حضور پرتغالی‌ها در خلیج فارس و هرمز، آغازگر دوران جدیدی در این منطقه بود. پرتغال توانست با حضور در هرمز و خلیج فارس منافع سرشاری را از آن خود کند و در کنار آن تسلط خود را سالیان سال تداوم بخشد

استعمار پرتغالی‌ها بر خلیج فارس موضوعی است که معمولا به طور بسیار کمرنگی به آن پرداخته شده است. این در حالیست که پرتغالی‌ها بعد از ورود به خلیج فارس دست به غارت و چپاول شدید اموال زدند و بیرحمانه بسیاری از مردم مخالف را از سر راه برداشتند.

از اسپانیا و پرتغال به عنوان استعمارگران پیر یاد می‌شود. این دو کشور به خصوص اسپانیا، جز اولین کشورهایی بود که قدم به وادی استعمارگری گذاشت. اسپانیا سالیان سال، مستعمرات زیادی را در نقاط مختلف دنیا به چنگ آورد و اداره کرد؛ اما علیرغم آنکه این کشور از نظر وسعت، مستعمرات زیادی را برای خود دست و پا کرد، خیلی زود از جرگه استعمارگران خارج شد و درواقع مستعمرات ...

یکی از نقاط عطف در تاریخ استعمارگری اروپا پایان انحصارطلبی بازرگانی اعراب و تفوق بازرگانی کشورهای اروپایی است. این وضعیت بر اثر جنگ میان هندی‌ها و اعراب از یک سو، با ناوگان آلمیدا پیش آمد و تاثیرات زیادی بر روند استعمارگری داشت.

هلند یکی از کشورهای اروپایی بود که با اقتصاد نه چندان پیشرفته خود، به مانند بسیاری از کشورهای اروپایی وارد فعالیت‍‌های استعماری شد. این کشور گام‌های ابتدایی در عرصه استعمارگری را با ایجاد کمپانی هند شرقی برداشت.

از پرتفال به عنوان اولین کشور استعمارگر یاد می‌شود. این کشور علیرغم آنکه در اروپا قدرتی کوچک محسوب می‌شد اما با در پیش گرفتن سفرهای اکتشافی آغازگر عصر استعمارگری شد. این تکاپوها از قرن پانزدهم میلادی و از طریق سفرهای دریایی آغاز شد.

بعد از اسپانیا و پرتغال، دیگر کشور‌های اروپایی نیز از منافع استعماری آگاه شدند و به پویش استعمارگری روی آوردند. این حرکت، آغاز رقابت‌های استعماری میان اروپاییان بود. اروپاییان در راستای منافع استعماری خود، از ابزار دین بهره جستند.

هلند یکی از کشور‌های مهم استعمارگری بود که بعد از اسپانیا و پرتغال به امید دستیابی به ثروت و سرزمین‌های بیشتر وارد رقابت‌های استعماری شد. این کشور نیز اشتهای سیرناپذیری در کسب مستعمرات داشت. هلند در این مسیر به تشکیل کمپانی‌های استعمارگری پرداخت.

پرتغالیها، به تقلید از الگوی اسپانیا در قاره آمریکا، برزیل را نیز مستعمره خود ساختند، که سرانجام به باارزشترین مستعمره پرتغال تبدیل شد و با تولید نیشکر، قهوه، و برده سود‌های هنگفتی نصیب این کشور کرد

پس از کشفیات کریستف کلمب در اواخر قرن پانزدهم میلادی، جستجو و تلاش برای یافتن راه تجارتی تازهای به شرق، ادامه یافت. در این میان فرناندو ماژلان، از جنگجویان بازنشسته پرتغال، داوطلب یافتن راه دریایى تجارتی جدیدی برای دولت اسپانیا شد.وی در 20 سپتامبر 1519م با پنج کشتی پوسیده راه خود را در پیش گرفت و در پایان آن سال، به نزدیکی امریکای مرکزی رسید.

حدود 500 سال پیش در روز 7 ژوئن سال 1494 میلادی نمایندگان پادشاهان پرتغال واسپانیا در شهر توردسییاس واقع در والادولید اسپانیا ، پیمانی به نام پیمان توردسییاس را امضا کردند.

چهارم ماه می 1515 پرتغالی ها در جزیره ایرانی هرمز مستقر شدند و فصل تازه ای در تاریخ منطقه بازشد که عنوان آن را «مداخله غرب در خاور میانه و استثمار این منطقه» قرار داده اند که مهد تمدن بشر بوده است ـ فصلی که هنوز بسته نشده است. پاپ الکساندر ششم طبق فرمان مورخ چهارم می 1493 خود، جزایر شرق نصف النهار میانی اقیانوس اطلس را به پرتغالی ها و سرزمین های غرب ...