یکی از وقایع مهم که درسال 1306 شمسی رخ داده است توطئه کودتا علیه رضاخان از طرف یکی از افسران ارتش و کشف و خنثی کردن ان از طرف رضاخان بود. جزئیات این ماجرا هرگز فاش نشد ولی از مجموع نوشته ها و اطلاعاتی که در دست است چنین بر می آید که . . .
روابط سیاسی ایران و آلمان در سال 1855 /1303 هجری شمسی برقرار و سفارت ایران در برلین به وسیله موید السلطنه گشایش یافته بود. از آن تاریخ تا شهریور 1320 یازده نفر مقام وزیر مختاری در آلمان را به عهده داشتند. بعد از اشغال ایران توسط متفقین، روابط میان دو کشور قطع شد و در شهریور 1322 ایران به آلمان اعلان جنگ داد . . .
جنگ سرد زمانی آنچنان فضایی را در عرصه جهانی ایجاد کرده بود که دو ابرقدرت قرن هر که را که با آنان نبود را به مثابه دشمن حساب می کردند و از این رو بودند شخصیت ها و یا دولتهایی که ممکن بود بدون ایجاد هیچ گونه تنش و درگیری در جبهه دشمن باشند؛ این امر به طور خاص تا مرگ استالین امری رایج بود . . .
شیخ فضل الله آنقدر آماج تهمت ها و انتقادات ناروا قرار گرفته است که گویی او از اساس با همه وجوه دنیای مدرن مخالف بوده است. این در حالی است که او همه آنچه را که باعث پیشرفت ایران می شد می پذیرفت و تنها با غربی شدن ایران مشکل داشت . . .
در زمانه اصلاحات ارضی، حکومت مقابله با مالکین را بسیار محکم و سخت دنبال می کرد. آنان به دنبال این بودند تا قدرت سیاسی مالکین را به نفع دولت مصادره کنند و به نظر می رسید در این اقدام کمی عجولانه عمل می کردند. این مسئله به خوبی از روایت فرمانفرماییان مشخص بود . . .
برخلاف آنچه به ظاهر به نظر می رسد، روابط انگلستان و ایالات متحده همیشه نیز خوب نبوده است. از جمله اختلافاتی که آنان در زمان جنگ جهانی دوم در ایران داشتند. اگرچه این اختلافات کوچک بود، اما ایرانیان از انگلستان منزجر را به ایالات متحده امیدوار می کرد؛ امیدی که در کودتای 28 مرداد 1332 به یاس تبدیل شد. یکی از اختلافهای انگلیس و آمریکا در ایران مربوط به ...
حزب توده اگرچه حزبی بسیار سازماندهی شده و قدرتمند محسوب می شد؛ اما هرگز در راستای خدمت به ایران و ایرانی گامی برنداشت و همیشه به عنوان ابزار بیگانگان اقدام کرد. جالب اینکه با آن همه خودش خدمتی به راحتی روس ها آنها را در آذربایجان کنار گذاشتند و خادمین دیگری را برگزیدند . . .
قحطی بزرگ واقع شده در ایران در فاصله سالهای 1917 تا 1919 میلادی را باید هولوکاست واقعی در تاریخ معاصر ایران و جهان به شمار آورد. قحطی ای که در نتیجه آن حدود نیمی از جمعیت ایران تلف شد. نکته جالب توجه و شرم آور آنکه دولتهای غربی و پیروز جنگ اول جهانی از جمله بریتانیا در مجموعه مذاکرات خود در ورسای با تائید این قحطی به ذکر دلایلی برای توجیه آن پرداخته ...
بسیاری تلاش می کنند تا با بیان این نکته که سفارت انگلستان تمایل به پناه دادن به شیخ فضل الله نوری داشته است، او را شخصیتی معرفی کنند که با حمایت از استبداد محمدعلی شاه، منافع روسیه در ایران را تامین می کند. اما واقعیت چیزی غیر از این است. شیخ فضل الله نه طرفدار محمدعلی شاه بوده و نه طرفدار روسیه. جرج چرچیل (مدیر اداره ی شرقی سفارت انگلیس در عصر مشروطه) ...
ایرانیان به ذات نمی توانستند به سوی روس های کمونیست و حکومت کمونیستی شوروی گرایش یابند. دلیل این امر نیز حضور مذهب در زندگی خصوصی و اجتماعی ایرانیان بود. اما روس ها نیز آرام ننشسته بودند. آنان در تلاش بودند تا مردم را باورهای فکری خود همراه کنند و در ایران راستا برنامه های متنوعی را تدارک دیده بودند . . .
در زمان پهلوی آنچه باعث نزدیکی به دربار و شخص شاه می شد، نه کارآمدی و شایستگی فردی؛ بلکه میزان اغراق و تملق گویی بود. این رو اطرافیان شاه تلاش می کردند در این راه گوی سبقت را از اطرافیان خود بربایند و خود تملق گویی ارشد، باشند. یکی از مصادیق این شیوه و حربه را در ادامه مرور می کنیم . . .
جنگ جهانی اول، همچون جنگ خانمان سوز دوم جهانی صدمات و هزینه های بسیاری را برای کشور ما به همراه داشت. جدای از بی خانمانی، قحطی را در ایران گسترش داد و بدبختی و فلاکت را برای ایران فراهم کرد. این در حالی بود که دولت ایران در همان ابتدای جنگ اعلام بی طرفی کرده بود . . .
در تاریخ زمان هایی است که روس و انگلیس در کشور نفوذ دارند و آنچه در این میان دارای اهمیت بوده حذف آن دیگری از صحنه جغرافیای ایران بوده است. بدون توجه به اینکه چه بر سر مردم این کشور آمده و می آید. حضور خارجی ها و مصرف و خارج کردن مواد غذایی قحطی های گسترده ای را به ایران تحمیل کرده بود که گاهی خود نظاره گر آن بوده اند . . .
سلسله قاجار آغاز انحطاط ایران بود. حکومتی که در آن اقتدار شاه در لباس و قامت استبداد وجود داشت، اما از این اقتدار چیزی به مردم و جامعه نمی رسید. شاه در مقام اسم بسیار از القاب را دارا بود، اما در عرصه عمل نه . . .
نگاه حکومت پهلوی اول به مسئله کشف حجاب بسیار سطحی بود. به گونه ای که آنان علاج دردهای کشور را در کشف حجاب می دانستند. در واقع رضاشاه و نخبگان اطراف او به یکی از شاخص های ظاهری فرهنگ اروپا به مثابه یک اصل بنیادین در تحول غرب می نگریستند و از این رو بر اجرای آن بسیار مصر بودند . . .
اوایل دهه 40 همراه با روی کارآمدن کندی در آمریکا و علی امینی در ایران زمینه ای برای بازسازی فضای باز سیاسی در ایران فراهم شد. فضای که خیلی زود همچون سالیان گذشته بسته شد. در این برهه کوچک دانشجویان به دلایل مختلف انگیزه های زیادی برای ورود به عرصه سیاسی داشتند. اما این انگیزه ها چه بود؟
عهده نامه گلستان و ترکمنچای از صفحات تلخ تاریخ معاصر ایران است؛ تا پیش از قاجار و به طور خاص در عصر صفویه، حکومت ایران از جمله حکومتهای قدرتمند جهان بود که اروپایی ها برای مقابله با عثمانی ناچار به تعامل و ارتباط گیری با آن بودند؛ جنگ با روسیه اما این شکوه و جلال را بهم زد . . .
ایرانیان در عصر قاجاریه آنچنان ضعیف شده بودند که نتوانستند در مقابل ارتش سراپا مجهز روسیه بایستند و سرانجام علیرغم جانفشانی ها و مقاومت بخش های زیادی از منطق شمالی ایران و از جمله گرجستان را از دست دادند. اما به غیر از قدرت روسیه، عوامل دیگری نیز در شکست ما از این کشور موثر بود. از جمله آنکه سالها پیش از آن در حمله اقامحمدخان به این سرزمین خاطرات بدی ...
رضا قلی میرزا مصرانه گفت با آنکه علیه جان پادشاه توطئه چیده است ولی مرتکب کار خطایی نشده است و حتی در برابر نادر به وی گفت: «تو آدم ظالمی هستی و باید کشته شوی. آخرین کاری که میتوانی با من بکنی این است که مرا بکشی.» نادر در میان غضب و ترحم پاسخ داد «نه، نمیخواهم تو را بکشم ولی کاری میکنم که برای سایر شاهزادههای دنیا درس عبرتی باشد.این است که چشمهایت ...
بارها و بارها این نکته مورد تاکید قرار گرفته که در دوره پهلوی اول و دوم مجلس ایران مجلسی فرمایشی بود و همه چیز در عمل توسط شاه رقم زده می شد. اما این مجلس فرمایشی چگونه شکل می گرفت؟ نمایندگان مورد نظر شاه چگونه انتخاب و یا به عبارتی انتصاب می شد؟ پاسخ این پرسش را می توان از نفیسی، یکی از شخصیت های سیاسی آن دوره شنید . . .