با شروع جنگ جهانی اول، عثمانی بدون توجه به سیاست بیطرفی ایران، شمال کشور را اشغال کرد. جلوگیری از نفوذ عثمانی به کشور کار سختی نبود؛ اما بیتدبیری برخی از مقامات و مسئولین باعث شد تا کشور عثمانی به راحتی وارد ایران شود و بخشهایی از کشور را اشغال کند.
بعد از پایان چنگ جهانی اول، برخی از دول متخاصم از جمله انگلیس از خارج کردن نیروهای نظامی خود امتناع کردند. در این شرایط دولتمردان ایرانی تلاشهای گستردهای را جهت برون رفت از این بحران در پیش گرفتند. کمک خواستن از آمریکا که در آن دوره که در اذهان سیاستمداران ایرانی به عنوان کشوری بیطرف شناخته میشد از جمله این راهها بود.
دکتر ابراهیم حشمت الاطبا ، مردی که بعضی ها می گویند ریاکاری وثوق الدوله و فرستاده اش تیمور تاش را باور کرد و امضای پشت قرآن رضاخان را جدی گرفت ، یکی از سران نهضت جنگل و دست راست میرزا کوچک جنگلی بود . مردی که دوش به دوش میرزا کوچک پایداری کرده بود ، از مسیر عجیب و غریب و غیرقابل دسترس قله های شاندرمن با پای پیاده رد شده بود ، سربازانش را محاصره ماسوله ...
بعد از قرارداد استعماری 1919 که میان وثوقالدوله و بریتانیا به امضا رسید، حجم انتقادات و اعتراضات وارد شده به آن، اجرای قرارداد عملاً منتفی و به طور کلی ملغی گردید. در این شرایط، بریتانیا با ابزارهای سیاسی دیگر درصدد اعمال نفوذ و به دست گرفتن قدرت برآمد که کمیته آهن یکی از این ابزارها بود . . .
درباره قرارداد 1919 ایران و انگلیس که بر خلاف خواست وثوفق الدوله در نهایت با مخالفت مردم و نمایندگان به سرانجام نرسید حرفها و حدیثهای فراوانی زده شده است. با اینحال در حمایت بی چون و چرا و بدون پیش شرط سید ضیا از این قرارداد ننگین تردید نیست. درباره انگیزه سید ضیا از انجام این اقدام حسین مکی طی سلسله مقالاتی تحت عنوان «مقدمات کودتای 1299» با استناد ...
در دهه 1340 یک هیئت اقتصادی از ایران به ریاست مهندس غلامعلی فریور وزیر صنایع و معادن وارد آلمان شد. در این هیئت علی وثوثق معاون نخست وزیر، خداد فرمانفرمائیان، قائم مقام سازمان برنامه، منوچهر فرمانفرمائیان عضو هیئت مدیره شرکت نفت و چند تن دیگر از مقامات بلند پایه عضویت داشتند . . .
انگلستان برای ارتقای وزن ژئوپلتیکی خود، سعی داشت با تحمیل قرارداد استعماری 1919، عملاً ایران را به تحت الحمایه خود تبدیل نموده و گوی سبقت را از سایر رقیبان ربوده و پیشتاز تحولات سیاسی ایران باشد. نتیجه نهایی این قرارداد چیزی به غیر از تثبیت نفوذ همه جانبه انگلیس نبود.
شعری از وثوق الدوله که مستشار الدوله بدان اشاره کرده و در ابیات شش و هفت غزل اول خود بر مضامین آن انگشت نهاده است در دیوان وثوق ص 86 ، به اهتمام علی وثوق - تهران ، 1343 آمده و همان غزلی عالی و مشهوری است که وثوق الدوله در اروپا و در جواب شیخ الملک اورنگ سروده است و گوشههای زیبا در آن به حال و روزگار خود دارد.
سلطان احمدشاه قاجار دست کم در یک مورد رسماً از قرارداد 1919 ستایش کرده است. او شب دهم آبان 1289 در مهمانی رسمی که لردکرزن، وزیرخارجه وقت بریتانیا به افتخار او ترتیب داده بود خوشحالی خود را از انعقاد قرارداد اعلام کرد....
سرپرسی کاکس (وزیر مختار انگلیس) دردوازدهم ذی قعده 1337 مطابق با مرداد 1298 ه.ش قرار داد نهم اوت 1919 م را با وثوق الدوله نخست وزیر وقت منعقد نمود.در 24 شهریور 1297 وارد ایران شد
بدین منظور وزرات خارجه انگلیس با کابینه وثوق الدوله – سیاستمداری نامحبوب- به منظور عقد قراردادی دوجانبه برای کمک فنی و همکاری اقتصادی به مذاکره پرداخت و قرارداد بدآوازه 1298/1991 ثمره این مذاکرات بود
رضا سلیمان نوری گفت: وثوق درباره قیام جنگل اینگونه تبلیغ میکرد که قیام کاملا کمونیستی است که در پی جدا کردن ایران هستند. از زمان وثوق به بعد در روزنامهها تبلیغ میشد که نهضت جنگل در پی جداسازی بخشی از کشور است.