رستگاران روز قیامت

این پژوهش تلاشی است در راستای تبیین پیشینه تفکر شیعه درباره امامت و پیشینه تاریخی واژه شیعه و واژه‌های هممفهوم آن، بیان عقیده پیکره اصلی شیعه درباره امامت و تفاوت آن با تفکر شاخه‌ها و فرقه‌های جداشده از آن و جلوه‌های این تفکر در زمان‌های مختلف. در این تحقیق تأکید شده که آغاز تفکر شیعه درباره امامت مربوط به عصر پیامب صلی الله علیه و آله و سلم است و نخستین کسانی که این عقیده را داشتند، اصحاب آن حضرت بودند.

این تحقیق شامل چهار فصل بدین شرح است: مفاهیم و منابع (در مورد شیعه، امامیه، اثنی عشریه)، ادوار تاریخی شیعه امامیه، مبانی روایی شیعه امامیه اثنی عشریه و شیعه اثنی عشریه، استمرار تفکر امامیه.

در بخشی از مقدمه نویسنده می‌خوانیم: شیعه امامیه اثنی عشریه ـ معتقدان به دوازده امام ـ که یکی از دو گروه بزرگ مسلمانان در جهان به شمار می‌روند، معتقدند همان فرقه ناجیه ـ مورد اشاره در حدیث نبوی هفتاد و سه فرقه اند؛ زیرا به اعتراف مخالفانشان، رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم شیعه امیر مؤمنان را رستگاران روز قیامت خوانده و اهل نجات شمرده است.

مصداق شیعه در سخنان پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نمی‌تواند گروهی جز شیعیان باشد که بعدها امامیه اثنیعشریه نامیده شدند. آنان که دنباله‌رو اسلامشاناند، از عصر پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم شیعه علی علیه السلام نامیده می‌شدند؛ هرچند افزودهشدن واژه امامیه به سبب تأکید بر مقام معنوی ائمه، افزونبر جایگاه صرف سیاسی و واژه اثنی عشریه به دلیل عینیت یافتن اعتقاد به دوازده امام بوده است.

از سوی دیگر، منتسبان به شیعه امامیه اثنیعشریه تنها گروهی هستند که برای گمراهنشدن از صراط مستقیم، در کنار قرآن به عترت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم یکی از دو میراث گرانبهای باقی‌مانده از ایشان ـ تمسک جسته‌اند و ایمان به سخن پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم را مبنی بر جدانشدن عترت و قرآن از هم، برای هدایت مردم، در مقام عمل نیز به اثبات رسانده‌اند.

تنها آنان عترت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم را مراجع علمی و فقهی می‌دانند و اگر شیعه امامیه اثنیعشریه نبود، به واقع، گروهی نبود که در کنار قرآن، به عترت نیز چنگ زند و به فرمایش پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم عمل کند. در واقع، اگر اعتقاد آنان درباره امامان دوازدهگانة معصومشان نبود، مصداق عترتی که از قرآن جدا نمی‌شود، تا در حوض بر پیامبر وارد شود، شناخته نمی‌شد و این حدیث پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم مفهوم روشنی نمی‌یافت.

دوازده امامِ شیعه امامیه اثنیعشریه در میان مسلمانان، تنها کسانی هستند که میتوان درباره آنها گفت دین بدون شناختشان ناقص و مردن، مرگ جاهلی خواهد بود؛ زیرا به تصریح قرآن، با اعلام رسمی امامت، دین تکمیل و نعمت تمام شده است.

باز به اعتراف مخالفان، پیشوایان معصوم شیعه امامیه اثنی‌عشریه تنها مصداق‌های صحیح دوازده خلیفه‌ای هستند که پیامبر از آمدنشان خبر داده و فرموده که دین با وجود آنها استوار خواهد بود. شیعیان امامی بر اساس احادیثی از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم، پیش از تولد بیشتر امامان، نام‌ها و ویژگی های آنان را می‌دانسته، این دانش را نسل به نسل به یکدیگر انتقال دادهاند؛ به طوری که بعدها در کتاب‌های مهم حدیثی ثبت شده است.