دکانداران که تقریبا همه سالخورده اند، با ریش های سفید در دخمه های سیاه و تاریک خود چمباتمه زده، ترازوی کوچکی براس وزن کردن کالاهای خود در دست گرفته؛ چندان در عالم خیال به سیر مشغولند که حتی وجود مشتریان هم آنان را از عالم تخیل چندان بیرون نمی آورد.
برخلاف ایران امروز که مغازه هایی از فروشندگان اصناف مختلف در کنار هم هستند، در بازارهای قدیم اصناف مختلف از یکدیگر جدا بودند. امری که امروز کمرنگ تر شده است. گزارش پیر لویی سیاح اروپایی که در دوره مظفرالدین شاه به اصفهان رفت می تواند تصویری از بازار زرگران آن زمان اصفهان را برای مان به تصویر بکشد:
«پس از آن به بازار زرگران می رسیم. این بازار قدیمی و گود است و کسی از آن عبور نمی کند. در این بازار اشیاء و الات نقره کاری شده مانند صندوقچه، جام، آینه و کوزه قلیان فروخته می شود. همچنین زین آلات زرین و سیمین قدیمی، سنگ های قیمتی اصیل یا بدل و قلاب هایی که بوسیله آنها روبندهای سفید را که دارای دو سوراخ است به پشت سر می بندند، به فروش می رسد. فروشندگان برای محافظت کالاهای خود آنها را در جعبه های آینه ای و شیشه ای گذارده و برای اطمینان بیشتر جعبه های مزبور را در تورهای گره داری که با ابریشم ابی بافته شده است، پیچیده اند. دکانداران که تقریبا همه سالخورده اند، با ریش های سفید در دخمه های سیاه و تاریک خود چمباتمه زده، ترازوی کوچکی براس وزن کردن کالاهای خود در دست گرفته؛ چندان در عالم خیال به سیر مشغولند که حتی وجود مشتریان هم آنان را از عالم تخیل چندان بیرون نمی آورد.»1
1-پیر لویی، به سوی اصفهان، ترجمه: بدرالدین کتابی، تهران، انتشارات اقبال، 1372، ص 203