عمال انگلیسى،مردم هرات مخصوصا اعیان شهر را به وسیله‌ى پول و تبلیغات عارى از حقیقت با مقاصد خود همراه و آنان را به هواخواهى از امیر کابل دعوت کردند و وقتى سام خان ایلخانى به هرات رسید،مردم دروازه‌هاى شهر را به روى او بستند و محمد یوسف خان را به قتل تهدید کردند.سام خان فورا مراتب را به حسام السلطنه اطلاع داد.در همان اوقت سردار علیخان سه کوهه از سیستان خبر داد که یکى از پسران دوست محمد خان به خاک ایران تجاوز کرده است.
۰
عمال انگلیسى،مردم هرات مخصوصا اعیان شهر را به وسیله‌ى پول و تبلیغات عارى از حقیقت با مقاصد خود همراه و آنان را به هواخواهى از امیر کابل دعوت کردند و وقتى سام خان ایلخانى به هرات رسید،مردم دروازه‌هاى شهر را به روى او بستند و محمد یوسف خان را به قتل تهدید کردند.سام خان فورا مراتب را به حسام السلطنه اطلاع داد.در همان اوقت سردار علیخان سه کوهه از سیستان خبر داد که یکى از پسران دوست محمد خان به خاک ایران تجاوز کرده است.ناصر الدین شاه که در اوایل سلطنت خود مى‌خواست با انگلیس و عثمانى و فرانسه بر ضد روسیه متحد شود و عهدنامه‌ى ترکمانچاى و گلستان را لغو و قفقازیه را تصرف کند و به همین لحاظ از پیروى و تمایل به سیاست روسیه جدّا احتراز مى‌کرد،در این موقع از تحریکات سیاسى عمال انگلیس در افغانستان به مقاصد شوم آن دولت پى برد و حسام السلطنه را به فتح هرات مأمور کرد و بیست فوج پیاده و هزار نفر تفنگچى به کمک او فرستاد.سپاه ایران همان راهى را که سپاه محمد شاه طى کرده بودند،پیش گرفتند و نخست به قلعه غوریان که کلید هرات بود، حمله بردند.سردار مجید خان افغانى پس از اندک مقاومتى قلعه را تسلیم کرد و در آن موقع فرمانفرما نیز با 10000سرباز از فارس به کمک حسام السلطنه رسید و متحدا به هرات حمله بردند.چون سپاه افغان گرد شهر هرات خندقى عمیق حفر کردند،نیروى ایران ناچار آن شهر را در محاصره انداخت و بعد از دو ماه مقاومت حاکم هرات از در اطاعت و تسلیم درآمد و به حسام السلطنه پیغام داد که اگر محاصره هرات را بشکند،تسلیم خواهد شد.عیسى خان یکى از سرداران افغانى که همراه حسام السلطنه بود او را به قبول پیشنهاد مزبور واداشت.سردار ایران تا چند کیلومترى غوریان عقب نشست و عیسى خان را به هرات فرستاد.وى پس از ورود به آن شهر،شاهزاده محمد یوسف خان را دستگیر کرد و به دست کسان صید محمد خان ظهیر الدوله سپرد و ایشان سردار مزبور را به قصاص خون ظهیر الدوله به وضع فجیعى کشتند.عیسى خان پس از پایان کار محمد یوسف خان خود زمام امور هرات را در دست گرفت و براى مقابله با سپاه ایران آماده شد.حسام السلطنه مجددا به شهر حمله برد و به زور گلوله توپ و به کمک بوهلر 1،مهندس فرانسوى،قسمتى از حصار شهر را ویران کرد. سرداران زیردست او نیز براى جلوگیرى از سپاه دو دوست محمد خان در سیستان و فراه متفرق شدند.عیسى خان در ماه صفر سال 1273 هجرى تسلیم شد و حسام السلطنه وارد هرات گردید و در اول ربیع الاولى همان سال در هرات به نام ناصر الدین شاه خطبه خواندند و حسام السلطنه فرمان شاه را مبنى بر الحاق مجدد هرات به حکومت مرکزى ایران اعلام نمود و به نام ناصر الدین شاه سکه زد.حکومت هند انگلیس که از آغاز حمله سپاه ایران به هرات به انواع وسایل براى انصراف ناصر الدین شاه از تصرف آن شهر کوشیده و کوشش آن دولت به جایى نرسیده بود و از طرفى مقدمات یک شورش بزرگ علیه انگلستان در هند فراهم مى‌شد و سیاست استعمارى بریتانیا سخت در خطر بود،در آن موقع حساس از سستى اراده و بى‌خبرى درباریان ایران استفاده کرد و با اعمال سیاست تهدید و مداخله مسلحانه در ایران نفوذ و حاکمیت ایران را از سراسر افغانستان ریشه‌کن ساخت.
cafetarikh.com/news/19950
تگ ها
تمام حقوق محفوظ بوده و استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.