در اﻳﺮان مقارن با سلطنت صفویان و قاجاریه، ﺑﺮﺧﻲ از مردم ﭼﻨﺎن ﺑﻪ آداب دﻳﻨﻲ در ﺗﻐﺬﻳﻪ ﭘﺎیﺑﻨﺪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﭘﻴﺶ از ﺧﻮردن ﻏﺬا و ﻧﻮﺷﻴﺪن آب ﻳﺎ ﺷﺮﺑﺖ، ﺑﻪ ﻗﺮآن ﻳﺎ ﺗﺴﺒﻴﺢ اﺳﺘﺨﺎره ﻣﻲزدﻧﺪ. ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻏﺬا ﺧﻮردن، ﭼﻨﺪان در ﻧﺰد ﻳﺮاﻧﻴﺎن ﭘﺴﻨﺪﻳﺪه ﻧﺒﻮد . . .
کافه تاریخ- سبک زندگی در اﻳﺮان مقارن با سلطنت صفویان و قاجاریه، ﺑﺮﺧﻲ از مردم ﭼﻨﺎن ﺑﻪ آداب دﻳﻨﻲ در ﺗﻐﺬﻳﻪ ﭘﺎیﺑﻨﺪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﭘﻴﺶ از ﺧﻮردن ﻏﺬا و ﻧﻮﺷﻴﺪن آب ﻳﺎ ﺷﺮﺑﺖ، ﺑﻪ ﻗﺮآن ﻳﺎ ﺗﺴﺒﻴﺢ اﺳﺘﺨﺎره ﻣﻲزدﻧﺪ. ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻏﺬا ﺧﻮردن، ﭼﻨﺪان در ﻧﺰد ﻳﺮاﻧﻴﺎن ﭘﺴﻨﺪﻳﺪه ﻧﺒﻮد. ﮔﻮاﻳﻦﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه اﻳﺮاﻧﻴﺎن ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﺑﺎور ﺑﻪ ﺣﻀﻮر ﻓﺮاﮔﻴﺮ ﺟﻨﻴﺎن از ﻏﺬا ﺧﻮردن ﻳﻚﻧﻔﺮه، ﭘﺮﻫﻴﺰ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ. در ﺳﺮ ﺳﻔﺮه، ﺑﺰرگ ﺧﺎﻧﻪ ﻳﺎ ﻣﻴﺰﺑﺎن ﺑﻪ ﺣﺎﺿﺮان، ﺑﺴﻢاﷲ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی دﻋﻮت آﻧﺎن ﺑﻪ ﺳﺮ ﺳﻔﺮه و آﻏﺎز ﺗﻨﺎول ﻏﺬا ﺑﻮد. ﭘﺲ از ﺻﺮف ﻏﺬا ﻧﻴﺰ ﻫﻤﮕﻲ ﺧﺪا را ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻧﻌﻤﺘﻲ ﻛﻪ داده ﺷﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ اﻟﺤﻤﺪﷲ از ﺳﻔﺮه ﻛﻨﺎر ﻣﻲﻛﺸﻴﺪﻧﺪ؛ ﺑﻪوﻳﮋه اﻟﺤﻤﺪﷲ ﮔﻔﺘﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﺧﺎﻧﻪ و ﻣﻴﺰﺑﺎن ﺑﻪ ﺻﺪای ﺑﻠﻨﺪ ﺑﻪ آن ﻣﻌﻨﺎ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻧﻮﻛﺮان ﺧﺎﻧﻪ آﻓﺘﺎﺑﻪ و ﻟﮕﻦ ﺑﻴﺎورﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﺎن دﺳﺖ راﺳﺖ ﺧﻮد را ﻛﻪ ﺑﺎ آن ﻏﺬا ﺧﻮرده اﻧﺪ ﺑﺸﻮﻳﻨﺪ. درواقع اﻟﺤﻤﺪﷲ ﮔﻔﺘﻦ بدین معنا بود که ﺻﺮف ﻏﺬا ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن رسیده است. منبع: ﻳﺎﻛﻮب ادوارد ﭘﻮﻻک، ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻮﻻک، اﻳﺮان و اﻳﺮاﻧﻴﺎن، ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻛﻴﻜﺎووس ﺟﻬﺎﻧـﺪاری، ﺗﻬـﺮان، خـﻮارزﻣﻲ،1361، ص69