عید قربان، یکی از اعیاد بزرگ ایرانیان از گذشته دور تا کنون بوده است. مراسم این روز خاص در دوره‌های مختلف به اشکال متفاوتی برگزار می‌شد. چنانچه در دوره قاجار، بخش مهمی از مراسم در ارگ شاه انجام می‌گرفت. یوشیدا ماساهارو، نخستین فرستاده ژاپن به ایران، مراسم این روز را در کتاب خود اینگونه به تصویر کشیده است

پس از افروختن خارها خاکستر آن را جمع می کنند و از خانه ها بیرون می بردند و کنار دیوار می ریختند.

در نظم قدیم، خوراک ایرانی در حین سادگی سلامت جسم انسان را مدنظر قرار می‌داد. امری که در روایت سفرنامه نویسان نیز مورد تاکید است. آنان به تمجید از خوراکی های برگرفته از شیر و شکر و عسل می پردازند

اعتقاد به چشم زخم یا دعاها و طلسم‌های بد که منجربه بیماری یا هر نوع گزند به انسان‌ها می‌شود، یکی از باورهای جمعی بسیاری از مردم قاجار بود. این موضوع باعث شده بود تا بسیاری از مردم برای دور ماندن از خطر طلسم‌ها به اذکار و ادعیه‌ها و حتی استفاده از برخی از سنگ‌های خاص روی آورند. فیروزه از جمله این سنگ‌ها است.

شهر اردبیل نیز در دوره صفویه به مانند شهر تبریز، معروف و شناخته شده بود. این شهر نیز در آن دوره از امکانات خاصی برخوردار بود و موقعیت جغرافیایی آن تجارت گسترده‌ای را در بخش‌های مختلف به وجود آورده بود

كسبه و دكان داران در قديم ناچاراً ناهار خود را در مغازه و محل كار خود مي خوردند و معمولا چند نفر با هم غذايي را می گرفتند كه معمولا هم ديزي بود و هر كس مقداري از پول آن را پرداخت مي كرد يا حساب مي كردند، بجز عده اي كه از روي فقر يا خساست، يا ناهار نمي خورند « دانگي » به اصطلاح غذا را يا شريك غذاي ديگران مي شدند.

در دوره قاجار، به مانند امروز نانوائی و محل پخت نان وجود نداشت. بنابراین بسیاری از خانواده‌ها مجبور بودند در خانه نان بپزند. نان پختن با شرایط خاصی همراه بود و در برخی از روزها یا ماه‌ها از جمله ماه رمضان اهمیت بیشتری می‌یافت. بایندر در سفرنامه خود گزارشی از این رسوم قاجاری آورده است.

راه‌ها در دوره قاجار در شکلی کاملا ابتدایی بودند. یعنی تمام راه‌ها و جاده‌ها به صورت خاکی بودند و خبری از آسفالت و کوچه‌های سنگفرش شده امروزی نبود.

در دوره قاجار، امنیت شهرها و روستاها به اشکال مختلفی تهدید می‌شد. خطر راهزنان که از افراد و گروه‌های مختلف بودند، یکی از مهمترین تهدیدات بود. این موضوع در مورد شهرهای مرزی بسیار بیشتر بود. گاه، راهزنان افرادی خارج از مرزها بودند.

شناخت سفره ایرانی که تاکنون کمتر مورد توجه بوده، مساله ای ضروری است؛ چنان که سال ها پیش زنده یاد استاد عبدالحسین زرین کوب در این باره به زیبایی نوشته بودند

مهد علیا مادر ناصرالدین شاه نامش جهان بود و پس از آنکه پسرش شاه شد او را مهد علیا نامیدند. به صورت زیبا نبود. او ادبیات فارسی و قواعد زبان عربی را نیک میدانست و خط درشت و ریز هر دو را خوش می نوشت. به مطالعه تاریخ و آثار شعرا رغبتی وافر داشت و کتابخانه خصوصی او را بیشتر این دو نوع کتاب تشکیل میداد...

در مـجالس عروسی شاهزادگان زند، ابتدا روز اول بازارها را چراغانی و عطرافشانی می‌کردند و همه مردم از این‌ جشن‌ برخوردار بودند. یک گروه از جمعیت شیراز که در این جشن‌ها نقش بـسزایی داشـتند مطربان و رقاصان بودند.

تهران فرایند گسترش خود را طی حدود یک قرن با سرعت بسیاری طی کرد و به شهری عریض و طویل تبدیل شد. انگونه که حتی امروز نیز این گسترش متوقف نشده است. اما آیا می دانید تهران قدیم محدود به کدام مناطق تهران امروزی بود؟

در خانه ایرانی اصیل، میز و صندلی یافت نمی‌شود و میزبان و میهمانان همگی روی فرشهایی که بر زمین انداخته‌اند، دو زانو می‌نشینند. هنگام صحبت و گفت و گو که میزان صمیمیتش به روابط میزبان و میهمان بستگی دارد، معمولاً جو شادمانه‌ای حاکم می‌شود،

در زبان فارسی هم اصطلاحات زیادی که مربوط به اسبدوانی است، وارد زبان محاوره شده است. از قبیل میدان را خالی دیدن» «یکه تاز میدان شدن که به معنی پیش افتادن است.

موضوع بدعت گذاری و ایجاد بدعت در دین و به ویژه دین اسلام، یکی از پروژه هایی هست که همواره توسط دول استعماری جهت تضعیف نهاد دین در جامعه ایرانی دنبال شده است. یکی از بـدعت‌ها‌ی مذهبی‌ در دوره‌ی ناصری قمه‌زنی بود. البته چنین جرمی بیشتر در دوره‌ی امیرکبیر به‌ عنوان‌ بدعت بود. در هیچ جای‌ اسلام‌ به‌ قمه‌زنی توصیه نشده‌ است‌.

اگـر چـه محمود غزنوی و اخلاف وی نیز نـسب خـویش را بـه شاهان ساسانی می‌رسانده‌اند،امّا با‌ تمسّک‌ به‌ آیۀ{/«انّ اکرمکم عند اللّه اتقیکم»/}، دیگر چندان ضـرورتی نـمی‌دیده‌اند کـه در این نسب‌سازی پا فشاری کنند؛با این همه،با بـه خـدمت‌ گرفتن‌ کارداران‌ ایرانی و مرسوم داشتن بسیاری آداب و رسوم ایرانیان،سعی می‌کرده‌اند تا آنجا‌ که‌ می‌شود جلوی سرکشیها را بگیرند ...

زمانی در ایران قحطی وجود نداشت و سبک و سیاق زندگی کشاورزی ایران به گونه ای بود که طی آن مردم به مقدار لازم اقدام به کاشت محصولاتی چون گندم می کردند؛ در حالی که پس از آن و با ورود کشورهای غربی به طور خاص سبک زندگی کشاورزی ایران به سمت کالاهای تجاری چون تریاک رفت...

ایرانیها بالاخص شرقی ها به زندگی کردن در چادر علاقه خاصی دارند. فتحعلیشاه از این عادت دوری جسته و دریک فرسخی تهران قصری جهت تابستانش برپا نموده است که نامش قصر قجر یا تخت قجر می‌باشد...

حتی دو مستخدم که در خانه اعیان به کار مشغولند وقتی بهم می‌رسند از به کار بردن لفظ سرکار در حق یکدیگر دریغ نمی ورزند.