نهضت جنگل یکی از نهضتهای مهم تاریخ معاصر ایران است که از اردیبهشت ماه سال 1294 با رفتن میرزا کوچکخان به سوی رشت و تشکیل هیئت اتحاد اسلام در این شهر آغاز شد. در مسیر این نهضت میرزا به عنوان یک روحانی مبارز، آگاه و فداکار سالها با انگلیسیها و روسهای متجاوز به خاک میهن مبارزه کرد. در حقیقت تکاپوی میرزا کوچکخان را باید برای اعتلای کلمه اسلام، ...
شاه به دستور ایالات متحده آمریکا در اوایل دهه 1340 اصلاحات ارضی را در ایران به اجرا گذاشت. مهمترین کارکرد سیاسی این اقدام در روستاهای ایران، حذف مالکین بود و بدین ترتیب دولت در روستاها با مردم به شکلی مستقیم مواجه شد.
ملک جهان خانم (۱۲۲۰ - ۱۲۹۰ ه.ق) نوه فتحعلی شاه در شانزده سالگی با پسردایی اش محمد میرزا (محمد شاه قاجار) ازدواج کرد. او اولین زنی است که ۴۵ روز به تنهایی در تهران حکمرانی کرد و از زنان بانفوذ و توانایی بود که در تاریخ دارالخلافه مثال زدنی است.
از میان نخستوزیران حکومت پهلوی، اشرف فقط با قوامالسلطنه موافق بود؛ زیرا قوام علیرغم قلدری و خـودخواهی ، به اهمیت و نفوذ اشرف پی برده بود و اغلب توصیهها و سفارشهای او را مـیپذیرفت.
بنا به مشاهدات جهانگردان خارجی، ایرانیان از جمله مردمانی بودند که به موضوع پوشاک خود بسیار اهمیت قائل می شدند. طبق مشاهدات جهانگردانی که در عصر قاجاریه از ایران بازدید داشتند؛ ایرانی ها برای لباس زیبا اهمیت بسیار قائل هستند و بسیار دوست دارند که برازنده و تمیز لباس بپوشند و این امر حتی در مورد کسانی که پا به سن گذارده اند نیز صادق است.
مدارس دخترانه در زمان قاجار و پهلوی به طور کاملا محدود دایر بودند. در این مدارس دروس های مختلفی تدریس می شد که بعضا بیشتر شامل دروس عملی و خانه داری می شد.
در روزهای آخر رژیم پهلوی، سفیر آمریکا در ایران بود که نقش مهمی را ایفا می کرد. کار تا جایی بود که سالیوان رفتار شاه را مسخره می کند و او را به کنایه شاه شاهان می نامد. لقبی که شاه در جشن های 2500 ساله شاهنشاهی به کوروش شاه هخامنشی میدهد و خود را وارث تاج و تخت هخامنشیان توصیف میکند.
در خاندان پهلوی، «فساد» خصوصیتی مشترک است که به واسطه تربیت خانوادگی از پدر به تکتک فرزندان منتقل گردید و همه فرزندان رضاخان ـ پسر و دختر ـ در خصلت فاسد بودن، همگون پدرشان بودند. محمودرضا پهلوی، ششمین فرزند رضاشاه و دومین فرزند او از عصمتالملوک دولتشاهی، آیینه تمامنمای فساد بود.
قاجاریان برای مهمان ارزش و احترام خاصی فائل بودند. آنان بسیاری از امور اولیه و شخصی مهمانان را نیز توسط خدمتکاران انجام میدادند تا مهمان بتواند آرامش لازم را داشته باشد. البته بسیاری از این کارها از نظر برخی از افراد تشریفات بیش از حد و یا نوعی تجملگرایی محسوب میشد.
شاه هیچگاه ادعای زندانیان سیاسی و برخی از رسانههای داخلی و خارجی پیرامون شکنجه زندانیان را قبول نمیکرد و به اشکال مختلف تلاش میکرد تا آن را دروغ جلوه دهد؛ اما این موضوع در خاطرات بسیاری از عوامل حکومت و حامیان شاه نیز بارها تکرار شده است.
گرچه قرن بیستم را قرن استقلال مستعمرات و ضعف برخی از کشورهای استعمارگر دانستهاند؛ اما در همین قرن هم بسیاری از استعمارگران همچنان اصرار به حفظ مستعمرات خود به بدترین شکل ممکن داشتند. در مواردی، استعمارگران با ایجاد فتنه در مستعمرات، منجربه جنگ و تعارضات داخلی در این کشورها میشدند. کنگو را میتوان مصداقی از موضوع دانست.
ایران به دلیل قرار گرفتن در یک منطقه نیمه خشک، همواره با مشکلات کمآبی مواجه بوده است. در دوره قاجار نیز ان مشکل وجود داشته و در برخی از شهرها و منطقه پررنگتر هم بوده است. همین مسئله باعث شده بود تا تأمین آب سالم در برخی از شهرها با مشقت و مشکلات فراوان روبرو باشد.
در نخستین روزهای سال، گردونه جمهوریخواهی، تغییر رژیم سیاسی و الغای سلطنت قاجاریه همچنان در حال گردش بود. رضاخان موفق نشد در روز تحویل سال 1303 که سه عید را در خود جمع داشت (نوروز، تولد حضرت حجت(عج)، روز جمعه) به هدف اصلی خود برسد.
اولتیماتوم معروف روسها در دوره مشروطه، سرآغاز فصل جدیدی از بحرانهای سیاسی در ایران بود. وقتی روسها اولتیماتوم خود را صادر کردند، گرچه مردم بسیاری از شهرها به مخالفت با آن برخاستند، اما واقعیت آن است که واکنش دربار و مقامات چندان درست و منطقی نبود.
رضاخان را بنیانگذار پایههای دولت مطلقه نوین در ایران دانستهاند. او از همان زمان که به عرصه قدرت وارد شد، تمرکزگرایی قدرت را با بدترین و خشونتآمیزترین ابزارها آغاز کرد. علاوه بر قلع و قمع قدرتهای محلی که با سرکوب شدید رؤسای قبایل صورت گرفت، بسیاری از نخبگان فرهنگی و سیاسی نیز از طریق ترور، حذف و نابود شدند.
رضاشاه مراسمات سنتی ایرانیان را که بسیاری از آنان شامل مراسمات عزاداری برای امامان بود، منافی با توسعه میدانست و تصور میکرد با از بین بردن این مراسمات میتواند باعث پیشرفت و توسعه کشور شود. او درصدد بود مراسمات و آیینهای باستانی را با زور و تحکم جایگزین مراسمات مذهبی کند و از این طریق مذهب را از زندگی ایرانیان حذف نماید.
سبک معماری در ایران از دیرباز سبکی منحصر و زیبا بوده است. این سبک در رابطه با بسیاری از مکانها و بناهای عمومی و حتی شخصی قابل تشخیص است. سبک معماری ایرانیان در دوره قاجار نیز در بسیاری از مکانها جلوه و نمود خاص خود را داشت.
شهر تبریز در دوره قاجار یکی از شهرهای مهم کشور و درواقع پایتخت دوم محسوب میشد. علیرغم اهمیت سیاسی و تجاری این شهر، از نظر بسیاری از خارجیانی که در ایران حضور داشتند.
چند سال بعد از کشف نفت ایران، چندین چاه نفت در برخی از کشورهای عربی از جمله عربستان کشف شد. علیرغم اینکه این چاهها نیز ارزش زیادی داشتند، اما برای انگلیس نفت ایران از لحاظ ارزش مادی، بالاتر از نفت عربستان بود.