رضاخان به اصول دموکراسی و نهادهای مدنی همچون حزب، اعتقادی نداشت. او وجود افراد قوی ولو تابع را نیز مانعی در برابر قدرت خود میدید و تنها بر ارتش قوی تکیه داشت. از این رو افرادی چون تیمورتاش علیرغم دوستی نزدیک با شاه، به راحتی از دایره قدرت سیاسی کنار گذاشته شدند
موضوع آزادیهای سیاسی یکی از بزرگترین مطالبات مردم از حکومت پهلوی بود. معترضان معتقد بودند که آزادی سیاسی آنان که با تلاش فراوان در حکومت مشروطه به دست آمده بود، نقض شده است. نمود این خفقان را میتوان در آزادی نسبی سیاسی در سال 57 و از زبان یک شاهد عینی خارجی مشاهده کرد
یکی از کسانی که توسط گروه فدائیان اسلام ترور شد، احمد کسروی بود که با ارائه تحلیلهای شخصی از دین اسلام، بسیاری از اصول دینی را زیر سوال برد. با این حال، کسروی قبل از آنکه مورد ترور واقع شود، با صفوی بر سر برخی از اختلافات به پای منازعه نشسته بود.
برخی در آستانه انقلاب معتقد بودند که حساب کار فرح از شاه جدا است و او با اقدامات خاص خود، جایگاه متفاوتی در اذهان مردم دارد. اما برخلاف این تصور، چهره فرح نیز به دلیل برخی از اقداماتش، کاملا خدشهدار شده بود.
شاه برای بخش نظامی، اهمیت زیادی قائل بود و از همین رو بودجه کلانی را در بخش خرید تسلیحات و آموزش نیروهای متخصص اختصاص داده بود. اما علیرغم توجهات ویژه به این بخش، انتظارات او هیچگاه تحقق نیافت و این بخش با ضعفها و کاستیهای اساسی مواجه بود.
حکومت پهلوی در زمان اوج گرفتن تظاهرات مردمی در سال 57، به اقدامات متعددی متوسل میشد تا مخالفان را افرادی خرابکار جلوه دهد. یکی از این اقدامات، کشف توطئههایی بود که ظاهرا هیچ کدام وجود نداشتند و تنها از سوی حکومت مطرح میشدند.
حسنعلی منصور فرزند علی منصور (وزیر و نخستوزیر عصر پهلوی) و نوهٔ دختری حسن رئیس ظهیرالملک (حکمران و دولتمرد عصر قاجار و پهلوی) بود.
جالب اینجاست که پدر و پسر را عمال بیگانه در کشور به مقام نخست وزیری رساندند. در نوروز ۱۳۲۹ منصور با حمایت روشن سفارت و شخص سفیر بریتانیا یعنی لوروژتل، پس از ساعد مراغهای، نخستوزیر شد، زیرا انگلیسیها او را قادر به ...
وضعیت حقوق بشر در ایران در دوره حکومت پهلوی، در نازلترین سطح خود قرار داشت و همین موضوع صدای حامیان حقوق بشر و حتی برخی از متحدان غربی شاه را درآورده بود. اما شاه با بدبینی، ضمن رد هر گونه انتقادی، مدعی بود که هیچ شکنجهای در ایران وجود ندارد.
عبدالعلی لطفی (زاده ۱۲۵۸ یا ۱۲۵۹– درگذشته ۱۳۳۵) سیاستمدار و حقوقدان، وزیر دادگستری ایران در دولت محمد مصدق بود. وی پیش از دوران وزارت، رئیس دیوان جزای عُمّال دولت (دیوان کیفر کارکنان دولت) و رئیس کل بازرسی کل کشور بود.
22 بهمن - انقلاب شکوهمند اسلامی ایران در 22 بهمن سال 1357 به پیروزی رسید و مردم انقلابی، اداره حکومت کشور را به دست گرفتند.سال 1357 در حالی آغاز شد که صدای مهیب انفجار خشم مردم که از 19 دی سال 1356 در قم آغاز شده بود از تبریز، یزد، جهرم، کازرون، تهران، اصفهان، شیراز، مشهد، رفسنجان، همدان، نجفآباد و سایر شهرهای ایران به گوش شاه و آمریکا میرسید.
مخالفان شاه تنها به مخالفان داخلی محدود نبودند، بلکه بسیاری از ایرانیان خارج از کشور نیز علیرغم آنکه از زندگی، فرهنگ و تحصیلات غربی بهره میبردند، مخالف سیاستهای شاه بودند. از این رو گزارشات زیادی از تظاهرات دانشجویان علیه شاه در کشورهای غربی همچون آلمان وجود دارد. با این حال دستگاه حکومت به جای شناسائی دقیق مخالفان، آن را به عوام چپ و تودهای در ...
مهمترین تکیه گاه شاه در حفظ قدرت، ارتش بود. چرا که بسیاری از دوستان و مشاوران فکری شاه او را تنها گذاشته و یا شاه خود آنها را به طرق مختلف و در راستای سیاست نمایشی آشتی ملی، زندانی کرده بود. با این حال ارتش نیز چندان قابل اعتماد نبود. هارنی در این باره مینویسد
آمریکا در برقراری ارتباط با دانشجویان و دانشگاهیان از شیوه جذب افراد مایل به غرب و یا مخالف با روحانیون استفاده میکرد. درواقع خدمت صادقانه آن افراد و بیوگرافی قوی در این زمینه یکی از شروط و رموز اصلی در جذب افراد محسوب میشد
ماه محرم یکی از ماههای مهم برای آغاز اعتراضات سیاسی مردم و انقلابیون بود؛ زیرا فرصت عزاداریهای دستهجمعی امکان اعتراضات گروهی و طرح شعارهای سیاسی را بیش از پیش فراهم میساخت. نمونه این شرایط را میتوان در محرم سال 57 مشاهده نمود.
در طی دوران حکومت پهلوی، قیمت نفت بارها با نوسات متعدد مواجه شد، اما در سال 1973 یک بحران جدی رخ داد که تاثیر مهمی بر قیمت نفت گذاشت. این بحران با افزایش قیمت نفت نشان داد که شاه نفت تا چه اندازهای اهمیت دارد و شاه میتوانست با تکیه بر مردم و فروش نفت از کشورهای غربی مستقل باشد، اما هیچگاه این اتفاق رخ نداد
بعد از اولتیماتوم روسیه به ایران که در پی استخدام مستشار آمریکایی صورت گرفت، کشور با وضعیت هرج و مرج و ناامنی مواجه شد. در این دوره عده زیادی از گروههای مذهبی و وطندوستان، با تقبیح و انزجار از دخالتهای روسیه در کشور، راهحلهایی را ارائه کردند. روزنامه آفتاب نیز از جمله روزنامههایی بود که در این زمینه راهحلی را ارائه داد
موضوع ورود امام به کشور، مهمترین چالش شاه و قدرتهای حامی آنها بود. ترس شاه از این بود که ورود امام قدرت او را به طور کلی متزلزل نماید و او را برای همیشه برکنار کند. تحلیلگران غربی نیز پیشبینی میکردند با ورود امام به کشور احتمالاً درگیری و کودتا شکل بگیرد
رهبر فدائیان اسلام، نواب صفوی، با بسیاری از علما و روحانیون در ارتباط بود و در بسیاری از مسائل سیاسی از آنها تبعیت میکرد. یکی از روحانیونی که نواب با او ارتباط نزدیکی داشت و آن ارتباط بعدها دستخوش فراز و نشیبهایی شد، آیتالله کاشانی بود.
انگلیس و بسیاری از قدرتهای خارجی با ستایش از رضاخان، او را منجی ایران دانسته و معتقد بودند که در دوره او زمینه مساعد برای گسترش روابط خارجی و نیز مساعد شدن وضعیت مردم شکل خواهد گرفت؛ اما با گذشت زمان بسیاری از این تحلیلها اشتباه از آب درآمد.
هفت سین به معنای هفت قلم شیئی که نام آنها با حرف «س» (سین) آغاز میشود، یکی از اجزای اصلی آیینهای سال نو است که بیشینهی ایرانیان آن را برگزار میکنند. این اقلام سنتاً در سفرهی هفت سین چیده و به نمایش گذاشته میشوند.