماندگار است که هر چند همیشه باعث افتخار دارنده اسم نبوده ، اما می شود گفت شروع اتفاقات منحصر به فرد را در تاریخ ایران به یاد می آورد . قضیه باز می گردد به سال 1306 و نوشته روزنامه اطلاعات : (دیروز صبح ساعت پنج بعد از نصف شب محمود خان پولادین (سرهنگ سابق) در باغ شاه اعدام گردید .
میرزا علی آقا ثقة الاسلام تبریزی از آزادیخواهان به نام عصر مشروطیت در 9 دی ماه 1290 مقارن با روز عاشورای سال 1330ق در شهر تبریز توسط متجاوزان روسی به دار آویخته شده به شهادت رسید. ثقة الاسلام که عالمی روشن اندیش بوده مطالعاتی در مسایل سیاسی و اجتماعی داشت سالها در رفع اختلاف شیخیه و متشرعه در تبریز کوشید.
«افسوس که نمی دانیم آقایان مرتجعین و ایرانیان غیر ایرانی نژاد که آلت اجرائیه حکومت سابقه روس بودند امروز تاریخی و این اوضاع را چگونه تلقی کردند؟ آیا ایشان نیز ولو یک ذره باشد از اعمال و افعال خود نادم و سادم شده و بصدد اعتذار آمدند؟»
فرجام خواهی سیدکاظم موسوی بجنوردی که محکوم به اعدام شده بود به «شرف عرض شاهنشاه آریامهر رسید و شاهنشاه آریامهر به میمنت تولد نوزاد جدید خاندان سلطنت وی را مورد عفو قرار دادند و مقرر فرمودند حکم اعدام او با یک درجه تخفیف به حبس ابد تبدیل گردد.»
دوم تیر همان روز عجیب و غریب است ، همان روزی که دسته های قزاق سواره و پیاده مدرسه سپهسالار و مجلس را که کانون مخالفان شاه بود محاصره کردند و بعد هشت نفر از آزادی خواهان را خواستند، صوراسرافیل ، سید محمد شیرازی مدیر سادات ، بهاالواعظین ، ملک المتکلمین ، سید جمال واعظ ، میرزا داوودخان سلطان العلما مدیر مجله روح القدس و قاضی ارادتی . هشت روزنامه نگاری ...
از همان ابتدای تاریخ، انسان به دنبال اختراع نوعی شکنجه یا مرگ از طریق شکنجه، برای مجازات گناهکاران بوده است. در این جا فهرستی از خشن ترین و دردناک ترین راه های اعدام، از نصف کردن با اره گرفته تا سوزاندن و تکه تکه کردن آورده شده است.
پروین سلیحی گفت: ساواک قبل از اعدام شهید لبافینژاد به ما اجازه ملاقات دادند. یادم هست کمترین اضطرابی در او مشاهده نکردم. این روحیه در سالهایی که کمترین امیدی به پیروزی انقلاب وجود نداشت اوج ایمان بود.
شب آخر دوازده نفری (اعضای مؤتلفه که منصور را ترور کردند) کنار هم بودیم. روحیه همه عالی بود موقعی که مرتضی نیکنژاد را برای اعدام صدا زدند داشت مسواک میزد و به مأموران گفت: «کمی صبر کنید مسواک بزنم، آمدم!»
پس از آن که اصلاحات مد نظر رژیم پهلوی در سال 41 آغاز شد شاه برای اجرای اصلاحات ارضی، فئودال های مناطق مختلف کشور را به تهران احضار میکرد تا آنان را مطمئن سازد که زیان های آنها به گونه ای جبران خواهد شد و با تطمیع یا تهدید از واکنش آنان جلوگیری خواهد کرد. یکی از مناطقی که سابقه مبارزات خونینی با سلسله پهلوی داشت، منطقه کهگیلویه و بویراحمد بود.
این جنبش و حوادث پس از آن بی ارتباط با ایران نبود چرا که انگلیسیها نفوذ ایران را عامل به راه افتادن شورشها می دانستند به همین خاطر هرات و قسمتهایی از جنوب ایران را به تصرف خود درآوردند و ناصرالدین شاه را مجبور به صلح کردند.