دارالفنون؛ مدرسه ای برای تمامی فصول

درتوصیف مدرسه دارالفنون می خوانیم:

19 دسامبر =26 ربیع الثانی:مدرسه دارالفنون: مدرسه دارالفنون و ضمائم آن قریب نصف قسمت شمال شرقی ارک را بین میدان توپخانه و خیابان در اندرون از طرفی وبین خیابانهای الماسیه و ناصریه گرفته و دو در آن در این دوخیابان باز میشود،ناصرالدین شاه آن را درسال 1268یعنی دوسال بعداز جلوس خود تأسیس کرده و در ابتدا نظر او این بوده که د رآنجا صاحب منصب ومهندس نظامی و غیرنظامی و طبیب و مترجم تربیت کند اما بعد کلاسهایی هم درآنجا برای تعلیم معدن شناسی و موزیک جهت تربیت معلم موزیک نظامی بازکرد.درمیان معلمین اول دارالفنون یک عده هم صاحبن منصبان فرانسوی بودند که آنها را شاه در سال 1855(1273)به ایران خواسته بود.براثر تعلیمات این عده صاحب منصبان مهندسی و توپخانه و دورشتۀ ریاضیات و رسم هندسی در ایران ترقی کلی حاصل کرد.

دروسی که امروز داده میشود: ریاضیات ،جغرافیا،هیئت و فیزیک و شیمی ومعدن شناسی و معرفة الارض و رسم و نقاشی و فنون نظامی (توپخانه و پیاده نظام)و طب و زبانهای فارسی و عربی و فرانسه و انگلیسی و روسی.

لابراتوارهای خوبی در دسترس شاگردان هست تا بتوانند ازعلم به عمل بپردازند اماطب هوز جنبه علمی ندارد.دارالفنون کتابخانه ای نیز دارد که یک عده ازکتب اروپایی درآن جمع است. شاگردان این مدرسه که عده شان به دویست می رسد شبانه روزی نیستند ، صبحها ساعت8 می آیند و ساعت سه عصر مرخص می شوند و نهار را هم در مدرسه میخورندوهرسال به ایشان یک دست لباس تابستانی و یک دست هم لباس زمستانی میدهند.

در میان معلمین دونفر فرانسوی هستند (مسیو ریشار معلم زبان فرانسه و مسیو وویلیه مهندس معدن که طرز کشف و استخراج معادن را تعلیم می دهد). اداره لابراتوارهای فیزیک و شیمی با میرزا کاشم از علمای ماهر ایرانی است که مدتی مدید در پاریس به تحصیل اشتغال داشته است.