حوزه‌های سیاسی مورد علاقه شاه

شاه به دلایل روانی و نیز سیاسی تمایل داشت خود تنها عامل تصمیم گیرنده در کشور باشد. با این حال سه حوزه سیاسی بیش از سایر حوزه‌ها مورد توجه شاه بود و به نوعی شاه نسبت به آنها حساسیت داشت. تمام منابع اطلاعاتی مربوط به این سه حوزه در دست شخص شاه بود:
«شاه اطلاعات خویش را از سازمان اطلاعات و امنیت کشور دریافت‌ می‌کرد اما این مانع رسیدنِ اطلاعات از منابع دیگر نمی‌‌شد. اطلاعات او در مورد کشور، بیش از اطلاعات وزیران بود و به همین سبب قادر بود برتری خود را حفظ نماید. همیاران وی که بیش از بیست نفر بودند و در مشاغل نظامی و دیوانی فعالیت‌ می‌کردند، به طور مداوم و چند بار در هفته با او ملاقات‌ می‌نمودند تا گزارش کار‌های ‌خود را در اختیار وی قرار داده و دستورات لازم را دریافت دارند. ارتش، نفت و امور خارجه سه حوزه‌ای بود که برای شاه اهمیت فراوانی داشت. او همواره ارتش را با دقت زیر نظر و با سران ارتش ارتباطی دایمی داشت. او به طور مرتب در جلسات و گروه‌های ‌سران ارتش و نیرو‌های ‌سه گانه حضور‌ می‌ یافت و امرای ارتش را نیز در طول هفته به حضور‌ می‌پذیرفت در مسائل مربوط به نفت دیدگاهی کاملاً تخصصی داشت. به گفته‌ ‌شاه او هر چه را که باید در مورد نفت‌ می‌دانست و متخصص این زمینه بود. در مسائل خارجی نفت او سخن آخر را‌ می‌گفت نمایندگان ایران در جلسات اپک مجبور بودند دستورات وی را اجرا نمایند و حق ابراز عقیده یا موضع خویش را پیش از مشورت با او نداشتند. شاه نه تنها خط حرکت در مذاکرات مربوط به نفت را تعیین‌ می‌کرد بلکه به ارائه‌ ‌رهنمود و دستور در تمامی جنبه‌‌های ‌صنعتی و سازمانی نیز‌ می‌‌پرداخت.»

منبع: حمیدرضا ملک‌محمدی، از توسعه لرزان تا سقوط شتابان: توسعه اقتصادی، نظامی و بی‌ثباتی سیاسی رژیم پهلوی دوم (1347- 1357)، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1381، ص 213