تاریخ نقلی یعنی ضبط حوادث کلی و جزئی، از چیزهایی است که انسان از قدیمیترین ادوار زندگی خود بدان اهتمام داشته است و در هر عصری از اعصار عدهای حافظ و نویسنده و مؤلف در آن فن وجود داشته، و عدهی دیگری آنچه را ایشان ضبط کرده و به عنوان تحفه نگهداری کرده بودند دست به دست میگرداندهاند.
یک نوع تفکر اخلاقی چنین است که به فرا اخلاق میپردازد و فلسفه اخلاق نامیده میشود. گونه دیگر شناخت احکام و معیارها و قواعد دستوری اخلاق را مورد مطالعه و بررسی قرار میدهد که علم اخلاق نامیده میشود و این دو گونه تفکر منجر به تفاوت روشهای تفکر اخلاقی شده است...
تنها دلخوشی علامه و همسرش در چنین اوضاع مرارتبار، وجود محمد کوچک بود که حدود هیجده ماه از تولدش میگذشت که به دلیل اختلاف هوای کوهستانی تبریز با آن گرمای خشن نجف و دیگر شرایط منفی و محدودیت از برخی امکانات و تسهیلات، این تنها روشنیبخش محفل پدری 23 ساله و مادری 18 ساله، به بیماری مبتلا میشود و رنجوری وی، بساط شادمانی و نشاط خانواده را به یکباره برمیچیند....
علامه، روشهاى کلامى را که بعد از رحلت رسول خدا(ص) و فتوحات مسلمین و معاشرت و برخورد با دیگر فرق و ادیان آغاز شد، مورد نقد و بررسى قرار مى دهد. در همین رابطه مباحث عقلى صرف را که در اواخر قرن اول هجرى یعنى اواخر کار امویان و اوایل حکومت عباسیان و پس از ترجمه کتابهاى فلسفى یونانى مطرح شده است، نمى پذیرد.
در آن زمان ما شرح لمعه میخواندیم. گهگاهی که صبحها حدود ساعت نه گذارمان به خیابان خسروی میافتاد، ایشان را زیارت میکردیم که بسیار با وقار، با سیمایی جذاب برای درس وارد مسجد حاج ملاحیدر میشدند.
یکی از افرادی که در این ماجرا درگیر بود، علامه طباطبائی بود که روابط مناسبی با آیت الله شریعتمداری داشت و در ضمن با امام خمینی هم بی ارتباط نبود. آیت الله میلانی، آیت الله انگجی و بسیاری دیگر هم درگیر این ماجرا شده بودند. متن نامه علامه حاوی پیشنهادهایی است که بتواند این مشکل را حل کند.
بسیارى از مباحث فلسفى اى که در سرتاسر تفسیر او, المیزان, آمده است براى نشان دادن ناسازگارى آموزه تثلیث و دفاع از توحید مطلق الهى مطرح شده اند. مرحوم آیت اللّه حسینى تهرانى بسیارى از عبارات مربوط به این موضوع را در کتاب خود, مهر تابان, گرد آورده است. عقل گرایى لاینفک الهیات اسلامى به وضوح, در این مباحث نشان داده شده است
علامه طباطبایی مدت 11 سال در کنار مرقد امیرالمومنین (ع) کسب علم کرد. فقه، اصول، فلسفه، ریاضیات، رجال را از محضر اساتیدی والا مقام فراگرفت. بزرگانی چون: آیت الله نائینی، سید ابوالحسن اصفهانی، سید حسین بادکوبهای، سید ابوالقاسم خوانساری، حجت، حاج میرزا علی ایروانی و میرزا علی اصغر ملکی.
دوران ده ساله اقامت علامه در تبریز همراه با تدریس و تاءلیف سپرى شد و فصلى جدید از حیات وى را فراهم کرد. تا اینکه ((فیض روح القدس )) بار دیگر مدد فرمود و با آمدن چنین آیه اى در استخاره ، علامه راهى قم گردید..
تفسیر گرانسنگ «المیزان» اثر علامه طباطبایی، مهمترین تفسیر شیعه امامیه است زیرا در عصر جدید پس از دوران تالیف تفسیر ملاصدرا در قرن یازدهم هجری تا امروز تفسیری به این جامعیت و پر مغزی نگاشته نشده است.
رادیو را باز کرده بودم که خبر شهادت آقای قدوسی را اعلام کردند. همین که خبر را شنیدم، رادیو را خاموش کردم. حاج آقا همان روز از حال رفت و سریع به بیمارستان قلب تهران بردیم. یک هفته بیمارستان بودند. بعد ایشان را به قم منتقل کردیم. دکترها ممنوع الملاقاتشان کردند.
تفسیر گرانسنگ «المیزان» اثر علامه طباطبایی، مهمترین تفسیر شیعه امامیه است زیرا در عصر جدید پس از دوران تالیف تفسیر ملاصدرا در قرن یازدهم هجری تا امروز تفسیری به این جامعیت و پر مغزی نگاشته نشده است.
سید محمدحسین طباطبایی معروف به علامه طباطبایی نویسنده تفسیر المیزان، فقیه، فیلسوف و مفسر قرآن، شیعه و ایرانی است.از وی اشعاری عرفانی باقیماندهاست. مشهورترین شعر وی غزل «کیش مهر» است که در آن تنها یک واژه غیرفارسی (حلاج) دیده میشود:
ناگهان دست مهربانی بر روی شانه هایم قرار گرفت و با لحنی آرام فرمود: حاج شیخ حسن! چرا وارد نمی شوی؟! نگاه کردم و دیدم علامه طباطبائی است.عرض کردم: خجالت می کشم با این آشفتگی روحی بر امام رضا علیه السلام وارد شوم. من آلوده کجا و حرم پاک ایشان کجا.
مهم ترین وظیفه انسان از دیدگاه علامه طباطبائی: « ما بزرگترین و مهمترین کاری که در عالم داریم و هیچ کاری از اطوار و شئون زندگی ما مهم تر از آن نیست، اینست که خودمان را درست بسازیم.